Economie

Heineken: levende reclame voor zijn merk

Freddy Heineken was de levende reclame voor zijn pils. De spraak- én smaakmakende biermagnaat stuwde met gevoel voor marketing zijn merk op tot wereldhoogte. Donderdag overleed deze puissant rijke en eigenzinnige topman op 78-jarige leeftijd in zijn woning in Noordwijk.

Door H. van den Berge
4 January 2002 10:38Gewijzigd op 13 November 2020 23:20
NOORDWIJK - Freddy Heineken eind 1983 oog in oog met de pers nadat hij uit handen van zijn ontvoerders was bevrijd. De biermagnaat is donderdag overleden. - Foto ANP
NOORDWIJK - Freddy Heineken eind 1983 oog in oog met de pers nadat hij uit handen van zijn ontvoerders was bevrijd. De biermagnaat is donderdag overleden. - Foto ANP

Het ging bij Heineken om zijn bier, niet om zijn persoon. Hij trad niet graag in de publiciteit. Hij was naar eigen zeggen slechts een gewoon burgermannetje dat zijn avonden thuis voor de televisie doorbracht.

Toch is dit slechts zijn kant van het verhaal, want Freddy was een markante persoonlijkheid. Hij ontpopte zich als een vat vol tegenstrijdigheden. Tegenover mindere kwalificaties zoals bruut, arrogant en eigenzinnig worden ook positieve aspecten genoemd zoals charmant, slim, vastberaden en scherpzinnig. Hij stond bekend als iemand met humor en als een prater die aan de lopende band ideeën, meningen, moppen en bespiegelingen over zijn gesprekspartner uitstortte. Daarbij was hij wel grof in de mond.

Heineken was een man die de aandacht trok. Bij velen spreekt zijn enorme rijkdom -zijn vermogen wordt geschat op 4,3 miljard euro- tot de verbeelding. Hij was een huisvriend van de koninklijke familie. In zijn villa’s in Noordwijk en aan de Franse zuidkust of op een van zijn mooie jachten ontving hij koningin Beatrix, prins Claus, prins Bernhard en vele andere vrienden. Soms viel de miljardair op door zijn zuinigheid. Zo beklaagde hij zich over de prijs van een kopje koffie in het Hilton Hotel.

Zijn grootste bekendheid dankte Freddy echter aan zijn levenswerk: het Heineken-concern. Als kleinzoon van de oprichter ging hij direct na de Tweede Wereldoorlog in het familiebedrijf aan de slag. Aanvankelijk was lang niet iedereen overtuigd van zijn kwaliteiten. Vader Heineken stuurde zijn enige zoon daarom naar de Verenigde Staten om daar de naam van de Nederlandse brouwer te vestigen. Zoon Alfred slaagde glansrijk in die opzet. In Amerika raakte hij overtuigd van het enorme belang van reclame, een terrein waarmee hij zich intensief bleef bezighouden. In de VS ontmoette hij ook zijn vrouw Lucille Cummins, een fotomodel en dochter van een whiskyfabrikant.

Terug in Nederland werkte Freddy zich snel binnen het bedrijf omhoog, al stuitte zijn autoritaire manier van leidinggeven soms op weerstand. Ook zijn flamboyante levensstijl met mooie auto’s, jachten, party’s en vrouwen viel niet bij iedereen goed.

In 1971 kreeg Freddy de touwtjes bij Heineken in handen. Onder zijn leiding groeide het concern uit tot een van de grootste bierbrouwers ter wereld. Het merk is in 170 landen te koop. Sinds de overnames van onder andere Amstel en Brand heeft Heineken in Nederland al jaren een marktaandeel van meer dan 50 procent. Vooral Freddy’s gevoel voor marketing wordt geroemd. Beroemd is zijn ingeving de drie e’s in de naam Heineken te kantelen, zodat ze op lachende gezichtjes lijken die gezelligheid uitstralen. De magie rond het Heineken-merk werd zijn levenswerk. Zijn credo was: „In the end life is all about advertising” („Uiteindelijk draait het in het leven om reclame maken”).

Na zijn aftreden als president-directeur in 1989 bleef Heineken een belangrijke rol in de brouwerij spelen. Via de Heineken Holding heeft de familie via een bepaalde constructie met een kwart van de ruim 50 miljoen een meerderheidsbelang in het bierconcern Heineken NV. Freddy’s met zorg gekozen opvolgers namen belangrijke beslissingen alleen na overleg met „mijnheer Heineken.”

Misschien wel de moeilijkste periode in Heinekens leven was zijn ontvoering. Op 9 november 1983 werd hij samen met zijn chauffeur Ab Doderer door Amsterdamse onderwereldfiguren gekidnapt. De twee zaten onder erbarmelijke omstandigheden drie weken vast in een oude timmerfabriek in het Amsterdamse havengebied, totdat de politie hen bevrijdde, na de betaling van naar schatting 35 miljoen gulden losgeld. Bijna luchthartig zette Heineken zich over de traumatische ervaring heen: „Heb ik toch nog voordeel van dat slechte geheugen van me.”

Na zijn pensionering in 1989 trok Heineken zich steeds meer terug uit het openbare leven. In zijn spaarzame interviews liet hij zich kennen als een man die geen blad voor de mond nam. Over tal van onderwerpen had hij een mening, ook over de dood. „Het is niet erg om dood te gaan, want het was ook niet erg toen je er nog niet was.” Op het kerkhof van Noordwijk had hij een praalgraf gekocht. Heineken kampte sinds april vorig jaar na een hersenbloeding met een steeds zwakkere gezondheid.

Na het overlijden van Freddy donderdag wordt het stokje van de familie overgenomen door zijn dochter Charlene, die sinds 1988 lid is van de raad van beheer van de Heineken Holding. Zij is zijn enige kind. Over haar inzet was Heineken erg tevreden. „Ze deed het heel goed. Een bewijs dat vrouwen echt niet altijd inferieur zijn.” Charlene is getrouwd met de Engelse bankier M. R. de Carvalho, die lid is van de raad van commissarissen bij Heineken NV. Freddy’s dochter en schoonzoon hebben vijf kinderen en ze wonen in Zwitserland.

Nu Heineken is overleden zullen de speculaties over de verkoop van het concern wel weer de kop op steken, al lijkt het voorlopig niet voor de hand te liggen dat de familie haar belang van de hand zal doen. Freddy zelf wilde absoluut niets van een verkoop van zijn concern weten. „Ze zouden me eerst moeten doodslaan”, zei de excentrieke ondernemer ooit.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer