Het was een klein zinnetje in de berichtgeving rond de presentatie van ”Het Sweelinck Monument” op 20 oktober. Harry van der Kamp en zijn ensemble Gesualdo Consort wilden natuurlijk hun prachtige uitgave met de uitvoering van alle vocale werken van Sweelinck op een feestelijke manier presenteren. Als je de koningin zo ver kunt krijgen dat ze het eerste exemplaar in ontvangst wil nemen, ben je een gelukkig mens. Media-aandacht verzekerd.

Natuurlijk wilden Van der Kamp en de zijnen deze gebeurtenis laten plaatsvinden in de Amsterdamse Oude Kerk. Een betere plek is niet denkbaar. Hier, rond het oudste nog bestaande gebouw in de hoofdstad, groeide Jan Pieterszoon Sweelinck op sinds zijn vader in 1564 organist van de kerk was geworden. In deze aan Sint-Nicolaas gewijde kerk werd Sweelinck zelf, waarschijnlijk al in 1577, als organist aangesteld. Hier verzorgde hij als ”stadtmusicyn” in dienst van het gemeentebestuur voor en na de kerkdiensten het orgelspel en gaf hij doordeweeks zijn orgelbespelingen. In deze kerk bevindt zich het graf van de grootste componist die Nederland heeft voortgebracht.

Toegegeven, Sweelincks vocale muziek zal niet vaak door de gewelven van de Oude Kerk gegalmd hebben. Voor de uitvoering van zijn (psalm)motetten trad Sweelinck met zijn collegium musicum op in de grachtenpanden van rijke, kunstlievende kooplieden. Maar dat neemt niet weg: geen betere plek voor de presentatie van dit geweldige monument voor Sweelinck.

De koningin dus voor het eerst in dertig jaar in het oudste gebouw van de hoofdstad. Dat is op zich al merkwaardig. Zo ver is het toch niet van het Paleis op de Dam naar het Oudekerksplein. Hoeveel keer zal de vorstin de Nieuwe Kerk aan de Dam niet vanbinnen gezien hebben – niet te tellen zo vaak, denk ik. En dan niet één keer naar de oudere zus een paar straten verderop?

Ik vraag me af hoe het die woensdagmiddag 20 oktober gegaan is daar rond de Oude Kerk. Zoals bekend, is de omgeving van het godsgebouw nou niet bepaald de sfeer die je uitkiest om met je kinderen op je gemak een rondje te lopen. Altijd weer bekruipt me een beklemmend gevoel als ik me dwars door de rosse buurt een weg baan naar de Oude Kerk. Je weet niet waar je kijken moet bij zoveel seksuele prikkels. Je ontwijkt de mannen die glurend langs de ramen schuifelen. Je houdt je als doof voor de dames die opdringerig op de ramen tikken. En je bent blij als je de drempel van de Sint-Nicolaas bereikt hebt en een compleet andere wereld kunt binnentreden: een gewijde stilte waar de geur van eeuwen her nog hangt.

Zal Hare Majesteit iets dergelijks gevoeld hebben toen ze over de wallen liep of werd gereden? Of hadden de publieke vrouwen zich voor het unieke moment in de kleren gestoken om de publiekslieveling dat beklemmende gevoel te besparen? Heeft de beveiliging misschien opdracht gegeven om alle gordijnen te sluiten en alle rode tl-verlichting uit te doen?

Wie weet welke positieve invloed dit eerste bezoek van Hare Majesteit aan het Oudekerksplein heeft gehad. Misschien hebben de dames zich verwonderd afgevraagd wat de koningin op hun terrein te zoeken had. Misschien hebben ze zich in haar kielzog naar de Oude Kerk begeven om te zien wat daar voor bijzonders te beleven viel. Misschien moesten ze buiten blijven en ging de deur uit veiligheidsoverwegingen voor hun neus dicht. Maar misschien was hun nieuwsgierigheid zo groot dat ze buiten zijn blijven wachten. En hebben ze even later de ijle en serene klanken van Psalm 116 en Psalm 150 van Sweelinck door de ramen heen gehoord. Misschien heeft de muziek hun leven op z’n kop gezet en zijn ze…

Ik weet het niet. Wat ik wel weet, is dat het volgens mij geen kwaad kan als koningin Beatrix wat vaker haar opwachting in de Oude Kerk aan het Oudekerksplein maakt.

Reageren aan scribent? beeldenstorm@refdag.nl