Wegwijs op het terrein van de epigenetica
Een helder verhaal schrijven over een onbekend wetenschappelijk onderwerp is een prestatie. Peter Spork verstaat die kunst. In ”De verborgen code” maakt hij de lezer wegwijs op het terrein van de epigenetica, een vrij nieuwe tak van wetenschap die onder meer de biologie, de geneeskunde en de psychologie in de komende eeuw ingrijpend zal veranderen, meent de auteur.
De epigenetica onderzoekt de ‘programmering’ van het erfelijk materiaal in de cel. Oftewel: de factoren die het DNA vertellen welke genen moeten worden gebruikt en welke niet.
Dit bepaalt bijvoorbeeld het verschil tussen een huidcel en een spiercel; beide beschikken over hetzelfde erfelijk materiaal, maar de epigenetische programmering zorgt ervoor dat er in die celtypen verschillende genen actief zijn.
Dat programma ligt bovendien niet vast, maar wordt beïnvloed door wat mensen doen en ervaren. „Factoren als liefde, voeding, stress, psychotherapie, nare ervaringen en sport kunnen op de lange termijn cellen herprogrammeren.”
Opmerkelijk is dat deze aanwijzingen, samen met de genetische code, kunnen worden doorgeven wanneer cellen delen. Dat is anders dan wat biologiedocenten altijd hebben geleerd, namelijk dat cellen alleen hun erfelijk materiaal doorgeven. „Deze nieuwe tak van de genetica verschaft de koppeling tussen de omgeving en de genen waarnaar zo lang is gezocht”, aldus Spork. „Het is niet nature versus nurture, maar die twee vullen elkaar aan. De omgeving beïnvloedt overerving en omgekeerd.”
De verborgen code. Hoe wij ons DNA sturen, Peter Spork; uitg. Veen Magazines, Diemen, 2011; ISBN 978 90 857 1390 6; 234 blz.; € 29,95.
