7. Huisconcert in Ness Ziona

Huisconcert. Hierbij mijn zevende en tevens laatste weblog over de fluit-harptournee in Israël. Op zaterdagavond hadden we dus het huisconcert bij een Israëlische familie, waar al een pedaalharp in huis stond. Een uitkomst: scheelt vervoer, gesjouw en huur van de harp voor in ieder geval deze dag. Je maakt het als harpiste namelijk bijna nooit mee dat er ergens een harp voor je klaarstaat. Dat is dus een luxe. Het is natuurlijk wel de vraag hoe de staat van deze harp dan zal zijn, want dat kan enorm verschillen.

Bij aankomst in Ness Ziona, een dorp onder Tel Aviv, werden we heel hartelijk verwelkomd door mevrouw Dennie en haar man en twee dochters plus de snuffelende dalmatiër-hond. Er stonden stoelen klaar voor veertig mensen en de tafel was uitgebreid gedekt met allerlei hapjes en drankjes.

Bont. De harp was een oude Wurlitzer van rond 1923. Hij speelde licht, maar de mechaniek die de halve tonen veroorzaakt, was in geen 33 jaar (zolang had de mevrouw hem) geïntoneerd. Dat betekende dat hij nogal vals was als je van toonsoort wisselde. Maar niet getreurd, we hebben tijdens het concert daarom vooral de muzikale aandacht gelegd op dynamiek, tempowisselingen en de presentatie. Voor ons zat een gezelschap van mensen van wie het grootste deel korter of langer geleden aliya had gemaakt. Dat betekent dat ze Joods zijn, en naar Israël emigreerden. Zo sprak ik met bezoekers uit Litouwen, Rusland, Amerika, maar onder de achtergronden van de anderen zullen ongetwijfeld nog meer landen vallen. Een bont gezelschap dus. We kondigden ons concert van ongeveer een uur zelf aan, met hier en daar uitleg over de componist, of over de inhoud van het stuk. Naar ons gevoel hebben we fijn gespeeld, het publiek was enthousiast en moest natuurlijk nog een toegift krijgen.

Shekel. Na afloop kwam er een man naar me toe die me een half-shekel muntje liet zien. Daar staat namelijk een harpje op afgebeeld, en hij vond het leuk om die voor mij te verzamelen. Dus terwijl de rest gezellig aan het socialiseren was bij de ruim gedekte tafel, wist hij onder de genodigden zes muntjes los te peuteren. Prachtig, zulke mensen. De muntjes zullen hun weg vinden naar mijn leerlingen. Heb je gelijk iets om weer over te vertellen.

Met het gehuurde lichtblauwe autootje reden we moe maar voldaan terug naar Jeruzalem. De fluitiste zou de volgende dag om 4.45 uur opstaan om Pasen te vieren, ik vond 8.00 uur vroeg genoeg. Eerste Paasdag heb ik gevierd in de Graftuin, en de kerkdienst in de openlucht werd bezocht door honderden mensen. Het was mooi om dit zo naast het open graf van Jezus mee te maken.

Beschouwing. Zo brak dan de laatste dag van de tournee aan, en ik ben inmiddels teruggereisd. Natuurlijk hebben de fluitiste en ik het geëvalueerd. Heeft het zin gehad? Was het alle moeite van voorbereiding (vele telefoontjes naar Israël) waard? Maar wij kwamen allebei tot de conclusie dat het zeker zin heeft gehad. Na alle optredens kregen we per e-mail of per telefoon nog vele reacties dat men zo genoten had. Iets wat normaliter niet zo snel gebeurt, in de waan van de dag raast men (althans in Nederland) toch weer snel door. Natuurlijk ging niet alles zoals gepland. Het bezoek aan de harpbouwer werd door hem vergeten, en het harpspelen in de Graftuin viel enigzins in het water. Maar voor de rest ging alles toch erg goed: de harp was er en hij functioneerde prima, de auto had kuren maar bracht ons toch waar we wezen wilden, en ondanks hier en daar wat korte nachten rolden de nootjes toch uit onze vingers. Wellicht kunnen we het nog eens doen, misschien dan in een andere week dan de Pesachweek, zodat we ook op andere plaatsen kunnen concerteren.

