Paus Johannes Paulus II is zalig verklaard. Iets waar de Polen direct na het overlijden van deze paus al op hoopten, of wat ze zelfs eisten. Tienduizenden zijn op weg gegaan naar Rome en naar schatting meer dan 200.000 mensen zijn uit het hele land naar het ”Barmhartigheid Gods Sanctuarium” in Lagiewniki bij Krakau (een belangrijk bedevaartsoord) gekomen. Hier wordt tijdens de mis op zondagmorgen een ampul met een beetje bloed van Johannes Paulus II als relikwie getoond en vereerd.

Het is voor veel Polen duidelijk dat deze paus heilig is. Zoals voor de vrouw die zei dat het bidden van de ”heilige vader” zo’n indruk op God gemaakt heeft dat God daarom door hem wonderen doet. Een vrouw van in de vijftig zegt dat dit de belangrijkste dag uit haar leven is. Ze bidt al tot Johannes Paulus II sinds zijn dood en zegt daar veel kracht uit te ontvangen. „Hij verhoort mij altijd”, voegt ze eraan toe. Niet Christus, maar de (overleden) paus als middelaar tussen God en de mens.

Uit een enquête van het Poolse bureau voor de statistiek blijkt overigens dat 55 procent van de Polen al voor de zaligverklaring tot de overleden paus bad. Dat is niet in overeenstemming met de leer van de Rooms-Katholieke Kerk.

Poolse rooms-katholieken zijn helemaal niet zo gehoorzaam aan Rome als wel gedacht wordt. Over het algemeen leeft, gelooft en doet men wat goed is in eigen ogen, en dat wijkt vaak af van de officiële leer en praktijk. De meeste Polen hebben er geen enkele moeite mee.

Jongeren zijn opvallend positief over de zaligverklaring van Johannes Paulus II. Zij zeggen telkens weer dat deze paus een groot voorbeeld voor hen is. Als gevraagd wordt waarom, worden dingen genoemd zoals de ethiek, de openheid en de tolerantie van de paus, en vooral ook het feit dat deze paus zo’n goede patriot was, iets waar Polen nog wat van zou kunnen leren.

Als dat allemaal zo is, vraag ik me dan af, waarom zie ik daar dan zo weinig van in Polen? Bijna iedereen verheerlijkt de paus, geen enkele kritiek wordt geduld. Iedereen is vol hulde en mooie woorden, maar in de praktijk trekt bijna niemand zich ook maar iets van het onderwijs van deze paus aan. Deze hulde bestaat uit niet meer dan lege woorden en veel uiterlijk vertoon, wat helaas een typerend kenmerk is van het Poolse rooms-katholicisme.

Polen noemt zichzelf als het voorbeeld van waar christelijk geloof voor Europa en vindt dat het de taak heeft het Evangelie en de christelijke moraal weer terug te brengen in Europa. Het is dan heel droevig en wrang om te zien dat dit volk zo massaal aan afgoderij doet, want anders kun je het bidden tot een overledene en het vereren van een buisje met bloed toch niet noemen! Ondanks het feit dat in elke Poolse kerk elke dag het Evangelie voorgelezen wordt, leeft een groot deel van de Polen in duisternis en kent het Evangelie niet. Een land met waarschijnlijk het hoogste percentage kerkgangers in Europa blijkt een enorm zendingsgebied te zijn.

De auteur is veldwerker in Polen voor stichting In de Rechte Straat.