Gerrit Holdijk (SGP): Eenvoudig jurist, Veluwse boer
UDDEL – Zijn stem zal de doorslag moeten geven bij omstreden wetsvoorstellen die de coalitie van VVD, CDA en PVV door de Senaat wil loodsen. Wie is deze 66-jarige SGP-senator mr. G. Holdijk, die sinds maandag in het centrum van de belangstelling staat?
Interviews wil hij niet meer geven. Hij heeft het helemaal gehad met al die belangstelling van de pers. „Het was vreselijk”, zo stelde hij vanmorgen. Maandag draaide het in Den Haag allemaal om de inwoner van het Gelderse dorp Uddel.
Als een wetsvoorstel van het kabinet alleen steun krijgt van de gedoogcoalitie VVD, CDA en PVV en alle oppositiepartijen zijn tegen, dan kan de SGP’er Holdijk het verschil maken. Als hij met de gedoogcoalitie meestemt, heeft die de meerderheid en als hij de oppositie steunt, dan heeft die de meerderheid.
Bij het grote publiek is Holdijk onbekend, maar daar is maandag verandering in gekomen. In de Eerste Kamer kijkt hij naar de televisie om de uitslagen van de verkiezingen voor de Senaat te volgen. Een legertje van fotografen en cameramensen verdringt zich om hem. Ze vragen zijn reactie op de verkiezingsuitslag. Holdijk blijft rustig, maar al die aandacht is niet iets waar hij op zit de wachten.
Hoe het nu voelt om een machtig man te zijn op het Binnenhof, zo willen de journalisten weten. Holdijk relativeert en wijst op het verlies dat zijn fractie heeft moeten incasseren. In de huidige Senaat heeft de SGP twee zetels, na 7 juni is nog maar één voor de SGP beschikbaar. „Ik moet het in mijn laatste termijn in de Eerste Kamer in mijn eentje gaan doen.”
Een tweede klap voor Holdijk, die met een kleine onderbreking sinds 1986 lid is van de Senaat, is de verstoorde verhouding met de ChristenUnie. De fracties van SGP en ChristenUnie houden altijd gezamenlijke fractievergaderingen en voeren meestal voor elkaar het woord. Omdat de SGP met haar reststemmen het CDA steunde, is de ChristenUnie boos. Holdijk waardeerde de samenwerking met de ChristenUnie. Mogelijk komt daar nu een eind aan.
Voor het gedoe rond de vierde gemiste zetel voor de protestantse partijen verwijst hij in eerste instantie naar het partijbestuur, maar hij benadrukt fijntjes op dat de ChristenUnie ook op de SGP had kunnen stemmen. „Vraagt u eens aan de ChristenUnie waar hun reststemmen zijn gebleven?” zo luidt zijn retorische vraag aan een journalist van Het Financieele Dagblad.
Holdijk weet niet goed wat hij aan moet met een meer politieke rol van de Eerste Kamer. Hij beoordeelt wetten op hun merites. Wat er in regeer- en gedoogakkoorden staat, daar houdt hij zich niet mee bezig. Daar is hij ook niet aan gebonden als Eerste Kamerlid. „Ik ben van professie een eenvoudige jurist en van herkomst een Veluwse boer”, zegt hij tegen het FD.
Holdijk lijkt rustig, maar hij kan soms behoorlijk tegendraads zijn. In zijn eigen partij is hij een van de weinige voormannen die een ruimhartige opvatting hebben over godsdienstvrijheid. Toen minister Brinkhorst van Landbouw zo’n tien jaar geleden in verband met de MKZ-crisis duizenden gezonde dieren liet doden, maakte dat bijna burgerlijke ongehoorzaamheid los in de meestal zo rustige SGP’er. Het was ook een van de redenen om weg te blijven bij de kerkelijke inzegening van het huwelijk van Brinkhorsts dochter Laurentien met prins Constantijn. Holdijk wilde Brinkhorst niet de hand schudden.