Ik ben dankbaar dat ik dit mocht doen, en heb overigens ontzettend van dit leuke, rare land met al zijn kleuren en geuren genoten!

Tot ziens,

Regina Ederveen, harpiste

6. Klaagmuur en Graftuin

Deurharpjes. Terwijl ik dit schrijf, is het voor de christenen in Jeruzalem Goede Vrijdag. Gisteren, op donderdagmiddag, was het bezoek aan de harpbouwer plus vrouw teleurstellend. Ik had me erop verheugd hen te ontmoeten, want ze bouwen mooie instrumentjes, en hebben een heel eigen visie dat er een nieuwe tempel gebouwd gaat worden (op de plaats waar nu de Dome of de Rock staat) waar hun harpjes en lieren gebruikt gaan worden. We vonden hun werkplaats na een lange zoektocht, waar slechts een medewerker bezig was met het lijmen van deurharpjes, maar het echtpaar waar het om ging was er niet. Waarschijnlijk gewoon de afspraak vergeten. Daar ging mijn zorgvuldig voorbereide interview...

Meute. Daarom dus eerder terug dan verwacht, en van de onverwachte vrije tijd genoten door de oude stad weer in te gaan. Het was er razend druk met allemaal voetgangers die op de muziek en wat er verder nog te beleven viel, afkwamen. De Pesachvakantie lijkt op een soort Koninginnedag gebaseerd op religieuze tradities, maar dan allereerst durend acht dagen lang (dat er dus niet gewerkt wordt) en van een vreemde mengeling van orthodoxie en moderniteit. Zo was er bijvoorbeeld een podium neergezet bij de Jaffa Poort, waar een groepje van tien jongetjes in keurige witte broeken en donkerblauwe colbertjes plus keppeltje op met een oerharde discodreun door de microfoon swingende liedjes stonden te zingen. Het publiek bestond uit heel veel zwart-witte Joden compleet met pijpenkrul, hoed of bontmuts van een halve meter doorsnee. Nou was een bontmuts met dit weer helemaal niet zo gek... het was namelijk behoorlijk koud geworden! Na daar een tijdje gekeken te hebben, volgde ik de meute maar gewoon achterna. De route volgde om de Armeense wijk heen, en kwam uit bij –hoe kan het anders– de Klaagmuur. Daar was het zeer druk.

Muur. Ik volgde richting het vrouwengedeelte bij de ”Kotel” of ook wel Western Wall genoemd, wat wij dus de Klaagmuur noemen. En wat ik daar zag, was indrukwekkend. Vele vrouwen lazen serieus in allerlei soorten gebedenboeken/Bijbels et cetera en daarbij heel intensief gebeden opzeggend. Er was een gewijde sfeer, baby’s en zeurende kinderen (oftewel sowieso kinderen) moesten achterblijven. Wanneer de vrouwen de muur verlieten, liepen ze achteruit lopend weg. Bij de muur stonden veel tafeltjes, waar dus die boekjes op lagen. Ik dacht: Kom, laat ik eens zo’n boek pakken en kijken wat erin staat. Het bleek een Hebreeuws-Engelse vertaling te zijn van de ”Siddar”, volgens de behulpzame vrouw naast mij een gebedenboek en de lukrake tekst die ik las, was, zei ze, een tekst uit Yeshua. Het kwartje viel bij mij toen nog niet dat dit Jesaja moest zijn.

De tekst die ik daar las was: „Therefore we put our hope in You, Hashem our G-d, that we may soon see Your mighty splendor, to remove detestable idolatry from the earth, and false g-ds will be utterly cut off, to perfect the universe through the Almighty’s sovereignty. V’chal b’nei vasar yikr’u vishmecha, lehafnot eilecha kol rish-ey eretz. Then all humanity will call upon Your Name, to turn all the earth’s wicked toward You. Yakiru veyeid’u, kal yosh’vei teiveil, ki lecha tichra kal berech, tishava kal lashon. All the world’s inhabitants will recognize and know that to You every knee should bend, every tongue should swear. Lefaneka Hashem Elokeinu yichr’u veyipolu, velichvod shimcha yekar yiteynu, vikab’lu chulam et ol malchutecha, vetimloch aleihem meheira le-olam va-ed.”

