De economische crisis ten spijt stijgen de kerstinkopen dit jaar flink. Kerst lijkt de afgelopen decennia definitief een feest te zijn geworden waarin het om consumptie draait. Ondanks de kritiek die bijvoorbeeld kerken leveren op de hedonistische cultuur, zijn er niet veel mensen die zich uitspreken tegen de massa-inkopen van kerstcadeaus en luxe gerechten. Als SGP-jongeren vinden we het belangrijk dat het debat over de schaduwzijden van onze enorme consumptie zowel in de politiek als binnen christelijke kring gevoerd wordt.

Rentmeesterschap heeft grote politieke relevantie. In het debat over economische groei wordt eenzijdig gekeken naar consumptie als motor van de herstellende economie. Er is te weinig oog voor de schaduwzijden van die groei voor mens en samenleving. In ons belastingstelsel zou dan ook minder belasting moeten worden geheven over inkomen en meer over bezit en verbruik. De overheid kan duurzaamheid stimuleren door een betrouwbare partner te worden voor hen die duurzaam willen investeren. Maar de burger is ook aan zet.

Indianen

Onze kerstconsumptie heeft alles te maken met de plicht tot rentmeesterschap. Zorg voor de schepping is zeker voor christenen een dure plicht. Vele deskundigen wijzen op de nadelen van de overbevolking voor onze planeet. Toen onze ouders jong waren, telde de aarde 2,5 miljard bewoners. Nu leven er 7 miljard medemensen op onze planeet en voorlopig groeit dat aantal.

De milieuproblemen door de almaar stijgende consumptie duiken wereldwijd op. Willen we met goed rentmeesterschap een alternatief bieden, dan moeten we ons beperken. De indianen beschouwen de aarde als een geschenk dat van hun kinderen wordt geleend. Wij moeten de aarde inderdaad als goede rentmeesters overdragen aan komende generaties. Nog zwaarder moet wegen dat we de aarde niet alleen lenen van onze nazaten, maar bovenal in bruikleen hebben van God.

Ondergesneeuwd

Goed rentmeesterschap is niet alleen dringend nodig in de omgang met de natuur. Het is ook steeds meer vereist in de omgang met onze naaste. Kerst is een feest waarin van oudsher christelijke noties als naastenliefde, barmhartigheid en verzoening naar voren komen. Dat veel mensen tijdens de feestdagen meer tijd nemen voor onderling samenzijn, is goed. Over het luxegehalte van typische ‘kerstgerechten’ kan men van mening verschillen

We kunnen echter veilig stellen dat de balans is doorgeslagen naar materialistische gezelligheid voor onszelf. Niet het individualisme neemt af, maar kernwaarden als naastenliefde en barmhartigheid raken ondergesneeuwd. Hoe je het ook wendt of keert, er is geen moment in het jaar waarin het contrast tussen arm en rijk zo duidelijk is als tijdens de kerstperiode. Daarbij wijzen zelfs niet-christenen ons erop dat het voor mensen heilzaam is om goed met de schepping omgaan. En vergeet niet dat we als christelijke minderheid een voorbeeldfunctie hebben; ook als het gaat om duurzaamheid. Rentmeesterschap is niet iets depressiefs uit een donker, tochtig en vochtig klooster. Als we ons rentmeesterschap niet serieus nemen, beschadigen we de Naam van de Eigenaar zelf.

Regel

Toegegeven, goed rentmeesterschap is niet makkelijk. Goed rentmeesterschap is balanceren. De gemiddelde christelijke levensstijl is echter minder dan dat wat je goed rentmeesterschap noemt. Laten we ons goed realiseren dat rijkdom geen plicht is. Dat geldt wel voor scheppingszorg en barmhartigheid. De mens is geprogrammeerd om steeds meer te willen. Goed rentmeesterschap blijft een strijd tegen die verleiding.

Iemand als C. S. Lewis kende zichzelf: „Ik vrees dat de enige betrouwbare regel is om meer te geven dan we kunnen missen.” In het Oude Testament was liefdadigheid niet beperkt tot een vrijgevige bui, maar vastgelegd in tienden. Iedereen kan de schoen van zijn eigen maat wel aantrekken. Oud-SGP-fractievoorzitter Van der Vlies zei over rentmeesterschap: „Laten we de Bijbel weer gaan lezen, want alleen dan krijgen we ons egoïsme en onze hebzucht echt onder de knie.”

De gelijkenis van de verloren zoon heeft ons in dit verband veel te zeggen. Hij had alles erdoor gejaagd, zonder te denken aan minderbedeelden; mensen die nog geen varkensvoer werd gegund. Hij kreeg echter net zo veel vergeving als dat zijn zonden waren

Met die vergeving kunnen we nog voor de jaarwisseling een nieuw begin maken. Welvaart is een geschenk, maar vasten kan nog meer gezegend worden. Daarmee wensen we u voorspoed die langer meegaat dan alleen in 2011!

De auteurs zijn respectievelijk voorzitter en lid van de commissie duurzame ontwikkeling en landbouw van SGP-jongeren.