De zitting begon al direct met de gebruikelijke verwarring. Mladic noemde 1943 als zijn geboortejaar. „Maar volgens onze informatie bent u in 1942 geboren”, zei de Nederlandse VN-rechter Alphons Orie. De rechter zei het nog te controleren.

En of hij geboren was in het dorp Kalinovik in Bosnië-Herzegovina? Ja, zegt Mladic, „toen was er oorlog in ons land.” Hij leek een breedvoerig verhaal te willen afsteken over de vernederingen van de Serviërs. De rechter sneed hem echter af: „Daar kunt u later in het proces nog op terugkomen.”

Mladic is een „ernstig zieke man”, stelde hij. Daarom heeft hij zich nog nauwelijks kunnen verdiepen in de vele ordners met paperassen van het tribunaal. In een besloten sessie heeft hij de rechter meer over zijn gezondheid verteld.

Of hij er prijs op stelt dat de complete aanklacht van 38 bladzijden wordt voorgelezen? „Nee”, antwoordde Mladic beslist, „ik wil daar geen letter van voorgelezen hebben.”

Toch moest de rechter volgens de regels tijdens de voorgeleiding een samenvatting voorlezen van de misdrijven die de Serviërs pleegden tegen de Bosnische moslims. Alles kwam voorbij: De terreur van de scherpschutters in Sarajevo, de gedwongen deportatie van de vrouwen en kinderen uit Srebrenica, en de massamoord op de mannen en jongens uit de Bosnische enclave. Toen dat laatste voor het eerst voorbij kwam, verscheen er een schamper lachje op zijn gezicht. Toen de rechter het opnieuw noemde, schudde hij beslist nee.

In reactie op de aanklacht sprak Mladic van „aanmatigende” en „monsterlijke” tenlasteleggingen. „Ik ben Ratko Mladic; ik verdedigde alleen mijn land en volk.” Hij wilde eerst overleg met zijn advocaten voordat hij schuldig of onschuldig zou pleiten. Volgens de regels heeft hij daar dertig dagen voor. Op 4 juli wordt de voorgeleiding voortgezet.

Het was de eerste keer dat Mladic in het openbaar verscheen sinds zijn arrestatie vorige week donderdag. Hij bleek nog nauwelijks een schaduw van de stevig gebouwde militair tijdens de intocht in Srebrenica.

Net als op de eerste foto die vorige week bekend werd, droeg hij vanochtend een pet. Na binnenkomst verving hij die door een hoofdtelefoon voor de vertaling. Hij droeg een blauw jasje en overhemd en een geblokte das. Het weinige haar had hij kort geknipt.

De voormalige Bosnisch-Servische legerleider werd vorige week gearresteerd na zestien jaar voortvluchtig te zijn geweest. Volgens zijn Servische advocaat had in 2009 een chemokuur ondergaan voor lymfklierkanker.

Mladic wordt verdacht van alle misdrijven die het tribunaal kan berechten: oorlogsmisdaden, misdrijven tegen de mensheid en volkerenmoord tijdens de Joegoslavische oorlogen in 1992-1995.

Voor Nederland is vooral Mladic’ betrokkenheid bij de massamoord in Srebrenica van belang. Die enclave voor de Bosnische bevolking werd beschermd door de Nederlandse VN-militairen van Dutchbat. Die waren echter niet in staat om de troepen van Mladic te weerstaan.