Het is een wijdverbreid misverstand dat goede voeding voldoende is voor een voldoende vitamine D-gehalte in het bloed. De belangrijkste bron van vitamine D is aanmaak in de huid door zonlicht; dit bepaald ruim 90 procent van het vitamine D-gehalte. Op onze breedtegraad is de zonkracht alleen ’s zomers effectief.

Zonder extra inname in de winter daalt het vitamine D-gehalte geleidelijk, met een dieptepunt in januari en februari. Minder vitamine D betekent ook minder weerstand en dus meer (virus)infecties, zoals griep.

Ouderen zoals uw moeder –vooral in verpleeg- en verzorgingshuizen–, binnenzitters, veelvuldig gebruikers van zonnebrandcrème maar ook patiënten met overgewicht hebben vaak een vitamine D-tekort; 50 tot 80 procent van de bejaarden heeft een bloedspiegel onder de 50 nmol/l. Dit komt niet alleen door minder zonblootstelling, maar ook door minder aanmaak in de verouderde huid. Bij overgewicht verdwijnt ook nog eens een groot deel in de vetmassa.

Ook mensen met bedekkende kleding lopen een groot risico. De gevolgen: spierzwakte met moeilijk opstaan uit een stoel, moeilijk traplopen en valneiging. Ook zwakte van de hartspier, hetgeen hartfalen tot gevolg kan hebben. Uiteraard botontkalking. Maar ook spierpijn in vooral bovenarmen, schouders, heupen en bovenbenen.

Daarnaast leidt tekort aan vitamine D tot een verminderde weerstand, met een verhoogd risico op luchtweginfecties en astma. Inmiddels is bekend dat een vitamine D-concentratie beneden 50 nmol/l een 30 tot 50 procent verhoogd risico geeft op prostaat-, dikkedarm- en borstkanker.

Duidelijk is dat uw moeder een te laag vitamine D-gehalte heeft. Er valt niet te verwachten dat dit met zonnen is te verbeteren. De extra inname via Calcichew/D3 schiet kennelijk ook tekort. Een dergelijk tekort kan alleen aangevuld worden met vitamine D-druppels op recept: 50.000 IE/ml FNA; eenmalig 100.000 IE (2 ml), daarna één keer per week 10.000 IE (0,2 ml). Na één week zit ze dan boven de vereiste 75 nmol/l.

J. H. Baan, huisarts

Onlangs las ik een artikel over levensreddend koelen. Als hartpatiënt (63) heb ik tevens last van koudeallergie. Van zwemmen in normaal verwarmd water word ik direct ziek: gezwollen huid, misselijk, zwart voor de ogen. Moet ik een waarschuwing bij mij dragen voor het geval ik gekoeld moet worden?

Het is inderdaad verstandig een briefje op zak te hebben met uw medische voorgeschiedenis en medicijngebruik. Als koelen noodzakelijk is, kunnen eerst medicijnen worden gegeven die een allergische reactie tegengaan.

Dr. C. A. den Uil, cardioloog i.o.