Na een grote verandering in zijn leven krijgt zakenman Hans Hamoen oog voor christenen en niet-christenen in de verdrukking in verschillende delen van de wereld. De titel van het boek dat zijn levensverhaal beschrijft, de foto op de omslag en aankondigingen in verschillende bladen doen vermoeden dat vooral de Bijbelsmokkelaffaires van de hoofdpersoon aan de orde komen. Dat geldt echter slechts voor een deel van het boek.

Hamoen is een zakenman met visie en een bewogen hart voor zijn medemens in bijzondere omstandigheden. Tijdens de hoogtijdagen van het communisme probeert hij Bijbels te smokkelen naar de landen achter het IJzeren Gordijn. Eerst gaat dat in kleine hoeveelheden, verstopt in reiskoffers, later worden er duizenden tegelijk weggewerkt in vrachtwagens waarin goederen naar Roemenië worden getransporteerd. In Rusland staat hij op een gegeven moment als persona non grata te boek en hij mag dat land een paar jaar niet bezoeken. De Roemeense Securitate heeft hem en houdt hem tot aan de Wende op de korrel.

Na de val van het IJzeren Gordijn gaat zijn handelsonderneming failliet en begint een naaste medewerker van hem een lastercampagne die hem geestelijk diep in de put brengt. Deels is dit te wijten aan de geheimzinnige sfeer waarin hij zijn werk moest doen. Anderzijds ziet hij deze gebeurtenissen als een poging van satan om zijn mooie werk af te breken. De lasterpraatjes zorgen er ook voor dat hij uit zijn gemeente gebannen wordt. Concreet betekent het dat men hem verzoekt niet meer in de diensten te komen. Door deze zware weg wordt hij volledig op God geworpen. Deze situatie noopt hem om zich in een ander deel van Nederland te vestigen.

Als hij na een zware depressie een nieuwe onderneming start, weet hij zich geroepen om in verschillende delen van de wereld werkgelegenheidsprojecten te starten. In Oekraïne, Indonesië en India weet hij een aantal mensen van werk en ook van Bijbels te voorzien. Op deze manier verbindt hij werkgelegenheid met evangelisatie. Maar ook nu laat de vorst van de duisternis hem niet met rust.

Het leven van Hans Hamoen kenmerkt zich door succes en tegenslagen, maar hij wordt ook bemoedigd. Dat blijkt wanneer hij in Moldavië een christen ontmoet die een Bijbel bij zich heeft die indertijd door Hamoens handelsonderneming is binnengesmokkeld .

Hamoen is afkomstig uit een Gereformeerde Bondsnest, maar heeft daarvan afscheid genomen, want „het begon hem op te vallen, dat de verlossing uit het Evangelie, vanouds toch de Blijde Boodschap of het Goede Nieuws, het in onze hervormde kerk allang verloren had van hel en verdoemenis. Twijfel, schuld en angst voerden de boventoon. Het bleef afwachten in dit tranendal. Het „moest je gegeven worden” of het „moest komen staan te gebeuren””, aldus de schrijver.

”En niemand wist het” getuigt van veel wonderen, die het zakenleven van Hamoen stempelen. Wonderen die mijns inziens erg op zichzelf staan en weinig verbonden worden aan de Schrift. Toch is het een alleszins lezenswaardig boek waarin we met een christen te maken hebben, die ”in het geloof” veel stappen zet.

En niemand wist het, Ton van Mourik; uitg. Inside Out Publishers, Amersfoort, 2011; ISBN 978 90 77992 22 7; 190 blz.; € 16,95.