Woensdagmiddag bleek tijdens een Kamerdebat over de Telecomwet dat de VVD een voorstel voor een wetswijziging (een amendement) om een ‘neutraler internet’ af te dwingen, intrekt wegens gebrek aan steun.

Het VVD-amendement was een van de twee voorstellen die circuleerden om te verbieden dat internetaanbieders de toegang tot bepaalde websites straks nog kunnen vertragen of blokkeren. Daarmee moet onder meer worden voorkomen dat bedrijven, zoals KPN onlangs aankondigde, de toegang tot bepaalde internetdiensten, zoals bellen via Skype, blokkeren of deze alleen nog openstellen voor klanten die extra betalen. Onbedoeld bijeffect van de wetswijziging was echter dat aanbieders van alleen gefilterd internet, zoals Kliksafe, de huidige werkwijze onmogelijk wordt gemaakt.

In tegenstelling tot het ingrijpender voorstel van de oppositiepartijen D66, GroenLinks, PvdA en SP, wilde VVD-Kamerlid Schaart daarom in haar voorstel een uitzondering opnemen voor internetaanbieders die, zoals Kliksafe, op ideële gronden alleen gefilterd internet aanbieden.

Nu dit VVD-voorstel is ingetrokken, is de kans groot dat het voorstel van de oppositie komende dinsdag –met steun van de PVV– op een Kamermeerderheid kan rekenen. Verhagen schaarde zich woensdag –ondanks gesputter van de CDA-fractie– alvast achter het amendement dat van Nederland het eerste Europese land maakt dat een neutraal internet verplicht stelt.

SGP-Kamerlid Dijkgraaf noemde het tijdens het debat vreemd dat de indieners van het amendement in hun voorstel wel ruimte bieden voor het filteren van spam, maar niet van geweld en porno. „Er zijn consumenten die dat liever niet willen zien. Waarom wordt dit nu de das omgedaan?”

Behalve Dijkgraaf stelden ook Schaart (VVD) en Gesthuizen (SP) –de CU nam niet deel aan het debat– blijvend ruimte te willen bieden aan providers van alleen gefilterd internet. Zo noemde Schaart het „te gek om los te lopen om ouders te verbieden hun kinderen te beschermen tegen porno.” Gesthuizen –een van de indieners van het oppositievoorstel– zei te beseffen dat consumenten best zelf filters op hun pc kunnen installeren, maar gaf aan niet de „oren te willen sluiten voor alle mails die ik heb ontvangen van mensen die dat helemaal niet thuis wíllen regelen, maar liever zien dat een provider tegenhoudt wat ze niet willen zien.”

Braakhuis (GroenLinks) noemde het opvallend dat de SP zich schaarde achter de SGP-oproep. „SP en SGP, het scheelt maar één letter”, constateerde hij. Waarop Gesthuizen reageerde: „Dan kunt u niet tellen en spellen: Socialistische Partij en Staatkundig Gereformeerde Partij, dat zijn echt heel veel verschillende letters hoor.”

PvdA, GroenLinks en D66 vrezen vooral dat met het opnemen van een uitzonderingsbepaling voor een internetprovider zoals Kliksafe er een gat in de wetgeving ontstaat. Braakhuis: „Waar eindigt dit? Nu gaat het om een christelijke verzoek, straks om een islamitisch verzoek, straks om een ouderenverzoek. Het niet-gefilterd doorgeven van informatie op internet maakt deel uit van onze grondrechten!”

Ook Kamerlid Van Dam (PvdA) stelde geen mogelijkheid gezien te hebben om in de wetstekst een uitzondering te regelen. „Er staat wel iets dergelijks in de toelichting en die is juridisch ook relevant. Sinds het Reformatorisch Dagblad ons op deze kwestie wees, ben ik hier open over geweest. Maar als je de mogelijkheid tot filtering door internetaanbieders opent voor porno, geweld et cetera, maak je ruim baan voor álle providers.”

En wat is nu eigenlijk het probleem? stelde Braakhuis. „Je kunt als klant beter zelf filters op je computer zetten; die zijn beter.” Volgens Dijkgraaf is filtering door de consument echter gemakkelijker te omzeilen door bijvoorbeeld jongeren en is ook niet bewezen dat het effectiever is dan filtering door de aanbieder. „Bovendien kiezen consumenten heel welbewust voor filtering door een provider. Dat zouden liberalen toch moeten toejuichen”, aldus Dijkgraaf.

Van Dam en Verhoeven (D66) zegden uiteindelijk wel aan de SGP toe met een open blik te zullen kijken naar een voorstel voor een formulering in de wet die een organisatie zoals Kliksafe de ruimte biedt zonder te zorgen voor een „gat in de dijk.” De komende dagen moet blijken of de partijen elkaar op dit punt weten te vinden.