Veruit de meeste werknemers bouwen een aanvullend pensioen op via de pensioenregeling van hun bedrijf of bedrijfstak. Zzp’ers zijn als ondernemer zelf verantwoordelijk voor een oudedagsvoorziening als aanvulling op de AOW. Maar uit onderzoek blijkt dat 25 tot 50 procent dit niet doet. Zij vinden het vaak te duur of zijn slecht op de hoogte van de mogelijkheden van pensioenopbouw.

Het aantal zzp’ers is de afgelopen jaren flink toegenomen en inmiddels telt Nederland er 675.000. De Sociaal-Economische Raad (SER) concludeerde onlangs in een ontwerpadvies dat er iets aan de pensioenen voor zzp’ers moet worden gedaan. Het blijft hun eigen verantwoordelijkheid, vindt de raad. Maar zij moeten wel dezelfde (fiscale) mogelijkheden krijgen als werknemers om een pensioen op te bouwen.

De raad ziet ook een taak weggelegd voor de organisaties van zzp’ers. Zij kunnen hun leden „pensioenbewuster” maken door hen wegwijs te maken in pensioenland. Maar zij kunnen ook initiatieven nemen om nieuwe pensioenproducten te (laten) ontwikkelen die aansluiten op de wensen van zzp’ers.

ZZP Nederland, dat ruim 13.000 leden heeft, is daarmee bezig en voert gesprekken met een aantal banken en pensioenfondsen. „Niet met verzekeraars”', zegt Vollebregt. „Die hebben met woekerpolissen en hoge kosten zzp’ers die bij hen pensioenen regelden, op hoge kosten gejaagd.”

Keuzevrijheid staat bij het te ontwikkelen product voorop. Het wordt geen verplichte regeling; elke zzp’er kan zelf bepalen of hij zich erbij wil aansluiten. Keuzevrijheid is er ook bij de inleg. „Die moet per maand of jaar kunnen variëren”, aldus Vollebregt. Het inkomen van een zzp’er schommelt nu eenmaal en in de ene periode zal hij meer voor zijn pensioen willen en kunnen opzijzetten dan in de andere.

De deelnemers kunnen ook zelf aangeven hoe hun geld moet worden belegd: risicovol of juist veiliger. Risicovolle beleggingen geven een hoger rendement, maar kunnen ook verkeerd uitpakken. Voor jongeren kan dit aantrekkelijk zijn. Het rendement is hoog en als het mis gaat hebben zij nog tijd genoeg om de schade voor hun oudedagsvoorziening te beperken.

Met het klimmen der jaren kan iemand dan overstappen op veiligere beleggingen. Die leveren wel minder rendement op, maar brengen ook minder risico met zich mee.

Zelfstandigen kunnen ook zelf bij een verzekeringsmaatschappij of bank een pensioenregeling treffen. „Maar als individuele zelfstandige hebben zij geen goede onderhandelingspositie”, aldus Vollebregt. ZZP Nederland kan door voor een grote groep op te treden voordelen bedingen en de kosten laag houden.