Het is dus zover. Geluk bij een ongeluk dat het luxueuze hotel in Ho Chi Minhstad, zoals de Zuid-Vietnamese stad officieel heet, de nodige voorbereidingen heeft getroffen. Onmiddellijk na de onheilsmelding krijgen de ongelukkige reizigers bezoek van een verpleegkundige. Na verloop van tijd keert ze terug. Grote opluchting maakt zich meester van alle medewerkers.

„Voedselvergiftiging”, luidt haar korte diagnose. Gelukkig, het is maar een voedselvergiftiging! Henk Meyknecht kan weer grinniken om het voorval. „Zo raar kun je gaan reageren”, blikt de directeur van Omni Saigon Hotel terug. „Hoewel we ons op alles hadden voorbereid, waren we dolblij dat deze ziekte buiten de deur bleef.”

Tegelijk constateert hij echter dat óók toeristen het hotel mijden. „De hele hotelmarkt in Zuidoost-Azië is volledig in elkaar geklapt”, stelt Meyknecht, die een managementfunctie bekleedt in de keten Marco Polo-hotels, gelaten vast. Kort nadat de eerste berichten over het mysterieuze virus naar buiten kwamen, kregen de vestigingen in Singapore, Hanoi en Hongkong wekelijks rond de 2000 annuleringen binnen.

„De normale bezettingsgraad van 85 procent is tot 10 procent teruggelopen. De omzet liep met eenderde terug, dankzij het feit dat restaurants en andere activiteiten nog voor inkomsten blijven zorgen. Reken maar uit wat dat op een jaaromzet van 1,5 miljoen euro per vestiging betekent.”

In de beginperiode, half maart, was de informatie die over SARS naar buiten kwam nog gebrekkig. Wat precies de gevolgen zouden zijn, kon niemand bevroeden. „De algemene teneur was: Het waait wel weer over”, zegt Meyknecht. Maar toen medio april de ernst van de situatie in met name China bekend werd, sloeg de stemming om. Wie met toeristen aan de kost komt, zou het wel eens heel moeilijk kunnen krijgen.

In een land als Vietnam, waar de zwakke economie sterk op toerisme leunt, is de schade enorm. Geen gedrang bij toeristische attracties, verlaten stranden, stille winkelstraten. Meyknecht schat dat abrupt 10 tot 15 procent van het bruto binnenlands product wegvalt. „Hoewel de hele keten onder de gevolgen van SARS lijdt, valt er vooral werkgelegenheid aan de onderkant van de samenleving weg.”

Nu heeft de sector nog een halfjaar voor de boeg om de schade te herstellen. Maar dan moet er wel een fundamentele wending komen, iets waarop Meyknecht nog geen zicht heeft. „Een orkaan of aardbeving hebben we vaker meegemaakt. Hotels kunnen er van op aan dat de klanten met een paar weken weer terugkomen. Maar dit is een probleem van een heel andere grootte.”

Een van de voornaamste doelen van Meyknechts bezoek aan Nederland -hij en zijn vrouw hebben een huis in Amsterdam- is de grote reisorganisaties ertoe over te halen Zuidoost-Azië met kracht te promoten. „Touroperators zoals TUI, Arke, Kras, Ster en Oad kunnen gewoon inzetten op alternatieve bestemmingen. Zij lijken momenteel rustig af te wachten hoe de situatie in september zal zijn.”

„Ik begrijp die afwachtende houding best, maar de risico’s van SARS zijn op dit moment werkelijk minimaal”, vindt Meyknecht. Om deze inschatting te bevestigen, wijst hij op de gebieden die de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft vrijgegeven. Hoewel China nog een probleem zal blijven, zullen Hongkong, Singapore en Taiwan waarschijnlijk binnenkort van de risicolijst worden geschrapt.

Tot grote spijt van de hoteldirecteur gebeurt dat vrijgeven van de risicogebieden met minder toeters en bellen dan het aanwijzen ervan. Daarbij verwijt hij de WHO dat landen met een machtige politieke lobby eerder gehoor vinden dan een arm land als Vietnam. Als voorbeeld noemt hij Toronto. De Canadese stad werd binnen twee weken van de lijst geschrapt. Gisteren bleek dat SARS daar echter nog steeds niet onder controle is.

Op gesloten deuren stuit Meyknecht niet bij de touroperators. Wel grijpen de organisaties dankbaar de kans aan om hotels en luchtvaartmaatschappijen eens flink onder druk te zetten. „Willen jullie gasten? Dat kan, geef maar aan hoeveel korting je extra kunt geven.” Meyknecht probeert tegenwicht te bieden, een lastige klus. „Het zal nog wel enige jaren duren voordat we op het gezonde prijspeil van 2002 zitten.”

Oplettende toeristen kunnen nu hun slag slaan. „Ga maar na, uitgerekend dit jaar krijg je enorm veel waar voor je geld. Er zijn fantastische aanbiedingen op een aantal bestemmingen in het Verre Oosten.”

Laat het werven maar over aan Meyknecht. Hij moet ook wel. „We hadden ons helemaal voorbereid op de oorlog in Irak. Die bleek reuze mee te vallen. Dan gaat ons nu een virus bijna de nek kosten.”