De NAVO-ontmoeting in Lissabon vrijdag en zaterdag was zeker geen Jalta of Potsdam, waar na de Tweede Wereldoorlog deels de toekomst van Europa werd bepaald. Maar het ging wel over nieuwe samenwerking met Rusland.

Tot verrassing van velen zegde de Russische president Medvedev toe mee te doen aan het raketschild van de NAVO. Rusland is geen lid van de NAVO. Maar toch ziet het Kremlin er blijkbaar wat in om concreet samen te werken.

Het raketschild is officieel niet gericht op een specifieke vijand. Maar het enige land waar men vandaag een aanval uit zou kunnen verwachten, is Iran. Dit schild is een oud Amerikaans plan. Als er iets is waarmee de toenmalige president Bush zijn Russische collega Poetin heeft geïrriteerd, is het wel dit raketschild geweest.

Nu was de relatie tussen Rusland en het Westen op allerlei punten bekoeld. Toen president Bush aantrad, probeerde hij samen met de Britse premier Blair nog te investeren in een goede relatie met president Poetin. Aanvankelijk lukte dat. De NAVO stelde een NAVO-Russische raad in, voor samenwerking en overleg. Maar later kwam de klad er weer in.

Tijdens de NAVO-top in Boekarest in april 2008 drukte Poetin zich ijskoud uit. Net als het Warschaupact had de NAVO zich moeten opheffen. De uitbreiding van de NAVO met landen in de directe omgeving van Rusland, zinde hem helemaal niet. Maar oorlog wilde hij ook niet. „Het is beter te praten dan te schieten”, zei Poetin pragmatisch. De oorlog tussen Rusland en Georgië in de zomer van 2008 legde echter ook het praten meer dan twee jaar stil.

Zelfs begin dit jaar nog besprak een nieuwe Russische veiligheidsdoctrine de VS en de NAVO onder het kopje bedreigingen. Dan is het vooruitgang als Medvedev toch de NAVO-top weer bezoekt en zelfs samenwerking belooft.

Nu kan iemand in het Kremlin natuurlijk in mooi Engels hebben gezegd: „If you can’t beat them, join them.” We kunnen de NAVO niet verslaan, dus het is maar beter die te vriend te houden. Samenwerking uit vijandschap. Dat moeten we zeker niet uitsluiten. Maar als de burgers van Europa daar meer veiligheid voor terugkrijgen, is dat winst.

Voor we de vlag uitsteken, moeten we natuurlijk afwachten of die samenwerking ook werkelijk van de grond komt. Op topontmoetingen worden veel mooie verklaringen afgelegd waarvan later nooit meer iets wordt vernomen. Ook rond dit raketschild zijn nog enkele praktische vragen onbeantwoord. Bijvoorbeeld niet de minst belangrijke, waar het commando ligt.

Veiligheid is van levensbelang. Dat beseffen we pas als deze onder druk staat. In landen waar de vrees bestaat voor een buitenlandse inval, klinkt de voorbede anders dan in Nederland, waar de herinnering aan de oorlog steeds meer verflauwt. Ook deze stap van Medvedev is dus iets om dankbaar voor te zijn.