Een kleurling in Staphorster klederdracht
Zijn moeder was ongehuwd zwanger. „Een schande voor de familie”, zegt zoon Johan van Arnhem. Op 25 januari 1979 zag hij het levenslicht in Jakarta. „M’n moeder kon absoluut niet voor me zorgen: geen geld.” Een halfjaar later was Johan onderweg naar Europa. „Een Duits echtpaar dat in Jakarta was, nam mij op de terugweg mee. Mijn adoptieouders uit Staphorst hebben me in Frankfurt opgehaald.”
Negen jaar geleden, toen Van Arnhem op het punt stond te trouwen, kwam hij erachter dat hij geen geldig geboortebewijs had. „Via de juridische weg moest ik dat alsnog regelen. Later heb ik op basis van de gegevens in mijn dossier een zoektocht laten uitvoeren. Toen bleek dat de adresgegevens die op de adoptiepapieren staan, vals zijn. Elk spoor naar mijn biologische familie liep dood.”
Van Arnhem ervaart het als een gemis dat hij zijn biologische ouders niet kent. „Ik zie in mijn kinderen eigenschappen terug die ik niet kan plaatsen. Mijn vrouw en ik zeggen soms tegen elkaar: Van wie zouden ze dat hebben? Er ontbreken schakels.”
Van Arnhem gaat graag een keer terug naar Indonesië. „Als onze kinderen groot zijn. Dan laat ik hun het land zien waar hun vader is geboren. En als ik vandaag te horen krijg dat m’n biologische moeder is opgespoord, dan zit ik morgen in het vliegtuig. Ik vind het pijnlijk dat ik mijn familie, die mogelijk arm is, niet kan helpen omdat ik niet weet waar ze wonen.”
Van Arnhem groeide „zonder al te veel problemen” op in Staphorst. „Ik had altijd vriendjes. Alleen als er ruzie ontstond, zeiden ze ineens tegen me: zwarte. Op de basisschool had ik moeite met rekenen. Ik merkte dat later bij andere adoptiekinderen, die ik bijvoorbeeld zelf in de klas had, ook. Ik heb De Driestar gevraagd om daar eens onderzoek naar te doen.”
Toen Van Arnhem verkering kreeg met een meisje uit Staphorst moest haar familie wennen. „Ik was een kleurling.” Lachend: „Op straat hoorden we soms: Daar loopt Duo Penotti.” Elk jaar gaat Van Arnhem met zijn schoolklas op Prinsjesdag naar Den Haag. Afgelopen keer droeg hij, net als de kinderen, klederdracht. „Je ziet de mensen kijken: een kleurling in Staphorster kledij. Het toppunt van integratie, denk ik dan maar.”
Van Arnhems adoptieouders deden nooit geheimzinnig over zijn werkelijke afkomst. „We praten er zelf ook open over met onze kinderen. Dat zijn natuurlijk halfbloedjes. Ze worden gelukkig nooit om hun huidskleur geplaagd.”
Naam: Johan van Arnhem
Leeftijd: 31
Woonplaats: Staphorst
Beroep: groepsleerkracht basisonderwijs
Kerkelijke signatuur: Hersteld Hervormde Kerk
Geboren in: Indonesië
In Nederland sinds: juli 1979
Dit is het eerste artikel in een serie over adoptiekinderen.