Nationaliteiten. De laatste regel bleek, na zoeken op de pc, uit Jesaja 45:23 te komen. Het betekent: „Alle inwoners van de aarde zullen U herkennen en weten dat voor U elke knie zich zal buigen, en elke tong U zal belijden.” Een tekst die bij mij behoorlijk binnenkwam, als je daar zo staat tussen al die verschillende mensen, in een stad waar misschien wel de meeste nationaliteiten ter wereld elkaar ontmoeten, in vrede of niet, van elke kleur en denominatie. Zal iedereen inderdaad gaan zien Wie God is? En hoe gebeurt dat dan? En vindt dat dan plaats in deze stad? In een nieuwe vorm? Na een paar dagen zo in Jeruzalem geweest te zijn, ontgaat het je niet dat in deze stad allerlei organisaties, godsdiensten, stichtingen en dergelijke zich juist hier willen vestigen. Men zegt niet voor niets: „Haifa plays, Tel Aviv pays en Jeruzalem prays.”

Vacuum. Na een stevige falaffel gegeten te hebben in een Arabische sjoek (marktstraatje) wandelde ik al overpeinzend terug. Het waaide nogal (ander weer op komst?) en van een man die net voor mij liep op straat, waaide ineens het keppeltje van zijn hoofd. Dat bracht mij op de volgende vraag: Hoe bevestigt men een keppeltje aan een kaal hoofd????? Dat blijkt op twee manieren te kunnen: goed hard erop wrijven zodat er een vacuüm ontstaat en het ding blijft zitten, of dubbelzijdig plakband...

Terug naar de muziek. Vanmorgen met al onze bagage richting de Graftuin gegaan, een park op een steenworp afstand van de oude stad, waarin een uitgehakt graf is gelokaliseerd. Volgens velen kan dit het graf van Jezus geweest zijn. Niet ver daarvandaan, vanuit een uitzichtspunt aan de rand van de tuin, zie je een rots in de vorm van een schedel, welke plaats hoogstwaarschijnlijk Golgotha is geweest. Vanwege Goede Vrijdag was er een kerkdienst van een uur, waarbij een pianist, een gitariste, een fluitiste en ik de liederen begeleidden. Daarna zou ik nog van 12.00 tot 15.00 uur op een schitterende plek, prachtig uitkijkend op dat graf en voor de mensen goed te zien, tussen de geurende bloemen, christelijke hymns spelen op mijn harp, waar de bezoekers dan van konden genieten. Dit was de droom, die normaliter zeker niet gek is, omdat het in april eigenlijk altijd mooi weer is. Helaas.... ik zat er nog geen vijf minuten toen het begon te gieten..... en niet zo weinig ook. Snel de harp al half nat de boekwinkel in gedragen, en daar in die winkel dan maar verder gespeeld een halfuur lang. Maar ja... dat had natuurlijk veel minder sfeer, als men mij al zag/hoorde. Gelukkig... het klaarde op, dus ik weer de harp met vier man laten dragen naar die schitterende plek... Zou mijn maandenlang gekoesterde droom toch nog waarheid worden? Maar helaas.... nog geen tien minuten later goot het weer pijpenstelen.... Mijn droom aan diggelen.

Weer terug naar de boekwinkel met de harp, maar het bleef enigzins droog, dus vervolgens op de trap ervoor blijven spelen, zodat ik met een half oog het graf zag, en de mensen mij goed konden zien/horen. Hè... waarom nou net vandaag die regen? Eerlijk gezegd best balen.... jammer... maar niets meer aan te doen. Lichtpuntje: na mijn laatste muziekstuk kwam er een mevrouw helemaal ontroerd (in tranen) naar me toe. Het nummer: ”Just as I am” (een gospel uit de jaren 70/80) had haar ineens weer meegenomen naar de tijd dat ze Jezus had leren kennen. Gelukkig.... is mijn harpspel toch niet voor niets geweest.

