Als zó de kerkhervorming herdacht moet worden, stop er dan maar mee, schreef ds. Teuffel recent in een opinieartikel in de Duitse krant de Frankfurter Allgemeine. „Een farce.”

”Reformatie en vrijheid” luidt in Duitsland het jaarthema voor 2011 in de aanloop naar de grote herdenking in 2017. Ds. Teuffel: „Wat het burgerlijke protestantisme als het gaat om de Reformatie weet te herdenken, is de emancipatie uit de kerkelijke bevoogding, zoals de filosoof Hegel dat al onder woorden heeft gebracht: „Dit is de wezenlijke inhoud van de Reformatie; de mens is door zichzelf bestemd, vrij te zijn.””

Zó heeft Luther de woorden vrij en vrijheid echter nooit bedoeld, aldus de protestantse predikant, die vorig jaar het boek ”Mission als Namenszeugnis. Eine Ideologiekritiek in Sachen Religion” publiceerde. Weliswaar „was het de reformatorische boodschap van de rechtvaardiging door het geloof alleen, die menselijke voorschriften in de kerk hun vermeende heilsnoodzakelijkheid had ontnomen. Dit leidde op den duur ook tot de maatschappelijke ontwikkeling van de moderne vrijheidsrechten. Maar dan nog staat de „vrijheid van een christenmens” zoals die door Maarten Luther werd gepropageerd, noch voor burgerlijke vrijheid, noch voor religieuze vrijzinnigheid.”

Juist Luther, aldus ds. Teuffel, stelde dat de door en door zondige mens de werkelijke vrijheid niet is aangeboren. „Hij heeft ook niet het recht om vrij te zijn ten opzichte van de Drie-enige God. Wie zichzelf vrij verklaart, wordt in werkelijkheid door de duivel bereden. De ware vrijheid is een in het Evangelie toegezegde vrijheid „om Christus’ wil”, die steeds opnieuw geloofd moet worden. Zo zegt ook de apostel Paulus het: „Hetzij wereld, leven of dood, hetzij het tegenwoordige of het toekomende: Alles is het uwe, maar gij behoort Christus.””

Christen-zijn, schrijft de Duitse predikant verder, is voor Luther ook slechts mogelijk in de levensgemeenschap van de kerk. Voor een „asociale religiositeit” en „religieus autisme” –met onder meer als gevolg dat de zondagse diensten in de Lutherstad Wittenberg door niet veel meer dan 1 procent van de leden worden bezocht– biedt de reformator geen enkele ruimte. Het feit dat mensen kerkbelasting betalen, maakt hen nog geen christen.

Daarom: de kerk moet altijd maar weer gereformeerd worden, aldus ds. Teuffel, „om het Evangelie trouw te blijven.”

De Lutherdekade (luther2017.de) is de Duitse tegenhanger van het project Refo500, waarvan de Apeldoornse hoogleraar prof. dr. H. J. Selderhuis voorzitter is. Ook Refo500 ontmoette de afgelopen tijd in verschillende kerkelijke bladen al de nodige kritiek omdat het te breed zou zijn en te weinig zou focussen op wat de Reformatie werkelijk inhield.