Tbc nog steeds een bedreiging, ook in westen
DEN HAAG (ANP) – „Mensen denken wel dat tuberculose een ziekte uit het verleden is, maar dat is niet waar.” Directeur Peter Gondrie van het KNCV Tuberculosefonds neemt het zichzelf en zijn collega’s kwalijk dat ze er de laatste jaren niet in zijn geslaagd duidelijk te maken dat tuberculose nog steeds een bedreiging is voor de volksgezondheid, ook in rijke landen.
Er zijn daar nu weliswaar weinig patiënten te vinden. „Maar dat kan zomaar veranderen. In de jaren negentig dachten de autoriteiten in New York ook dat ze konden bezuinigen op de tbc-bestrijding omdat de ziekte onder controle was. Binnen de kortste keren hadden ze daar te maken met een nieuwe epidemie.”
In Nederland worden per jaar ongeveer duizend gevallen van tbc geconstateerd. Doorgaans betreft het migranten die de ziekte vanuit hun land van herkomst meenemen. Tbc is op zich goed te behandelen, mits de patiënt zijn of jaar zijn medicijnen goed inneemt. Toch overlijdt ook in Nederland een tiental mensen per jaar aan de ziekte.
Ook al is Nederland een klein land, de tbc-bestrijding hier behoort tot de top-3 van de wereld. Dat komt mede omdat er in de vorige eeuw een model van bestrijding is ontwikkeld dat internationaal is overgenomen. Het systeem komt erop neer dat artsen niet alleen de tbc behandelen, maar ook breed samenwerken met bijvoorbeeld gemeenten, de regering, fabrikanten en wetenschappers. Via dat gezamenlijke netwerk wordt de ziekte snel opgespoord en behandeld. Maar ook op lange termijn monitoren onderzoekers welke aanpak het beste werkt.
Wereldwijd hebben 14 miljoen mensen tbc. Daarvan overlijden er ongeveer twee miljoen per jaar. De landen waar de ziekte het meest voorkomt zijn China, India en Zuid-Afrika. In Zuid-Afrika heeft de multiresistente variant het meest terrein gewonnen. Er is daar een duidelijke link met de hiv/aidsepidemie. Als mensen eenmaal besmet zijn met het hiv-virus, worden ze extra gevoelig voor ziekten als tbc. Volgens Gondrie overlijden de meeste aids-patiënten uiteindelijk aan tbc. „Als je beide ziekten eenmaal hebt, zijn de prognoses erg somber.”
Gondrie stelt dat de leiders van Zuid-Afrika jarenlang te weinig aandacht hebben gehad voor de gevaren van tbc. Het Nederlandse tuberculosefonds is betrokken bij diverse pogingen om een netwerk op te bouwen waarmee de ziekte kan worden bestreden. „Maar daar hebben we wel geld voor nodig.”