Overigens... men zou kunnen denken dat die Graftuin zo’n Amerikaans iets is, vooral voor westerlingen. Niets is minder waar: op Stille Zaterdag zijn er ook openluchtdiensten in het Arabisch bijvoorbeeld, vertaald naar het Hebreeuws. Op drukke (en minder natte) dagen komen er wel 2000 bezoekers per dag, van overal ter wereld.

De harp ’s middags weer veilig teruggebracht naar zijn eigenaresse boven Tel Aviv, en de auto naar zijn eigenaar bij de (minder religieuze) muur oftewel de grens bij Bethlehem.

En zo is het dan Goede Vrijdagavond. Morgenavond nog een optreden bij een Israëlische familie thuis, waarvoor men veertig mensen heeft uitgenodigd! Gaat vast gezellig worden.

5. Concert in Christ Church

Stress. Gisteren (woensdag) was het dus vanwege die autopech stressen, maar gelukkig waren we op tijd om in de kerk nog even het hele programma door te spelen.

We hadden dus het eerste fluit-harpconcert, en dan meteen maar in Christ Church, een mooie oude kerk, net binnen de oude stadsmuur van Jeruzalem. Om er te komen, bleek nog niet zo makkelijk. Het is nog steeds Pesach, en dat is dus een soort religieuze feestweek voor de Joden. Met als gevolg dranghekken, zodat we bij de Jaffa Poort de stad niet in mochten. Maar ja, hoe vervoer je een harp over honderden meters? Dat kon dus niet. De aanhouder wint, en uiteindelijk waren we dus na autopech, files en dranghekken toch bij de kerk.

Akoestiek. En toen kwam het cruciale moment: hoe klinkt de harp en hoe klinkt de kerk? Beide prachtig! De harp was wel wat vals, maar door die laatste twee uurtjes voor het concert het instrument telkens nog bij te stemmen, hield hij het tijdens het programma goed.

De klanken in de kerk klonken prachtig, schitterend zelfs! En toen om 20.00 uur de banken goed bezet waren, oftewel de kerk was vol, begon ons optreden. We hebben heerlijk gespeeld. Bach, Tchaikovsky, Amerikaanse nummers, een Spaanse solo en Israëlische songs wisselden elkaar af. We hebben één nummer op het programma staan dat ”Ruach” heet. En Ruach slaat op het woord Geest. Het verwijst naar de Bijbeltekst in Zacharia 4:6, waar staat: „Niet door kracht noch door geweld, maar door Mijn Geest zal het geschieden, zegt de Heere der heerscharen.” Nadat we dit (overigens zonder deze uitleg erbij) hadden gespeeld, was er geen applaus, maar mensen waren onder de indruk van de klanken.

Hart. Mensen konden na afloop een gift geven voor een goed doel. Dat was in dit geval voor een organisatie die de operaties aan baby’s of jongere kinderen mogelijk maakt uit kansarme gezinnen rondom Israël. Dit lijkt een ver-van-mijn-beddoel, maar het is misschien aardig om te weten dat bij het concert ook aanwezig waren een moeder uit Gaza met haar dochtertje, dat tien jaar geleden zou zijn overleden zonder een hartoperatie. Echter, door deze organisatie was een operatie mogelijk en stond dit meisje met haar moeder een beetje verlegen vooraan in de kerk, samen met nog een moeder uit Irak, om als het ware te laten merken waar de giften voor bestemd waren.

Pruiken. Na onze fijne avond gisteren, waar veel mensen na het concert naar ons toe kwamen, hadden we vanochtend een optreden in een Joods bejaardenhuis. Het was ontroerend om te zien hoe deze oude vrouwen, met pruiken op (hoofd moet bedekt zijn), gaandeweg het concert steeds rustiger werden, maar enthousiast reageerden. We hebben, omdat hier veel Nederlanders zitten, ook drie Nederlandse liedjes gespeeld, waaronder natuurlijk Tulpen uit Amsterdam.... Er werd lustig meegezongen. En dat je dan een lange galajurk aan hebt, valt ook zeker in de smaak.

