De storm van 1953 in beeld
Monumenten zetten stil, laten gedachten vermenigvuldigen. Zeker wanneer ze diep menselijk leed verbeelden.
Zo is het ook bij het doorbladeren van ”De monumenten van de watersnood 1953”, een ruim 300 pagina’s tellende inventarisatie van monumenten ter herinnering aan de slachtoffers.
De auteurs hebben aan de hand van de lijst van slachtoffers geprobeerd de plaatsen te vinden waar ze begraven liggen én waar een monument is geplaatst. Van elk van deze monumenten –zo’n zeventig in totaal– is een foto en een korte beschrijving opgenomen.
Fraaie sculpturen, intrigerende beelden en prachtig glas in lood – de ramp inspireerde kunstenaars tot bijzondere werken. Elk verbeelden ze de tragiek van het nietsontziende water op eigen wijze.
Soms troffen de auteurs op onverwachte locaties monumenten aan. Zoals het gebrandschilderde raam in het poldergemaal van Kerkwerve.
Ook buiten het rampgebied zijn er monumenten die herinneren aan de watersnoodramp. Bijvoorbeeld in het Geniemuseum in Vught. Daar zijn zes glas-in-loodramen te zien die ooit zijn geschonken aan de pontonniers die tijdens de ramp te hulp schoten.
Indringender dan de mooi in beeld gebrachte monumenten zijn echter de eenvoudige grafstenen. Die maken het menselijke leed als het ware nog tastbaarder.
De grote steen van een vrouw naast twee kleine stenen van twee meisjes in Brouwershaven bijvoorbeeld. Zij slaagden er, net als al die anderen, niet in aan het water te ontkomen. Terecht dat ook zij een plekje in het boek kregen.
De monumenten van de watersnood 1953, Marijke van Hamelsveld, Piet van der Have en Simon van der Haagen; uitg. Watersnoodmuseum, Ouwerkerk, 2010; ISBN 978 90 80 75352 5; 310 blz.; € 24,50.