Commentaar: Nieuw diploma voor transseksueel
Een transseksuele man heeft uiteindelijk z’n zin gekregen: hij ontvangt toch een nieuw diploma met zijn mannelijke voornamen. In juni 2001 studeerde hij af aan de Universiteit van Amsterdam, maar toen was hij nog een ‘zij’, zodat er vrouwelijke voornamen op de bul staan. Na zijn afstuderen heeft hij zijn geslacht laten veranderen en sinds 2004 staat hij overal te boek als man. Z’n paspoort, rijbewijs en allerlei paperassen zijn vlotjes aangepast, maar er restte nog één obstakel: het diploma van z’n studie politicologie. Gisteren oordeelde de Commissie Gelijke Behandeling dat de universiteit hem een nieuwe bul hoort te verstrekken.
Transseksuelen voelen zich man in een vrouwelijk lichaam, of andersom. Ze ervaren het lichaam als een gevangenis en voelen zich er niet in thuis. Buitenstaanders zijn soms geneigd deze afwijking op één hoop te vegen met homoseksualiteit, maar dat is niet terecht. Een transseksueel worstelt veel meer met zijn identiteit dan met zijn seksualiteit. De oorzaak ervan is waarschijnlijk biologisch. Er is dus geen reden om transseksualiteit af te doen als een hype, evenmin als we dat zouden doen bij aangeboren lichamelijke of geestelijke afwijkingen.
Daartegenover staat echter dat sommige transseksuelen niet erg verstandig omgaan met hun aandoening. Een geslachtsveranderende operatie is lang niet altijd een oplossing voor de problemen. Niet alleen omdat met zulke operaties nooit een volledige verandering van het geslacht te bereiken is, maar vooral omdat de oorzaak van het probleem in de hersenen zit in plaats van in het lichaam. Daarom moeten er ook vanuit de Bijbel kanttekeningen bij geplaatst worden: het veranderen van het geslacht is een te ingrijpend middel om transseksualiteit te behandelen.
Heeft eenmaal zo’n ingreep plaatsgehad, dan wil de nieuwe man of vrouw zich vaak ontworstelen aan het verleden. Begrijpelijk, maar niet altijd verstandig. Om praktische reden moeten documenten als paspoort en rijbewijs natuurlijk aangepast worden aan de nieuwe identiteit. Maar moet daarmee ook iemands hele geschiedenis getransformeerd worden, in de vorm van de geboorteakte, zoals bij de transseksueel die gisteren in het nieuws was? Of z’n diploma’s?
Wie de uitspraak van de CGB leest, ziet dat er op zijn argumenten wel wat valt af te dingen. Hij beschouwt het uitkomen voor zijn geslachtsverandering als een schending van zijn privacy en wil daarom mannelijke namen op z’n diploma’s. Maar intussen staat hij met naam en toenaam overal te boek als transseksueel en is zijn oude meisjesnaam eenvoudig terug te vinden. Uit z’n LinkedIn-profiel blijkt dat hij een van de directeuren en medeoprichter is van een wereldwijde lobbygroep voor gelijke behandeling van transseksuelen. Het privacy-argument klinkt dus nogal gezocht.
Bovendien wilde de universiteit al een officieel document leveren met de nieuwe voorletters, maar dat vond hij onvoldoende. Dat verraadt een bepaalde drammerigheid die eerder contraproductief is. Discriminatie van transseksuelen moet tegengegaan worden, maar door naast het geslacht ook het verleden te willen corrigeren, bewijzen transseksuelen zichzelf uiteindelijk geen goede dienst.