Geuren. Nu zit ik dan buiten onder een boom te webloggen, met in mijn neus heerlijke kruidige etensgeuren. Zo dadelijk vertrek ik naar een harpbouwer, om daar kennis te maken en een interview te doen. Deze mensen bouwen harpen zoals in de Bijbel.

Wordt vervolgd!

4. Harp gehaald

Zout. Hierbij de vierde weblog alweer. Gisteren na een nacht van twee uur slaap (de sedermaaltijd liep tot 1 uur ’s nachts, dus halftwee thuis en de volgende ochtend om 6 uur weer op voor een dagtrip) naar de Dode Zee. Hoezo slaaptekort? Wel heel prachtig, hoor. Massada, de rots waarop Joden zich verscholen tegen de Romeinen. En verder kun je in één klap bruin worden aan het strand van de Dode Zee. Hoe? Door je in te smeren met modder.

Plastic. Vervolgens naar Jericho, waar ik een gevangenis fotografeerde vanuit het busje en enkele historische punten bezocht uit de Bijbel, onder andere de berg van Jezus’ verzoeking in de woestijn. Althans, men beweert dat het bij Jericho was. Verder een kudde geiten zien grazen aan struiken bezaaid met plastic rommel. Maakt de geiten niet uit....

Auto kapot in Lod. Ja, en toen vanochtend ging het toch echt gebeuren. We zouden de harp ophalen boven Tel Aviv, volgens de routeplanner één uur plus één minuut rijden. We zijn uiteindelijk bezig geweest van 10.00 uur tot 16.00 uur... Waarom? We reden halverwege de rit op de snelweg, toen we ineens een verdacht geratel hoorden onder de auto. Maar het vehikel bleef rijden. Echter: het acculampje brandde wel... Toch maar het zekere voor het onzekere genomen en in een dorpje in de buurt, genaamd Lod, een garage opgezocht. Wat bleek: er lag een losgescheurd ‘iets’ in de motor. Wat het geweest is, weet ik nog steeds niet: maar het kan ofwel een gescheurde V-snaar ofwel een kapotte dynamo zijn geweest????? Afijn: volgens de Israëlische garagemonteurs was het ernstig. Maar niet getreurd: binnen twee uur zou het gerepareerd zijn.

Harp. En dat was ook zo. Dus vol goede moed maar veel later dan gepland bij Sunita aangekomen, de vriendelijke harpiste. Met tien minuten hadden we haar harp in de auto en zijn we teruggekard.

En bij dezen dus nog snel een blogje de deur uit gedaan. Vanavond gaat het concert in Christ Church van start. Er komen sowieso al een heleboel mensen, onder wie vele Nederlanders. Het wordt dus een gezellig feest!!

Morgenochtend spelen bij de bejaarde Nederlandse Joden in Jeruzalem.

In haast en met stress, groet van Regina!

3. In Israël

Israël is real... en zo zijn we dan aangeland op het vliegveld en via de sjerout (taxibusje) verder gereden richting Jeruzalem. Tot mijn verbazing reden we ineens zomaar langs de beruchte muur, die het Arabische deel van het land scheidt van het Israëlisch-Joodse deel. Eerst een gewoon hek, zoals je dat langs allerlei wegen ziet, maar plotseling werd het toch echt zo’n opgestapelde muur die wij nog kennen uit Oost- en West-Duitsland. Niet zomaar een paar meters, maar vele kilometers lang.

Vele indrukken opgedaan, heerlijk weer en genoten van het wandelen door de stad. We kwamen ook langs een stand met verschillende nieuwsreporters erbij. Ergens langs de kant van een drukke winkelstraat wordt aandacht gevraagd voor het lot van de Frans-Joodse Gil’ad Shalit, die al jaren door Hamas gevangen wordt gehouden, in totaal isolement. Zijn ouders vechten al die lange eenzame jaren om aandacht voor deze hachelijke zaak, en houden vol. Wat een lot....!

