Kerstreces: oppositie rust niet, maar zwoegt
DEN HAAG – Sommige Tweede Kamerleden gaan tijdens het kerstreces door met het stellen van schriftelijke vragen. De kwesties? Van het recht van apen op een goede oudedagsvoorziening tot topsalarissen in de zorg.
„Wij voerden dit jaar 46 spoeddebatten”, zei voorzitter Verbeet bij het afsluiten van de laatste plenaire vergadering van de Tweede Kamer. „ Er zijn dit jaar meer dan 1600 moties ingediend, er zijn 8 initiatiefvoorstellen ingediend en er werden iets meer dan 100 mondelinge vragen gesteld.”
Over het aantal schriftelijk gestelde vragen liet ze zich niet uit en dat blijkt ook terecht; sommige Kamerleden blijven deze indienen, ondanks het reces.
Uit een voorlopige balans, vanaf de eerste recesdag maandag 20 december tot en met donderdag, blijkt dat zeventig schriftelijke Kamervragen het bureau van de Kamervoorzitter passeerden. ‘Kerstkampioen’ vragenstellen blijken de fracties van PvdA en SP, beide met zeventien vragen. Hoewel de samenwerkingspartners VVD, PVV en CDA en de oppositie elkaar qua zeteltal nauwelijks ontlopen (76 versus 74) blijken de oppositiefracties aanzienlijk gretiger om vragen te stellen dan de coalitiefracties en hun gedoogpartner: 48 tegenover 19. Zes van de gestelde vragen waren afkomstig van meerdere fracties; drie ervan werden gesteld door fracties uit de oppositie en/of VVD en/of PVV en/of CDA.
Onderverdeeld naar departementen zijn de verschillen veel minder groot. Koploper in deze categorie is het departement van Buitenlandse Zaken, dat negen vragen kreeg. Voor hekkensluiter Immigratie en Asiel waren er twee. Opvallend is dat de vragen bij elke fractie evenwichtig over de diverse departementen zijn gespreid. Het is dus niet zo dat één overijverig Kamerlid/fractiespecialist in zijn eentje voor een hausse aan vragen zorgt.
Vragen die zo politiek beladen zijn dat ze de rust van bewindspersonen in het kerstreces verstoren, zijn niet gesteld. Sommige benaderen die status wel. Dat geldt bijvoorbeeld voor vragen van VVD, PVV en CDA aan de veelgeplaagde staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten (VWS) over het persoonsgebonden budget (pgb). Vóór het reces zei Veldhuijzen onder druk van de Kamer toe de versobering van de budgetgarantie, een regeling die ervoor zorgt dat pgb-houders met een indicatie voor verblijf bij herindicaties minimaal het budget behouden van het jaar daarvoor, op te schorten tot 1 maart.
Met hun vraag willen de drie fracties de toezegging afdwingen dat Veldhuijzen deze belofte onverkort handhaaft: voor bestaande budgethouders, voor nieuwe ontvangers in de eerste helft van 2011 die in een kleinschalige woon-zorginstelling gaan wonen én voor nieuwe instromers die thuisblijven. Kortom, Veldhuijzen krijgt een verbod om de maatregel in te perken, zelfs voordat duidelijk is of ze dat overweegt.
Andere voorbeelden van niet-vrijblijvende vragen, waarbij het spoeddebat al aan de horizon opduikt, gaan over het contracteren van accountantsbureaus door gemeenten, waarbij een deel de wettelijk verplichte aanbestedingsprocedures aan zijn laars lapt. Zowel CDA als PvdA stelde hierover een vraag.
De PvdA vond nog een gevoelige kwestie: de groei in 2009 van het aantal ziekenhuisbestuurders met een inkomen boven de zogeheten Balkenendenorm. De SP was alert op een dreigende ontslaggolf bij sociale werkvoorzieningen en de gevolgen daarvan voor de begeleiding van mensen met een SW-indicatie.
Van zeker 37 vragen is de urgentie dusdanig dat ze het niveau van een niemendalletje duidelijk overstijgen. De Kamervragen die tijdens het kerstreces worden gesteld, zijn er dus geen die er al op voorhand niet toe doen.
Voorbeelden van vragen die qua onderwerp dan wel qua toonzetting het opvijzelen van het ideologisch profiel tot doel hebben, zijn er natuurlijk wel. Zo legt GL-Tweede Kamerlid Dibi de vinger bij de inburgeringscursussen, met name bij het basisprofiel Opvoeding, Ge- zin en Onderwijs (OGO). Inburgeringsdocent en ervaringsdeskundige Roos Friesland vindt de- ze cursus een uitkomst. Deze voorziet allochtone vrouwen van belangrijke opvoedingstech- nieken en voorkomt dat laagopgeleide vrouwen tot hun eigen frustratie in dezelfde cursus te- rechtkomen als hoogopgeleide klasgenoten, schrijft ze in haar boek ”Inburgeren in de praktijk”. Dibi wil zo snel mogelijk van het OGO-profiel af. „Bent u het eens dat het vrouwen te veel benadert als huisvrouw of vrijwilliger en niet als vrouwen met arbeidspotentieel?” is zijn vraag aan minister Donner (Binnenlandse Zaken). En: „Lijkt het u een goed idee om het inburgeringsprofiel OGO op te heffen, zodat alle trajecten zich richten op arbeidsparticipatie?”
De PvdD scoort punten bij de achterban met vragen over vijf apen waarmee de Universiteit Utrecht lange tijd dierproeven deed. „Deelt u de mening dat deze apen recht hebben op een goede oudedagvoorziening?” is de vraag van Kamerlid Ouwehand aan de bewindspersonen van Volksgezondheid en Onderwijs.
Van de in het kerstreces reagerende bewindspersonen is het vooral minister Donner die zich onderscheidt. Hij had de eer te reageren op Kamerlid Schouw.
De D66’er wilde van de twintig bewindspersonen weten of ze hun eventuele zakelijke belangen in ondernemingen voldoende op afstand hadden geplaatst en stelde daarover twintig afzonderlijke vragen. „Deze vragen zijn beantwoord in Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010-2011, nr. 894”, schreef Donner droogjes terug. Dat standaardantwoord herhaalde hij twintig keer in twintig afzonderlijke antwoorden. Zijn specialiteit: koekjes van eigen deeg serveren, in het kerstreces.