Drie grootste partijen delen macht in Irak
BAGDAD (ANP) – Irak krijgt een regering van nationale eenheid. De voornaamste partijen zijn het eens geworden over de verdeling van de belangrijkste politieke posten. Daarmee wordt een politieke impasse doorbroken in het diep verdeelde land in het Midden-Oosten, die begon na de verkiezingen op 7 maart.
De drie hoogste politieke posten worden verdeeld over de partijen waarlangs de belangrijkste scheidslijnen in het land lopen. De sjiitische Nuri al-Maliki blijft premier van Irak. De soennitische Osame al-Nujaifi wordt parlementsvoorzitter. De Koerdische Jalal Talabani blijft aan als president.
De verdeling van de macht had nogal wat voeten in de aarde. Tijdens de door aanslagen geteisterde verkiezingen werd het seculier georiënteerde en door veel soennieten gesteunde blok Iraqiya van oud-premier Iyad Allawi de grootste partij met 91 zetels. De partijenbond Rechtsstaat van de zittende premier Nuri al-Maliki haalde 89 zetels.
De onderhandelingen over een coalitieregering liepen echter lange tijd op niets uit. Maliki wilde per se premier blijven en weigerde de functie af te staan aan de winnaar van de verkiezingen. Iran probeerde met een bijeenkomst in Teheran zelfs een sjiitische coalitie te smeden waardoor Maliki premier zou blijven, met steun van radicale sjiiteten als Moqtada al-Sadr. Allawi werkte ondertussen aan een eigen bondgenootschap dat dit moest voorkomen.
Zondag 7 november kwam de formatie toch in een stroomversnelling, na crisisberaad in de stad Arbil in Iraaks Koerdistan. Daar werd bekend dat de partijen het er toch over eens zijn geworden dat de sjiitische Maliki premier mag blijven en de Koerd Jalal Talabani aanblijft als president. Iraqiya-leider Allawi stelde echter dat er nog grote problemen moesten worden opgelost, voordat een akkoord kon worden gesloten.
Woensdag en donderdag kwam naar buiten dat de door soennieten gesteunde Iraqiya toch achter de afspraken staat en genoegen neemt met het voorzitterschap van het parlement. Iraqiya-leider Allawi zal bovendien de nieuwe raad voor het strategisch beleid gaan leiden.
Volgens waarnemers en Iraakse politici komt de nieuwe regering als geroepen. Het machtsvacuüm was volgens hen debet aan een nieuwe golf van gewelddaden in het Arabische land.
Maandag nog eisten autobommen tientallen levens. De meeste slachtoffers waren sjiitische pelgrims uit Iran. In de zuidelijke stad Basra kwamen zeker tien mensen om toen een autobom ontplofte. In totaal vielen tientallen gewonden. Op 31 oktober vielen in Bagdad bijna zestig doden toen de politie met geweld een gijzeling in een kerk beëindigde.
De Amerikaanse regering prees de Iraakse politieke leiders donderdag vanwege de samenwerking tussen Iraqiya en de partijenbond Rechtsstaat. „De leiders in Irak hebben onderhandeld en zijn het blijkbaar eens geworden over een omvangrijke herverdeling van macht, die echte controle mogelijk maakt en voorkomt dat een groep zich schuldig kan maken aan machtsmisbruik.”
Amerika trok onlangs zijn laatste gevechtstroepen terug uit Irak. Het bestuur in Irak moet het steeds meer op eigen kracht doen.