Het nieuwe werken grijpt om zich heen
”Het nieuwe werken” (HNW) grijpt razendsnel om zich heen. De meeste werknemers hebben er wel een keer van gehoord, maar over wat het nu precies is leven nog allerlei vragen. Wat houdt HNW nu eigenlijk in? Wat zeggen voorstanders en wat vinden tegenstanders?
Het nieuwe werken wordt vaak verward met thuiswerken of telewerken. HNW is juist niet alleen aandacht hebben voor thuiswerken met daarbij de ‘oude’ organisatie op de achtergrond. Het is dus niet thuiswerken terwijl kinderen op dat moment aandacht vragen. HNW is ook niet op ieder moment van de dag urgente mailtjes beantwoorden. Het betekent niet de grenzen tussen werk en privé erg wazig maken, door op ieder moment van de dag de telefoon op te nemen.
Wat is HNW wel? Een mooie en veelgebruikte omschrijving van HNW is „op dat moment, op die locatie werkzaamheden kunnen verrichten die het meest bijdragen aan productiviteit en welzijn.” Waar men vroeger op kantoor werkte en iedere dag in de file stond om daar te komen, zal HNW steeds minder van die patronen laten zien.
Taakgericht
Het werk kan immers via internet veel eenvoudiger. Niet meer iedere dag in de file staan, werken van 9.00 tot 17.00 uur en steeds weer verantwoording afleggen aan je manager, maar taakgericht werken, werken op tijden die je zelf het beste uitkomen en lekker de file vermijden.
Om de voordelen van HNW volledig te benutten, zal de manier van werken ingrijpend moeten veranderen. Dit vraagt aanpassing van managers en van collega’s onderling die samen de cultuur binnen een organisatie voor een belangrijk deel vormen. De organisatie moet worden ingericht om HNW optimaal te ondersteunen. Je collega komt immers niet meer iedere dag op een vast tijdstip op kantoor, dus is het belangrijk om afspraken te maken over wat je van elkaar verwacht.
Afspraken maken over de onderlinge verwachtingen vragen het vermogen om grenzen te trekken. Als een medewerker bij de basisschool is om zijn kinderen op te halen en er belt een collega, moet hij kunnen zeggen: „Ik ben nu mijn kinderen aan het ophalen, ik bel je straks terug.”
Discussies
Over de vraag of HNW wenselijk is, voeren voor- en tegenstanders nog veel discussies. Voorstanders wijzen erop dat HNW geld en tijd bespaart, de productiviteit verhoogt, medewerkers tevredener maakt en problemen zoals files kan helpen oplossen. Verder kunnen mensen veel beter de balans vinden tussen werk en privé.
Tegenstanders maken zich zorgen of de sociale contacten zo niet heel erg worden gedigitaliseerd. Ook is een duidelijk bewijs dat de productiviteit stijgt nog niet voor handen.
En lijden de kinderen niet onder het feit dat hun vader wel thuis, maar niet aanspreekbaar is? Dit heeft, volgens sommige psychologen effect op de kinderen. Kinderen voelen namelijk haarscherp aan of hun vader aandacht voor hen heeft of niet.
Toekomst
Kunnen we nog om HNW heen? Feit is dat de tijden veranderen. Steeds meer medewerkers maken op individuele basis afspraken met hun manager over zaken als werktijden en thuisvoorzieningen. Bedrijven zullen zich in elk geval moeten afvragen welke rol HNW moet gaan innemen op de werkvloer – of dat het begrip buiten de deur moet worden houden. In elk geval moet HNW een middel blijven en niet een doel op zich worden.
De auteur is werkzaam bij de RMU als juridisch medewerker collectieve belangenbehartiging. Reageren aan scribent? socialezaken@refdag.nl.