Dat was vrijdagavond de uitkomst van een ingelaste top in Brussel. Er zal geen sprake zijn van, zoals premier Rutte het eerder op de dag uitdrukte, „super-Europese toestanden.” De lidstaten nemen elkaar de maat, stellen aan de orde wat eventueel elk afzonderlijk verkeerd doet, maar beslissen zelf over hoe zij concreet handelen. Volgens Rutte gaat het erom dat de best presterende partners, zoals Duitsland, Finland en Nederland, fungeren als voorbeeld voor de rest.

De versterkte coördinatie is erop gericht ontsporingen voortaan te vermijden. De zeventien betrokken landen beschikken wel over een gemeenschappelijke munt, maar missen een gezamenlijk economisch beleid. Dat zet de deur open voor de situatie dat sommige uit de pas lopen en te weinig discipline betrachten, wat de positie van de euro ondermijnt. Tot dusver zijn er alleen, via het stabiliteitspact, regels voor het begrotingstekort, maar in de praktijk laat de handhaving daarvan te wensen over.

Het toezicht wordt nu uitgebreid en heeft straks ook betrekking op zaken zoals pensioenen, lonen en productiviteitsontwikkeling. Dwingende voorschriften blijven echter achterwege. De regeringsaanvoerders uit de eurozone komen voortaan ieder jaar bijeen om de stand van zaken in elk van de landen onder de loep te nemen.

De EU probeert deze maand overeenstemming te bereiken over een totaalpakket aan maatregelen om de schuldencrisis binnen de monetaire unie op te lossen. Vrijdagavond vergaderden de leiders van alleen de eurodeelnemers. Op 24 en 25 maart zitten zij samen met hun collega’s van de overige EU-naties aan tafel. Dan willen zij definitief knopen doorhakken.

Duitsland kwam enkele weken terug, gesteund door Frankrijk, met verstrekkende plannen voor economische samenwerking, bedoeld om de kloof qua concurrentiekracht tussen de sterke en de zwakke lidstaten te verkleinen. Die stuitten op verzet. Veel regeringen wensten geen dictaat van Berlijn en Parijs. Zij voelden er bovendien niet voor hun soevereiniteit te laten inperken. EU-president Van Rompuy en voorzitter Barroso van de Europese Commissie hebben daarna de voorstellen herschreven en de scherpe kantjes eraf gehaald.

In de voorbije dagen liepen de spanningen op de financiële markten weer op. Kredietbeoordelaars houden er rekening mee dat Griekenland, ondanks stevige saneringsoperaties, op enig moment in de toekomst zal moeten besluiten tot een herstructurering van de overheidsschuld, wat zou betekenen dat er een streep gaat door een deel van de verplichtingen aan de beleggers in die obligaties.

Voor Portugal is de rente op middelen uit de kapitaalmarkt inmiddels zo ver gestegen dat de kans groeit dat het spoedig een beroep moet doen op het noodfonds. Lissabon kondigde vrijdag verdere bezuinigingen aan.