Opinie

Levend houden confessionele politiek van levensbelang

Het is van levensbelang dat de christelijk-historische traditie in Nederland levend wordt gehouden, reageren Hans Alderliesten en Dirk-Jan Nijsink op drs. Ton van der Schans (RD 22-01).

28 January 2011 08:02Gewijzigd op 14 November 2020 13:28
Foto Wikimedia
Foto Wikimedia

In zijn opiniebijdrage schrijft drs. Ton van der Schans niet te treuren om het einde van de confessionele politiek. Zijn artikel vinden wij niet op alle punten overtuigend. Christelijke politiek is meer dan hij suggereert. De teloorgang van confessionele politiek –waarover hij niet treurt– betekent heel veel. Met haar vergaan eeuwenoude schatten. Het is daarom van levensbelang dat wij de christelijk-historische traditie levend houden en met nog meer toewijding de schatten van het christelijk denken over de politiek bewaren en uitdragen.

In een samenleving die in rap tempo een postchristelijk karakter heeft gekregen, hoeft niemand zich te verwonderen over de afnemende invloed van een politiek die is gebaseerd op of geïnspireerd door het christelijk geloof. Een reden temeer echter om ons als christenen, ondanks deze tendens, niet af te keren van politiek. Want, zo sprak Groen van Prinsterer, Evangelie belijden is „uitkomen voor de waarheid op het punt waar de verdediging bezwaarlijk is en waar het belijden met lijden vergezeld is.”

Johan Huizinga schreef in ”De schaduwen van morgen” (1935): „Wij leven in een bezeten wereld. En wij weten het. Het zou voor niemand onverwacht komen, als de waanzin eensklaps uitbrak in een razernij, waaruit de Europeesche menschheid achterbleef in verstomping en verdwazing, de motoren nog draaiende en de vlaggen nog wapperend, maar de geest geweken. Alom de twijfel (…) gevoelens van daling en ondergang der beschaving.” Die woorden waren profetisch en zijn ook nu waar. Zij roepen om een christelijk conservatief antwoord.

Het is populair om meer aandacht te vragen voor het leven van de christen in de samenleving en daarnaast een vraagteken te plaatsen bij het belang van christelijke politiek. Die ontwikkeling lijkt sympathiek, zeker als dit gebeurt met een beroep op de vroegchristelijke kerk. Maar wie politiek bedrijft op grond van Schrift en historie treurt juist wel.

Dr. W. Aalders schrijft in ”Burger van twee werelden”: „De grote veranderingen die zich in deze eeuw voltrekken, betekenen voor de christenen, dat zij uit de oasen van het verleden gevoerd worden. Verbaasd en verwonderd kijken wij daarom terug naar het christendom van vorige eeuwen. Wij ervaren iets van heimwee naar dat verleden.”

Dat verleden schenkt ons ook moed. Volgens de Franse christenfilosoof Jean Guitton (1901-1999) is er in de mens en in volken een onderbewuste laag die dieper reikt dan we denken. In het Westen is door de eeuwen het Evangeliezaad gestrooid. Ondanks pogingen om de band met de historie door te snijden, kan de westerse mens het christelijk geloof niet zomaar van zich afschudden. Het christendom heeft een cultuur geschapen en mensen gevormd. Het zaad dat ooit is gepland, is niet verdwenen. Het ligt er nog, al is het diep onder de grond.

Tegelijk moeten we voorzichtig zijn met theocratische dromerijen. Een wereldse, theocratische heilsstaat ligt gelukkig niet meer binnen bereik. Het enige waarvoor christenen hier moeten arbeiden, is dat de christelijke kerk in deze wereld een toevluchtsoord, een herberg geschonken zou worden, waar ruimte is voor de prediking van het Evangelie en een gerust en stil leven.

Bovendien, zonder de invloed van het christelijk denken, zal de vermoede objectiviteit van de rechtsstaat omslaan in een keus tegen het christelijk geloof. Daarom is het treurig als de democratische rechtsstaat niet christelijk wordt ingekleurd. Als de democratie geen boodschap meer heeft aan het christendom, heeft het christendom nog wel een boodschap voor de democratie.

Aalders begreep hoe belangrijk het CDA zou zijn: „Grosso modo is in de Nederlandse politiek het CDA een kristallisatiepunt voor het behoud van christelijke waarden in een postchristelijke tijd. De inbreng van het CDA in de Nederlandse politiek, ook in de concrete machtsverhoudingen, is van groot belang. Het zou een ramp voor Nederland zijn als die weg zou vallen.”

Bezinning op de toekomst is belangrijk. Dat moet partijbelangen overstijgen. Het gevaar zit niet enkel in de teloorgang van christelijke politiek, maar ook in het blindstaren van partijen op het eigenbelang. Peilingen zijn, als het erop aankomt, van ondergeschikt belang.

In november, op het CDA-congres in Utrecht, zei iemand dat „het CDA niet langer per definitie van de christelijke traditie uit moet gaan.” Aan dit denken moet weerstand worden geboden; de bijna onmogelijke opgave om christelijke politiek, in de lijn van Groen van Prinsterer en Abraham Kuyper, overeind te houden en te vertalen naar de uitdagingen van 2011. Laten wij hen die confessionele politiek bedrijven in onze gebeden blijven gedenken.

De auteurs zijn respectievelijk voorzitter en secretaris van het Christelijk Conservatief Beraad.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer