EU komt met pakket om euro te versterken
BRUSSEL (ANP) – De 27 EU-leiders besluiten tijdens een top in Brussel donderdag en vrijdag over een reeks van maatregelen om de positie van de euro te versterken. Veel politieke spanning levert dat niet meer op, want de afspraken zijn de afgelopen weken al gemaakt door de ministers van Financiën van de lidstaten.
Het gaat wel om een zeer belangrijk akkoord. De plannen moeten voorkomen dat eurolanden opnieuw in financiële problemen komen, zoals eerder Griekenland en Ierland overkwam. En mocht dat onverhoopt toch gebeuren, dan moet er een goed functionerend noodfonds zijn om te verhinderen dat de ellende overslaat naar andere eurolanden. Hieronder de belangrijkste elementen van het pakket.
De financiële spelregels van de EU worden aangescherpt. De Europese Commissie kan lidstaten die een hoger begrotingstekort hebben dan 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp) bestraffen met een boete van 0,5 procent van het bbp. Ook als een land nog onder de 3 procent zit, maar wel in de gevarenzone dreigt te komen, kan Brussel sancties hanteren.
Lidstaten die een hogere staatsschuld hebben dan 60 procent van het bbp, moeten deze binnen twintig jaar onder de limiet te brengen. Doen ze dat niet, dan volgen boetes.
De Europese Commissie krijgt meer macht om strafmaatregelen door te voeren. Alleen een meerderheid van lidstaten kan haar beslissingen straks nog ongedaan maken. Dat is een omkering van de huidige situatie. Nu moet een sanctie van de Europese Commissie nog door een meerderheid van de EU-landen worden goedgekeurd.
Lidstaten moeten al in het voorjaar hun begrotingsplannen naar Brussel sturen. De Europese Commissie kan ze dan op de vingers tikken als de voornemens tot te hoge tekorten dreigen te leiden. Ook komen er regels die voorkomen dat lidstaten de EU op het verkeerde been zetten met vervalste statistieken, zoals Griekenland enkele jaren terug heeft gedaan.
De Europese Commissie gaat lidstaten aanpakken die hun economie te veel uit de pas laten lopen. Als een land economisch onvoldoende concurrerend is, kan het door Brussel gedwongen worden tot hervormingen. De Europese Commissie kan zo nodig boetes opleggen van 0,1 procent van het bbp.
In 2013 komt er een permanent noodfonds voor de euro. Dat kan 500 miljard uitlenen aan eurolanden in nood. Ook het Internationaal Monetair Fonds (IMF) doet waarschijnlijk mee, waardoor er 750 miljard in het fonds komt te zitten. De EU-landen dragen bij aan het fonds via stortingen en garanties. Voor Nederland gaat het om een kleine 40 miljard.