Met grote belangstelling heb ik het artikel ”VBOK onveranderd vóór het leven” gelezen van de voorzitter van de VBOK, Ad de Boer. Ik heb jarenlang deel uitgemaakt van wat we eerst een VBOK-werkgroep en later een VBOK-team noemden. Met veel plezier heb ik voorlichting gegeven op verschillende reformatorische scholengemeenschappen en daarnaast te hooi en te gras op andere scholen, kerkelijke verenigingen, een paar keer op een koffiebar enzovoort.

Ik was altijd blij met het algemene karakter van de VBOK. Ik keek naar de doelgroep en probeerde passende voorlichting te geven. Op reformatorische scholen kwam ik dan vanzelf bij de Bijbel terecht. Ik heb benadrukt dat God de waarde van het menselijke leven zo groot acht dat Hij gesteld heeft dat de ene mens de andere niet mag doden. Ook dat als je dat grondprincipe loslaat, je nooit meer een algemeen bindend criterium kunt vinden.

Nooit heb ik gedacht dat de voorlichters in bijvoorbeeld Noord-Brabant precies dezelfde voorlichting zouden moeten geven als ik deed. Ook niet dat op openbare scholengemeenschappen dezelfde woordkeus wenselijk zou zijn als die ik hanteerde.

Je zou zeggen dat mijn standpunt prachtig aansluit bij de woorden van Ad de Boer, als hij stelt dat er tegenover de achterban andere woorden gebruikt worden dan tegenover de wereld. De dwingende moraal van de VBOK alias Siriz is nu echter dat je alleen seculiere standpunten in de voorlichting mag verwoorden – ”algemeen” heet dat. Het VBOK-product voorlichting moet volgens de nieuwe beleidslijn in Groningen hetzelfde zijn als in Limburg.

Gelopen race

Het oprichten van de stichting Siriz is als het ware een sluitstuk van een jarenlange ontwikkeling. Voor mij als vrijwilliger werd dat pas echt helder in het voorjaar van 2009. Toen stond er in de INFO, het blad voor de medewerkers en vrijwilligers, een artikel: ”Beeldbepalend zijn we met z’n allen”. Daarop kon je reageren, maar uit de antwoorden bleek dat de race gelopen was en dat christelijke inbreng niet meer op prijs gesteld werd. Natuurlijk mag je op vragen ingaan, maar als die vanuit christelijk standpunt gesteld en beantwoord worden, moet je er meteen bij zeggen dat het niet om het standpunt van de VBOK gaat.

Om alleen het recht op leven voor een ongeboren kind te hanteren als reden om vóór het leven te zijn, vind ik persoonlijk te mager. Als je gelooft in evolutie gaat die redenering al helemaal niet op. Daarbij hoort immers het recht van de sterkste. Verdere algemene argumenten tegen abortus heb ik al die jaren weinig gehoord.

Dat de VBOK door de jaren heen voor een positieve insteek heeft gekozen, heb ik gewaardeerd. Of je daarin zover moet gaan dat je op een vraag of je ook tegen abortus bent, antwoordt dat je vóór het leven bent, waag ik te betwijfelen. Waarom zou je bang moeten zijn voor het stempel ”anti abortus”? De VBOK heeft altijd de dialoog gezocht en is met deze manier van werken groot geworden.

Zoveel jaren geleden hebben we ons als vrijwilligers en professionals ook al eens bezonnen op weegpunten en ijkpunten. Binnen het prochoicedenken was ruimte voor pro life. Ik heb daar toen stelling tegen genomen. Pro choice (en niet anti life) is het tegengestelde van pro life. Daaraan inherent is de gedachte dat wat iemand weloverwogen kiest, ook goed is. Je kiest het immers zelf. De mens is autonoom.

Juist de oprichters van de VBOK geloofden daar niet in. Zij kwamen op voor het leven an sich. De meesten omdat het van God gegeven is, anderen omdat ze zagen dat anders het hek van de dam zou raken.

Veilig vrijen

Meerdere malen heeft een leraar op een reformatorische school tegen mij gezegd dat het voor een leraar godsdienst of maatschappijleer niet te doen is om op eenzelfde wijze met kennis van zaken voorlichting te geven over de relevante thema’s. Dan denk ik aan wat veilig vrijen heet. Of echt veilig, in de geborgenheid van een huwelijk. Dan denk ik ook aan een prachtig artikel van Tim Keller in deze krant van 3 juli. Hij onderbouwt daarin de christelijke seksuele moraal buiten de Bijbel om. Dit soort onderbouwing van standpunten heb ik node gemist op de cursussen van de VBOK. Ook aandacht voor allerlei akelige gevolgen van vrije seks was er nauwelijks. Maar die kennis was elders te vergaren. Nu is het dan zo ver dat je die kennis niet meer mag delen met de leerlingen.

Dat de werknemers van Siriz onveranderd voor het leven zullen zijn, betwijfel ik niet. Maar met de manier waarop daarmee wordt omgegaan, heb ik grote moeite.

De auteur heeft van 1981 tot dit jaar als vrijwilligster voorlichting gegeven voor de VBOK en is lid van de Gereformeerde Gemeenten.