Bilder: CDA, zeg ja
Moet het CDA-congres morgen instemmen met het resultaat van de formatieonderhandelingen tussen VVD, CDA en PVV? Ja, zegt ing. Eddy Bilder.
Sinds de verkiezingen van 9 juni is het aantal Tweede Kamerleden dat aanspreekbaar is op confessionele noties kleiner dan ooit. Tussen 2006 en 2010 waren dat nog er 49, sinds 17 juni zijn dat er slechts 28, (ongeveer een zesde deel van de Kamer). De invloed van de christelijke partijen leek voorbij. Seculier Nederland, D66 voorop, had en heeft de voorstellen al klaar liggen om verworvenheden vanuit het verleden uit de weg te ruimen. De vrijheid van onderwijs zou op de helling gaan, op medisch-ethisch gebied zouden er nu voorstellen door de Kamer kunnen worden gehaald waarbij libertijns Nederland de vingers zou aflikken.
Maar het liep anders. Een coalitie van VVD en CDA ligt binnen handbereik. De PVV wil gedogen, en ook de SGP is in beeld voor het maken van afspraken.
De beoordeling van het onderhandelingsresultaat ligt morgen voor op het CDA-congres. Ik vrees echter dat het daar niet over de inhoud zal gaan, maar dat alle discussie zich zal toespitsen op de vraag of er wel of niet met de PVV mag worden samengewerkt. Congresgangers komen waarschijnlijk voornamelijk om hun stem uit te brengen en niet om naar elkaars argumenten te luisteren. Dat is buitengewoon jammer.
Eigenlijk is het al jammer dat dit congres al zodanig wordt georganiseerd. Het past niet in de traditie van een bestuurderspartij die de vertegenwoordigende democratie hoog in het vaandel heeft.
Recht op vertrouwen
Wat mij betreft is er maar één keuze mogelijk, namelijk instemmen met het bereikte akkoord. Ik heb daarvoor de volgende argumenten.
De Kamerfractie is door de leden gekandideerd en door de kiezers gekozen. Ze hebben recht op het vertrouwen van de partijleden. Voor het partijbestuur geldt min of meer het zelfde. Afwijzen van het akkoord staat bijna gelijk aan het opzeggen van het vertrouwen in de partijleiding en de fractie.
De verkiezingsuitslag geeft weinig zicht op aantrekkelijker coalities. Een middenkabinet bestaat uit partijen die de afgelopen jaren allen veel kiezers zijn kwijt geraakt en maakt, vanwege grote programmatische verschillen, de noodzakelijke krachtdadige keuzes moeilijk. De onwenselijkheid van een nieuw paars avontuur behoeft in deze krant geen betoog. Coalities waarbij in plaats van de PVV, Groen Links, D66 en de CU aanschuiven worden ingewikkeld omdat er dan maar liefst vijf partijen aanschuiven, waarbij de concessies die aan met name D66 en Groen Links zouden moeten worden gedaan het land niet ten goede zouden komen. Kortom, er is geen alternatief waaraan geen bezwaren kleven.
Er is binnen de bestaande krachtsverhoudingen in de Tweede Kamer geen kabinet denkbaar waarbij de aandacht voor christelijke noties groter is dan bij het kabinet dat er nu kan komen. Verhagen is een bekwaam onderhandelaar en eventuele steun van de SGP zal ook niet zonder tegenprestatie worden gegeven. Het coalitieakkoord moet op de inhoud worden beoordeeld en niet op basis van sentimenten worden afgeschoten.
Uitsluiten van samenwerking met de PVV kan niet meer nadat er wekenlang met deze partij is onderhandeld. Dat had voor de verkiezingen gemoeten of voor de start van de onderhandelingen.
Een taboe op samenwerken met de PVV is inconsequent. Tijdens mijn Kamerlidmaatschap was ik er bijna dagelijks getuige van hoe (alle!) politieke partijen bij de PVV langskwamen om afspraken te maken over vormen van samenwerking. Kortom, die partijen die de PVV goed genoeg vonden om hun moties aan een meerderheid te helpen, moeten nu niet roepen dat je met zo’n partij niet mag praten .
Belofte
- De PVV is niet de enige partij met bedenkelijke standpunten. De antichristelijke houding van veel gevestigde partijen lijkt voor sommige christenen minder bezwaarlijk dan de kritische houding die de PVV ten opzichte van de islam heeft. Wie oog heeft voor positie van veel christenen in islamitische landen zou daar genuanceerder tegenaan moeten kijken.
Ten slotte, voor het CDA is er geen coalitie denkbaar waarbij meer punten van het verkiezingsprogramma kunnen worden gerealiseerd dat de coalitie die nu met de VVD wordt gevormd. Iedere partij gaat de verkiezingen in met de belofte zich maximaal in te zetten voor de realisatie van hetgeen men in het verkiezingsprogramma belooft. Het CDA kan die belofte, ondanks het grote verlies aan kiezers, nu glansrijk inlossen. Dat is goed voor het CDA, en naar mijn overtuiging ook goed voor het land.
De auteur was lid van de Tweede Kamer voor het CDA en is betrokken bij het Christelijk Conservatief Beraad.