De tanende ETA uit Baskenland
VITORIA (ANP) – De Baskische afscheidingsbeweging ETA probeert al decennialang met geweld een onafhankelijk Baskenland in Noord-Spanje en het zuidwesten van Frankrijk te bewerkstelligen. Vergeefs, lijkt het. Hieronder volgen enkele feiten over de ETA.
- De ETA is in 1959 opgericht door een groep linksradicale, Baskische studenten. De ETA is de afkorting van Euskadi ta Askatasuna (Baskenland en Vrijheid). De beweging pleegde naar verluidt in 1968 voor het eerst een aanslag. Sommige bronnen noemen een incident in 1961 als eerste. Eind 1973 doodde de ETA met een spectaculaire bomaanslag in Madrid de Spaanse regeringsleider admiraal Luis Carrero Blanco. Door toedoen van de ETA zijn meer dan achthonderd mensen gedood.
Het bloedigste jaar was 1980. De ETA doodde toen 118 mensen. De zwaarste aanslag was in juni 1987. Bij een bomaanslag op een supermarkt in Barcelona kwamen 21 mensen om het leven. De ETA staat op de lijst van terreurgroepen van de EU en de VS.
De strijd heeft circa tweehonderd leden van de ETA het leven gekost. Sinds 2000 zijn meer dan 750 leden van de ETA opgepakt.
De politieke tak van de ETA was de in 1978 opgerichte Batasuna. Deze partij werd in 2002 door het Spaanse parlement verboden.
Opiniepeilingen geven aan dat onder de Basken de aanhang van de ETA en zijn gewapende strijd marginaal is geworden. Slechts 3 procent van de door een Baskische universiteit in 2009 gepeilde ondervraagden steunde de doelstellingen en middelen van de ETA. Circa 10 procent steunde het doel maar niet de middelen. Zelfs onder aanhangers van ETA’s eigen Batasuna keurde bijna de helft het geweld af. Circa twee derde van de bevolking van Spaans Baskenland wijst de ETA volledig af.
Hoewel de ETA in maart 2006 een bestand afkondigde, pleegde de groep eind december van dat jaar een aanslag op de luchthaven van Madrid. Er vielen twee doden. Het was de eerste ETA-aanslag met dodelijke afloop sinds mei 2003. In september 2010 kondigde de groep aan niet meer met geweld aan te vallen. In januari 2011 werd het „een permanent en controleerbaar staakt-het-vuren”.