Zwart-wit. Ook ben ik ondergedompeld in het straatbeeld van de vele zwart-witte joden, hoedje, wit overhemd, zwarte jassen met hun vrouwen en kinderen in allerlei grijsschakeringen lopend voor, naast of achter kinderwagens. En dan vooral de vader erachter. Daarnaast ook de Arabieren met lange witte ‘sjaals’ op hun hoofden met zwarte koorden eromheen. Het krioelt allemaal door elkaar en wat mij opviel was dat het vooral ’s avonds nog zo gezellig is op straat.

Seder. Vanavond zijn we uitgenodigd voor een echte sedermaaltijd. De maandag voor Pesach (morgen, dinsdag, is de heilige Paasdag voor de Joden) staat in het teken van de uittocht uit Egypte. Ze eten dan allerlei speciale gerechten, waaronder de ongezuurde broden, ofwel matses. Ben ik effe gematzt, dat ik zo’n gezellige maaltijd mag meemaken! Want we zullen met een bont gezelschap van mensen zijn, uit verschillende landen.

Veilig. Meerdere personen die we vandaag tegenkwamen, komen woensdag op ons concert. Het wordt heel spannend allemaal. Woensdag gaan we de harp ophalen. En hoewel Israël dus een landje lijkt van zwart-witdenken op politiek en religieus gebied waarvan het lijkt dat het vooral onveilig is, vertelde de harpiste van wie ik de harp ga huren mij: „Als ik onverhoopt niet thuis ben, dan pak je gewoon zelf de harp met spullen. Ik laat de sleutel dan wel in de voordeur....” Je veilig voelen, dat kan dus toch..... ook hier, ook in Israël. En hoe is dat bij ons....?

Morgen of overmorgen de volgende weblog!!

Regina Ederveen, harpiste

2. In de koffer

Hier leest u mijn tweede weblog, over de fluit-harptournee van volgende week in Israël. Ik ga op reis... en ik neem mee... zo begint een spelletje. Maar omdat ik niet alleen op mijn geheugen wil vertrouwen, heb ik toch maar een lijstje gemaakt van wat er in die koffer moet. En dat is heel wat. Om als harpiste een tournee goed te kunnen uitvoeren, waarbij ik dan zelf op pad ga met een grote harp (1,80 m hoog!), neem ik van alles mee. Bijvoorbeeld een stemapparaat. Hoewel ik er wel een kan lenen van de harpiste in Israël, gebruik ik toch liever mijn eigen spul. Die van mij kan tonen produceren en op die tonen (in te stellen hoger of lager dan 440 Hz) stem ik op mijn gehoor de harp. Dat vind ik vele malen beter en nauwkeuriger dan om te stemmen met behulp van wiebelige wijzertjes die dan ‘ergens’ de goede toon aanwijzen.

Verder neem ik mee een set reservesnaren, een stemsleutel, en voor bij eventuele microfoonversterking een leren houder, zodat de microfoon de harp niet beschadigt. Ook gaat mee een drempelplaat. Wat is dat? Dat is een houten plaat van 50 x 70 cm, die ik altijd gebruik als ik met de harp op het karretje over een drempel moet. Dat kan dan wat geleidelijker, zodat de harp met kar niet over de drempel heen bonkt. Omdat die plaat niet in mijn gebruikelijke koffer kan, heb ik bij de Kringloop alleen om die reden speciaal een grotere koffer gekocht. Verder een galajurk met optreedschoenen, en als er nog ruimte over is nog een tweede outfit, voor het geval op no. 1 een vlek komt. Een polsband, om mijn pols tegen de hoekige rand van de harp te beschermen (men denkt altijd dat ik ergens last van heb, maar het is slechts preventief).

