„Hoog tijd voor seksuele vorming op basisschool”
GOUDA – Waarom het hoog tijd is dat er een lesmethode over seksuele vorming voor alle acht groepen van de basisschool verschijnt? Over die vraag hoeft Kees Ritmeester, opleidingsmanager bij Driestar Educatief, niet lang na te denken. „Het is belangrijk om vanuit een positieve insteek over seksualiteit te spreken.”
Tijdens een conferentie in Gouda over seksuele vorming presenteert Driestar Onderwijsadvies morgen de lesmethode ”Wonderlijk gemaakt”, die is bedoeld voor alle acht groepen van het (speciaal) basisonderwijs.
Dat niet iedereen in de gereformeerde gezindte staat te juichen bij het idee dat al vanaf de kleutergroepen seksuele vorming op het programma staat, weet Ritmeester wel. Maar de projectleider van de nieuwe lesmethode over dit thema weet ook dat na een ouderavond over seksualiteit iedereen overtuigd is van de noodzaak om in elke groep het onderwerp goed te bespreken. „Als we zien op alle maatschappelijke ontwikkelingen moeten we nu uit de holen van de schuchterheid komen.”
Seksualiteit is een bijzondere scheppingsgave van God, benadrukt Ritmeester. „Kijk maar naar Psalm 119: „Uw handen hebben mij gemaakt en bereid.” Dat is een beter vertrekpunt om kinderen waarden en normen op het terrein van de seksualiteit bij te brengen dan dat een docent of ouder zich genoodzaakt ziet het onderwerp vanuit een negatieve context voor het eerst ter sprake te brengen, bijvoorbeeld als hij kinderen schuttingtaal hoort gebruiken.”
Voor het eerst heeft de Driestar met ”Wonderlijk gemaakt” nu een methode in huis voor alle acht groepen van de basisschool. Tot op heden was die er alleen voor de hoogste twee groepen. „Maar die methode is al tien jaar oud, bevat verouderd beeldmateriaal en mist een aantal thema’s, zoals homofilie en echtscheiding. Daarbij kregen we de laatste jaren ook steeds meer vraag naar materiaal voor de onderbouw. Bovendien ontbrak tot op heden een stevige ondergrond vanuit de ontwikkelingspsychologie als kader voor seksuele vorming.”
Redenen te over voor een totaal vernieuwde methode, volgens Ritmeester. „Gelet op de verseksualisering van de maatschappij moeten we als gereformeerde gezindte nu de drempel over om seksuele vorming structureel aandacht te geven. Neem alleen al sommige reclamefolders: de erotiek spat ervan af.”
Ouders hebben in de eerste plaats een taak in de seksuele opvoeding, stelt Ritmeester. „Maar het onderwijs moet ouders daarbij ondersteunen. Onze scholen zijn juist opgericht om kinderen in een veilige context op te voeden. Vanuit die optiek is het noodzakelijk dat we als gezin, kerk en school samen een dam proberen op te werpen tegen de seksualisering.”
Veel ouders en leerkrachten blijven het toch moeilijk vinden om over seksualiteit te spreken.
„Dat begrijp ik heel goed. De schuchterheid wordt niet het minst veroorzaakt doordat het bij seksuele opvoeding meer dan bij andere thema’s over jezelf gaat. We moeten ook niet het schaamteaspect, dat door de zondeval is veroorzaakt, willen weghalen. Het geheimenisvolle van het mens-zijn blijft overeind staan. Tegelijk mag dat echter niet ontaarden in de gedachte dat seksualiteit iets stiekems is, dat we zo naar de rand duwen dat het lijkt alsof het er eigenlijk niet mag zijn. Waarom benoemen veel ouders bij het wassen van kleine kinderen wel hun armen en benen en niet hun geslachtsdelen?”
Opvoeders moeten juist met moeilijke thema’s niet wachten tot hun kinderen met vragen komen, stelt Ritmeester. „Door over seksualiteit te zwijgen, geef je als opvoeder het verkeerde voorbeeld. Dan loop je ook het risico dat kinderen bepaalde dingen van de straat horen, terwijl het om zulke ingrijpende zaken gaat. Seksuele vorming behoort een onlosmakelijk onderdeel te zijn van onze opvoeding, waarvan de geloofsopvoeding de zuurdesem en de dragende kracht is.”