American Airlines diep in het rood
AMR Corporation, de moedermaatschappij van de Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen American Airlines en Trans World Airlines (TWA), meldde gisteren een verlies van 414 miljoen dollar (1,02 miljard gulden) over het derde kwartaal. In hetzelfde kwartaal vorig jaar boekte AMR nog een winst van 322 miljoen dollar.
De omzet bedroeg 4,82 miljard dollar (11,88 miljard gulden), tegenover 5,26 miljard dollar vorig jaar. AMR–topman Don Carty benadrukte bij het bekendmaken van deze cijfers dat de luchtvaart vóór de aanslagen op 11 september al in een moeilijke situatie verkeerde. Belangrijkste oorzaken waren een stagnerende economie, waardoor vooral het zakenverkeer terugliep. Stijgende brandstofprijzen maakten de situatie nog moeilijker.
Diep dal
Maar na de aanslagen op 11 september dook de luchtvaartsector in een diep dal. In de eerste plaats verloor AMR zelf twee toestellen van American Airlines die door terroristen voor deze aanslagen werden gebruikt. Verder werd alle luchtverkeer in de Verenigde Staten en van en naar het Noord–Amerikaanse luchtruim stilgelegd.
Toen dat weer op gang kwam, bleken veel mensen liever thuis te blijven dan het risico te lopen betrokken te raken bij nieuwe kapingen. Vooral de gebrekkige veiligheid op en rond Amerikaanse vliegvelden schaadde de luchtvaart ernstig. Dat dwong American Airlines de vliegcapaciteit met 20 procent te verminderen en de prijzen drastisch te verlagen in de hoop toch nog passagiers te lokken.
Intussen kwam de Amerikaanse overheid snel met financiële hulp over de brug. AMR ontving daarvan 508 miljoen dollar. Zonder dit bedrag zou het verlies van AMR de 1 miljard dollar zijn genaderd. Daarbij moet benadrukt worden dat 397 miljoen dollar van het verlies van de 414 miljoen eenmalige uitgaven betreft die verband houden met consequenties van de aanslagen.
„Het is moeilijk om deze cijfers op de traditionele manier te analyseren, want de situatie in de luchtvaart is sinds 11 september dramatisch veranderd”, zo meende AMR’s financieel directeur Tom Horton. Hij verwacht voor het vierde kwartaal nauwelijks betere resultaten.
Het is een schrale troost voor AMR dat het niet het enige luchtvaartbedrijf met problemen is. Volgens de Amerikaanse organisatie van luchttransportbedrijven –de Air Transport Association (ATA)– daalde het passagiersverkeer in september met 45 procent. Over het hele derde kwartaal bedroeg die daling 32 procent en de prijzen van vliegtickets daalden met gemiddeld 19 procent.
Westkust
Vooral de grote maatschappijen werden getroffen en de luchtvaartmaatschappijen die in het oosten van de VS opereren. De kleinere maatschappijen aan de westkust hadden minder te lijden. „Wij hadden gehoopt dat de situatie zich snel zou herstellen. In de loop van september leek het daar even op, maar het ziet er nu toch naar uit dat wij als gevolg van de aanslagen belangrijk onder het niveau van vorig jaar uitkomen”, aldus ATA–voorzitter Carol Hallett.