In de koffer hoop ik dan ook nog te proppen een stuk of 23 cd’s, de meeste fluit-harp en een paar solo-cd’s om achter de hand te hebben. Enkele gaan als cadeautje mee. En dan natuurlijk stapels muziek. Het klassieke fluit-harpprogramma zal onder andere bestaan uit werken van Bach (Sonate BWV 1020), Tchaikovsky (enkele delen uit de Notenkraker Suite), het prachtige Le Cygne (De Zwaan) van Saint-Saëns, enkele Amerikaanse evergreens, een flitsende flamenco-harpsolo en we beginnen en eindigen met Israëlische muziek. De afgelopen maand is mijn repertoirekennis van Joods/Israëlische liederen met sprongen omhooggegaan. Wat te denken van ”Jerusjalaim Shel Zahav (Jerusalem of Gold)”, ”Shalom Aleichem”, ”Evenu Shalom Aleichem”, ”Hatikva (het volkslied)”, ”Y’did Nefesh”, ”Havah Nagila”, ”Oseh Sjalom Bim’romav”, ”Tum Balalaika” en nog meer van dat soort melancholische melodieën waardoor iedereen geroerd wordt. In ieder geval wijzelf....

Het is nog niet 100 procent zeker of ik alle dagen kan beschikken over de pedaalharp. Want als de eigenaresse van die harp een ”gig” (optreden) zal hebben, wil ze hem van mij teruglenen en dan moet ik het programma doen op haar folkharp. Dat betekent dat we een heel ‘schaduwprogramma’ moeten hebben voor het geval dat. En in dat geval spelen we dan bijvoorbeeld de Pachelbel-Canon in plaats van de Bach-Sonate, en een Nederlandse (lees eigen) bewerking van Psalm 23 en 150, in plaats van het prestigieuze ”Intermezzo”, een origineel werk voor fluit en pedaalharp van Hendrik Andriessen. We willen immers ook iets van een Hollander op het programma hebben staan, en dat lukt zo in ieder geval. Daaraan draagt ook bij de harpsolo van Rosa Spier (1891-1967), vroeger een bekend Joods-Nederlandse harpiste. In het Nederlands Joodse Bejaardenhuis te Jeruzalem zal het zeker goed vallen als we een compositie van haar uitvoeren. Voor bejaarde Joden is zij immers nog steeds een bekende naam.

Ook in de koffer gaat muziek voor in de Graftuin. Ik heb gekozen voor Amerikaanse hymns als ”In the Garden”, ”Beneath the Cross of Jesus” en ook wat andere gospels. En voor de toevallig passerende Hollander ook de reformatorische psalmen. Daarnaast neem ik wat reserve harpsolostukken mee, en dan nog een muziekstandaard, een standaardlampje met reservelampjes en een verlengsnoer. Niet alle podia zijn even goed verlicht...

Kortom: veel spullen te sjouwen en in Israël komt daar dan nog bij: de pianokruk, een harpkarretje, de hoezen van de harp en dergelijke. Dat wordt allemaal vervoerd in een Citroën Berlingo met ons tweeën voorin, wetende dat die auto eigenlijk veel te klein is. Maar we komen er wel...

Ik zou nog helemaal vergeten te noemen de wasknijpers, om de bladmuziek bij elkaar te houden als ik buiten harp speel op Goede Vrijdag. Mocht de Citroën bezwijken onder al deze last, dan kunnen we vast nog gebruikmaken van een paar ezeltjes....

Tot de volgende weblog, dat zal maandag/dinsdag worden; dan vanuit Israël!

Regina Ederveen, harpiste

1. Vooruitblik

Sjalom allemaal!

Dit is de eerste weblog die ik, harpiste Regina Ederveen, schrijf over de tournee naar Israël die volgende week van start gaat! Het RD heeft gevraagd om mijn indrukken met u te delen, via dit zeker niet ‘logge’ medium internet.

Wat is het plan? Samen met fluitiste Esther zal ik van 20 tot en met 23 april a.s. een vijftal optredens hebben in het Heilige Land. We zullen musiceren in de volgende plaatsen:

-Op 20 april een avondconcert fluit-harp in Christ Church te Jeruzalem, naar men zegt de oudste kerk van Europa.

