In 2001 begonnen we met een gloednieuw, redelijk overzichtelijk belastingstelsel. Nu, een decennium later, is dit systeem dichtgeslibd met aanvullingen, uitzonderingen, uitbreidingen, inperkingen, tijdelijke douceurtjes en andere doekjes voor het bloeden. De meeste ingrepen zijn goedbedoeld. Maar verfijningen maken aangiftes specialistenwerk. Zonder hulp kunnen 65-plussers, laagopgeleiden en mensen met een fiscale blinde vlek vaak niet van belastingvoordelen profiteren.

Een beetje steun biedt de Belastingsdienst zelf. Zo kan die uw aangifte vast invullen met inkomensgegevens van uw werkgever, uitkeringsinstantie of gemeente. Die bedragen moet u wel controleren, want er gaat wel eens wat fout. Verder staan er toelichtingen en informatie op belastingdienst.nl. Maar de fiscus helpt natuurlijk niet actief om uw belastingaanslag te minimaliseren. Dat vergt vaak een naslagwerk of hulp van een deskundige (hobbyist).

Een almaar uitdijend belastingdoolhof is de eigenwoningregeling, inclusief de gewijzigde bijleenregeling. Datzelfde geldt voor de regels rond aftrekbare lijfrentepremies. Ook aandacht vragen de belastingvrijstelling voor buitenlands vermogen en aftrekbare kosten voor studie en levensonderhoud van kinderen. Hebt u vermogen dat verloren is gegaan, zoals een achtergestelde lening aan DSB Bank? Dat hoeft u niet op te geven. En ondernemers moeten eraan denken zichzelf niet alleen 19 cent per kilometer te vergoeden voor zakelijke ritten per eigen auto, maar ook per eigen fiets!

AOW’ers met weinig inkomen maar wel (specifieke) ziektekosten moeten zeker een aangiftebiljet indienen, ook als de fiscus er niet om vraagt. Mogelijk krijgen ze geld terug door woningaanpassingen in verband met een handicap, een duur dieet of een particuliere gezinshulp. Diverse 65-plusstellen kunnen daarnaast, door slim schuiven, hun ouderenkorting maximaliseren. Dat schuiven werkt ook bij andere fiscale partners. Die mogen posten zoals partneralimentatie, ziektekosten, scholing, monumentenkosten, giften en vermogen zo gunstig mogelijk over beide partners verdelen. Deze belastingpijnstiller heeft wel bedenkelijke kantjes. Voor alleenstaanden werkt hij niet. Zij missen daardoor een voordeel van mogelijk honderden euro’s belasting per jaar.

Prima hulpmiddelen zijn de nieuwste belastinggidsen van Elsevier en Kluwer. De Consumentenbond biedt een beknoptere gids, die ongeschikt is voor zzp’ers en ondernemers, maar ook een gratis minigids via consumentenbond.nl. Toegankelijke tips en telefonisch advies geeft Fiscalert (fiscalert.nl) aan leden. Overige hulp bieden fiscaal slimme familieleden en kennissen, ouderen- of vakbonden, uw gemeente, een patiëntenvereniging, de Belastingdienst, een belastingwinkel van een universiteit of een officiële belastingadviseur.

Erica Verdegaal is econoom en freelancejournalist.