Militairen en marechaussees die deelnemen aan de missie, hielden dinsdag in het oefendorp van Defensie in de Marnewaard (Groningen) een eindoefening. Tussen half juni en de eerste week van juli vertrekken ze naar Kunduz, in het noordoosten van Afghanistan. Doel van de missie is om politieagenten en het justitiële apparaat te trainen. „Het opbouwen van de rechtsstaat is een belangrijk element”, aldus Matthijs Wolters, burgervertegenwoordiger van de trainingsmissie voor de politie. „We kunnen Afghanistan in 2014, als deze missie eindigt, niet achterlaten als er geen goed justitieel apparaat is.”

De militairen worden gestationeerd in Kunduz, Mazar-e-Sharif en de Afghaanse hoofdstad Kabul. Behalve trainers en ondersteunend personeel gaan er ook justitiële experts mee om het Openbaar Ministerie (OM) en de rechtspraak te adviseren en te begeleiden. De training van de agenten bestaat uit een basistraining, een aanvullende opleiding van tien weken en een praktijktraining van minstens vijf maanden. Recruten worden vooraf gescreend. „Bij twijfel wordt iemand geweigerd”, zei Paul Meijers, de politievertegenwoordiger van de trainingsmissie.

In de provincie zijn dit jaar door aanslagen al meer dan honderd doden gevallen. In maart nog kwam een hoge Afghaanse politiefunctionaris in Kunduz om het leven door een zelfmoordaanslag van de Taliban. Een aanslag op een rekruteringscentrum voor het leger in het centrum van de stad eiste kort daarna bijna veertig levens en tientallen gewonden. „De beveiliging schiet dan te kort. Daar kunnen wij een bijdrage leveren. Het gaat erom de Afghaanse politie en de beveiliging beter te maken”, aldus Smits. „Natuurlijk is deze missie niet ongevaarlijk. Vandaar dat militairen en marechaussees worden uitgezonden. Wij zijn gewend om met dreiging om te gaan.”

De training kan voor korte tijd worden stilgelegd als er sprake is van gerichte dreiging tegen Nederlandse militairen, zei de commandant.

De missie is politiek omstreden. Een meerderheid in de Tweede Kamer stemde er pas mee in toen het kabinet harde garanties had gegeven dat de opgeleide Afghaanse agenten niet zullen worden ingezet in de strijd tegen de Taliban en dat de Nederlandse trainers niet worden ingezet voor militaire acties. „We zullen al het mogelijke doen om onze eigen veiligheid te waarborgen. Maar we onthouden ons van specifieke acties die niets met politiewerk te maken hebben”, aldus Smits.

In noodgevallen, zo zei hij, kan een beroep worden gedaan op Duitse militairen, die in de provincie het commando voeren. In Mazar-e-Sharif zijn verder vier Nederlandse F16-’s gestationeerd die ondersteuning kunnen leveren.