Met haar vrijlating zou het regime zijn imago in de buitenwereld willen oppoetsen, en meer goodwill bij de internationale gemeenschap willen creëren. De negatieve aandacht voor de vorige week zondag gehouden verkiezingen zou ermee kunnen worden weggepoetst.

Toch zullen de militaire leiders haar niet zomaar vrijgelaten. Ze zullen zeker voorwaarden stellen aan haar vrijlating, zoals haar belofte dat ze zich niet met politieke activiteiten zal inlaten, of dat ze reisbeperkingen accepteert. Kleine kans overigens dat ze daarop zal ingaan.

Aung San Suu Kyi is de dochter van Birma’s onafhankelijkheidsstrijder Aung San, die werd vermoord toen zij twee jaar oud was. Ze studeerde in Birma, India en Groot-Brittannië. In Oxford leerde ze haar man kennen, wijlen Michael Aris. Ze keerde naar Birma terug in 1988 om haar stervende moeder te verzorgen, maar raakte daar al snel betrokken bij de prodemocratische beweging.

Haar partij, de prodemocratische National League for Democracy (NLD) werd in september 1988 opgericht, vlak nadat de militairen een coup hadden gepleegd. Aung San Suu Kyi werd secretaris van de partij.

Twee jaar later hield het regime algemene verkiezingen, op een moment dat Suu Kyi onder huisarrest zat. Desondanks wist haar partij een enorme zege te behalen: bijna 90 procent van de zetels in het parlement ging naar de NLD. Het regime weigerde echter de uitslag te erkennen en hield Suu Kyi onder huisarrest.

De Britse mensenrechtenorganisatie Burma Campaign UK hamerde er deze week op dat de internationale gemeenschap toch vooral niet moet denken dat het regime met de vrijlating van Suu Kyi op de goede weg is. „Duizenden politieke gevangenen zitten nog vast en de Birmese bevolking is onderworpen aan zware repressie.”

In plaats van goedkeurend toekijken, aldus de Britse organisatie, moet de internationale gemeenschap de vrijlating van Suu Kyi juist gebruiken om het regime extra onder druk te zetten om een echte dialoog te beginnen. Die moet dan gaan tussen het regime en de democratische beweging, waartoe dan zeker ook de onlangs door het regime ontbonden NLD behoort. Ook vertegenwoordigers van de etnische groepen in het grensgebied, die al jaren met het bewind overhoop liggen, dienen als gesprekspartners aanvaard te worden. Dit driepartijenoverleg moet leiden tot nationale verzoening en tot de overgang naar een democratisch bestuur.

Burma Campaign UK kritiseerde deze week de huidige VN-gezant voor Birma, Ibrahim Gambari, om zijn softe bejegenig van de machthebbers in Birma. „Dat maakt geen indruk op hen en zal dan ook niet leiden tot concessies.” Zijn voorganger, Ismail Razali, deed het beter. Zo wist hij de vrijlating van Suu Kyi in 2002 af te dwingen, nadat zij onder huisarrest was geplaatst. Verder preste hij het regime tot een dialoog, alleen bleek hij onvoldoende gezag te genieten om tot wezenlijke deals te komen. De Britse organisatie bepleit dan ook dat VN-secretaris Ban Ki Moon zich persoonlijk gaat bemoeien met Birma, zodra er een dialoog van de grond zou komen.

Dieptepunt was de dood van haar aan kanker lijdende man op 27 maart 1999, nadat hij het bewind tevergeefs had gevraagd zijn vrouw te mogen bezoeken.