EU-verdrag lijkt zonder referenda te wijzigen
BRUSSEL (ANP) – Het lijkt mogelijk het EU-verdrag van Lissabon zonder al te veel rompslomp te wijzigen, zodat het noodfonds voor de euro een goede juridische basis krijgt. Waarschijnlijk kunnen referenda in lidstaten vermeden worden, denken ingewijden.
De EU-leiders praten volgende week tijdens een top in Brussel over de verdragswijziging. Die is nodig omdat het noodfonds van 750 miljard, waarop Ierland als eerste euroland een beroep heeft gedaan, eigenlijk haaks staat op het EU-verdrag. Dat bepaalt namelijk dat EU-landen elkaar onderling financieel niet mogen bijspringen. Vooral in Duitsland, de grootste EU-lidstaat, leidt de huidige situatie tot juridische problemen. Dat land dringt dan ook het meest aan op een aanpassing van het verdrag.
Bij de beperkte verdragswijziging waartoe de EU-leiders naar verwachting zullen besluiten, worden geen bevoegdheden aan Brussel overgedragen. Het amendement bepaalt alleen maar dat eurolanden onderling een fonds kunnen instellen om de euro stabiel te houden. De verdragswijziging zou in 2013 van kracht kunnen worden. Het huidige noodfonds, dat een tijdelijk karakter heeft, loopt dan af.
Het is de bedoeling dat de EU-leiders volgende week een ontwerp-besluit nemen over de verdragswijziging. Europarlement, Europese Commissie en Europese Centrale Bank kunnen dan advies uitbrengen. In maart kunnen de EU-leiders vervolgens formeel besluiten het verdrag te veranderen. Daarna zijn de nationale parlementen aan zet om de nieuwe tekst te ratificeren.
Volgens bronnen in Brussel hebben alle lidstaten beloofd hun best te doen om volksraadplegingen te voorkomen. Referenda kosten veel tijd en de uitkomst is altijd onzeker. Het blijft uiteindelijk echter een beslissing van de nationale parlementen om ze al dan niet te organiseren.
In het noodfonds voor de euro houden de eurolanden een vetorecht. Niet-eurolanden mogen ook meedoen bij reddingsoperaties, maar zij krijgen geen vetorecht. De voorwaarden van het huidige noodfonds blijven ook in de toekomst van kracht. Dat betekent dat er bij steun aan een land ook het Internationaal Monetair Fonds (IMF) betrokken moet zijn. Verder zal vermoedelijk worden bepaald dat ook banken onder bepaalde omstandigheden moeten meebetalen.
Diplomaten verwachten niet dat de EU-leiders volgende week zullen besluiten tot een verhoging van het huidige noodfonds. hoewel daar door onder meer het IMF is aangedrongen. „Er is geen noodzaak om te panikeren. Voorlopig zit er nog genoeg in.”
