Dat staat in een toekomststrategie die de Europese Commissie gisteren heeft gepresenteerd. Ook moet 40 procent van de brandstoffen die in de luchtvaart worden gebruikt in 2050 koolstofarm zijn. De helft van alle trajecten in het goederenvervoer boven de 300 kilometer moet dan per spoor of via de binnenvaart worden afgelegd. Het grootste deel van het passagiersvervoer boven deze afstand moet per spoor gebeuren.

Volgens Eurocommissaris Kallas (Transport) zijn de maatregelen nodig om de economische groei te stimuleren, om het klimaatbeleid te realiseren en om te zorgen voor werk. „De mobiliteit beperken is geen optie, evenmin als alles bij het oude laten.”

In de voorstellen staat ook dat het aantal verkeersslachtoffers in Europa in 2050 tot bijna nul moet verminderen. Voor 2020 mikt de EU al op een halvering.

De verladersorganisatie EVO zegt de doelstelling van de Europese Commissie volledig te onderschrijven. Maar het plan kan volgens haar alleen slagen als de EU het investeren in nieuwe technieken stimuleert en echt werk maakt van het liberaliseren van het spoornetwerk. Ook moeten de administratieve lasten voor de transportsector omlaag. EVO pleit er daarom bijvoorbeeld voor dat de handhaving van de digitale tachograaf wordt geüniformeerd. Voorts dienen vervoerders vrij te zijn om overal in de EU hun diensten aan te bieden.

De wetenschap leert dat klimaat- en milieudoelstellingen eerder worden bereikt door onderzoek en ontwikkeling dan door beleid en regelgeving van overheden, stelt de EVO in haar reactie. Het zou volgens de organisatie van lef getuigen als de Europese Commissie en de nationale overheden dat erkennen en gaan samenwerken in het stimuleren van innovatie. Opbrengsten van heffingen die het goederenvervoer betaalt voor vervuiling en gebruik van de infrastructuur dienen volgens de EVO dan ook te worden geïnvesteerd in innovatie.

Transport en Logistiek Nederland (TLN) vindt de voorstellen om de uitstoot van CO2 te verminderen volstrekt onvoldoende. Ook al omdat er geen rekening is gehouden met de verwachte verkeersgroei. Om de doelstelling te bereiken, is volgens de brancheorganisatie een technologische doorbraak nodig. Dat moet aan de markt worden overgelaten. Europa moet de randvoorwaarden scheppen en geld uittrekken voor innovatieve oplossingen. „Op dit moment zijn alternatieven voor de verbrandingsmotor, zoals elektrisch aangedreven voertuigen, nog niet rendabel”, aldus een woordvoerder.

Brussel doet tien voorstellen om de efficiëntie van het verkeer te vergroten en de uitstoot van CO2 terug te dringen. Een aantal daarvan is volgens TLN beslist goed, zoals het volledig vrijgeven van cabotage en verdere liberalisering van het spoorvervoer. Met andere voorstellen doet de Commissie volgens TLN echter een stap terug in de tijd. Dat geldt met name voor de doelstelling om in de toekomst wegtransport dat plaatsvindt boven de 300 kilometer, te verplaatsen naar andere vervoerswijzen. Zo’n gedwongen aanpak heeft in het verleden bewezen absoluut niet te werken.

Milieuorganisatie Greenpeace is niet tevreden over het witboek van de Europese Commissie. Ze vindt dat die het aanpakken van het klimaatprobleem te veel vertraagt. „Het stuk van de Commissie schuift de zaak schaamteloos door naar een volgende generatie.”