-De volgende ochtend hebben we al om 10.00 uur een koffieconcert in Beit Bart, een Nederlands-Joods bejaardenhuis, eveneens in Jeruzalem.

-De dag daarna, 22 april, is het Goede Vrijdag, en dan begeleiden we eerst de ochtenddienst in de Graftuin, en daarna zal ik harpsolo spelen in diezelfde tuin te Jeruzalem, waarvan vele christenen geloven dat het graf van Jezus daar is gelegen.

-Op zaterdagavond 23 april hebben we dan nog een huisconcert bij een Israëlische familie in Ness Ziona, een plaats onder Tel Aviv.

Wij hebben deze tournee zelf georganiseerd, en het was een heel gedoe. Het is in de week voor Pasen in Israël Pesach, en dat wordt ervaren als een vakantieweek. Livemuziek is onder orthodoxen en overigens de meeste Joden dan niet gebruikelijk in die week. Dus hoe kwamen we aan onze concerten... via contacten dus, waarover hieronder meer.

Maar ook praktische zaken, bijvoorbeeld het huren van een pedaalharp, bleek geen sinecure. Ik neem die van mij niet mee in het vliegtuig, want dat is veel te duur. Maar als je dan denkt dat Israëlische harpisten een centje willen bijverdienen door hun harp te verhuren, dan valt dat tegen. Uiteindelijk was er een harpiste woonachtig in Tel Aviv die ik afgelopen zomer in New Jersey USA (of all places) heel even had gesproken en die mij gelukkig haar harp durft toe te vertrouwen. Een pak van mijn hart, maar ook een hele verantwoordelijkheid, om met andermans harp op stap te gaan.

Esther is gediplomeerd fluitiste, die al vierenhalf jaar in Jeruzalem woont. Ze heeft optredens met de fluit en doet vrijwilligerswerk onder hoogbejaarden, onder wie Holocaustoverlevenden. Een gedreven persoon, prettig om mee samen te spelen! Wij kennen elkaar van het in Nederland gevestigde Hineni Symfonie Orkest, waarmee we vier jaar geleden een tournee hadden in... u raadt het: Israël.

De concerten kwamen dus tot stand via contacten. De optredens in Christ Church en het bejaardenhuis zijn via Esther gelopen. Het was mijn idee om in de Graftuin te spelen. Het huisconcert zal plaatsvinden bij een vrouw die vorig jaar per e-mail contact met mij zocht. Dit omdat zij, net als ik, een pedaalharp thuis heeft staan van het merk Wurlitzer. En over die harp heb ik de website www.wurlitzerharps.com gemaakt, waarop alles over die speciale harp te vinden is. Enne... als er bij haar thuis een harp staat, waarom daar dan niet een concert op doen? Supermakkelijk! En zij vond het ook een goed plan...

Psalm 150:4b zegt: „Looft Hem met snarenspel en fluit.” En dat hopen we daar in dat kleine hectische landje Israël te gaan doen. Maar we houden dus ook voornamelijk gewoon concerten met klassieke muziekstukken, waar ik qua inhoud in mijn volgende weblog van overmorgen meer over zal vertellen. Mijn motivatie is om naast al het negatieve in het land, waar de bevolking onder lijdt, iets positiefs te brengen door middel van prachtige (hopen we dan...) klanken van harp en fluit. En omdat de harp door de Bach-family geen partij heeft gekregen in de passionen die in deze weken in Nederland worden uitgevoerd, heb ik het daarom voor Pasen –voor wat betreft het harpwerk– vaak wat rustiger. Waarom dan niet de koffer gepakt met stapels muziek om die muziek in het Heilige Land te laten horen?

Boeiend en afwisselend en uitdagend. Dat zullen deze dagen worden, absoluut. Waarin ik veel hoop te ontdekken, te ervaren en te leren. En natuurlijk wil ik de beroemde falaffel, het broodje met salade en kikkererwten, mmmmmmm, ook deze keer niet missen. Ik houd u op de hoogte, naar verwachting om de één à twee dagen. Wordt vervolgd!

Met harpe-groet, Regina Ederveen

Meer informatie: www.reginaederveen.nl