Volgens topman L. van der Tang komt de verkoop door het Britse moederbedrijf Invensys voor hem niet als een volslagen verrassing. „Vorig jaar was er al sprake van het zoeken naar strategische partners. Maar in die plannen zou Invensys blijvend aandeelhouder zijn. Dat is nu veranderd.”

Invensys koopt Baan Company in 2000 voor 474 miljoen pond sterling (711 miljoen euro). Voor het noodlijdende bedrijf uit Barneveld is dat de strohalm die het voortbestaan moet verzekeren. Een aantal aandeelhouders weigert aanvankelijk in te stemmen met het bod van de industriële automatiseerder uit Groot-Brittannië. Medio 2002 heeft deze echter ruim 90 procent van het eigendom in handen.

Rond deze tijd weet Baan zich nog vast verzekerd van een mooi plekje in het hart van het Invensys-concern. In een gesprek met de pers zegt Van der Tang dat het Nederlandse softwarebedrijf weer hardop de positie van „absolute winnaar” durft na te streven. En de naam Baan zal overeind blijven. „Deel van de strategie van Invensys is het ondersteunen van sterke merken”, aldus de topman van de Nederlandse dochter.

Intussen stapelen donkere wolken zich op boven Invensys. Het concern, dat in de jaren negentig van de vorige eeuw via diverse overnames groeide als kool, slaat aan het reorganiseren om de schuldenlast van ruim 3 miljard pond (4,5 miljard euro) terug te dringen. Twee divisies verdwijnen, de resterende activiteiten worden in nieuwe clusters gebundeld.

Nadat dochter Baan aanvankelijk de dans ontspringt, ontkomt het in de loop van het jaar niet aan de reorganisatiemalaise. De jongste ontslagronde, waarbij 250 arbeidsplaatsen verdwijnen, wordt dit voorjaar aangekondigd. Er bestaan volgens Invensys echter „geen directe plannen” voor verdere ontslagen. De plannen, zo is gebleken, zijn van verstrekkender aard.

Sinds dinsdag weten de ongeveer 2700 werknemers die het softwarebedrijf nu telt, dat Baan met verschillende gegadigden in gesprek is. Invensys heeft dringend geld nodig, en gaat zich concentreren op kernactiviteiten als het beheer van spoorwegsystemen. Daar valt de Nederlandse dochter, met een jaaromzet van circa 90 miljoen euro goed voor 5 procent van de concernomzet, niet onder.

Nu is het niet voor de eerste keer dat de toekomst van Baan in nevelen is gehuld. Vanaf de oprichting in 1978 door Jan Baan, heeft het bedrijf een bewogen geschiedenis gekend. Onder leiding van Jan en zijn broer Paul, die al snel bij de ’kumpenie’ betrokken raakte, maakt het bedrijf een stormachtige groei door.

Eind jaren tachtig raakt de onderneming -mede door de grote economische malaise en een zwakke interne organisatie- zwaar in de problemen. Een ingrijpende sanering voorkomt erger.

In 1993 komt het softwarebedrijf in de positie om in versneld tempo door te groeien. In dat jaar krijgt het een financiële injectie van de Amerikaanse durfinvesteerder General Atlantic Partners. Het jaar daarop volgt met een order van de Amerikaanse vliegtuigbouwer Boeing de absolute doorbraak. De pakketten om allerlei bedrijfsprocessen softwarematig te integreren slaan wereldwijd aan.

In 1995 volgt de onontkoombare beursgang. Succes verzekerd, want de jaren daarop vertienvoudigt de koers. Dat zullen veel beleggers zich nog wel herinneren, evenals de neergang die vanaf 1998 volgt. In dat jaar wordt bekend dat Baan in moeilijkheden verkeert, omdat het de cijfers via een omstreden rondpompsysteem met dochterondernemingen heeft opgepoetst. De oprichters Jan en Paul Baan trekken zich in 1998 terug.

Na een periode van onzekerheid, waarin de Amerikaanse Mary Coleman optreedt als tussenpaus, komt twee jaar later een einde aan het zelfstandige bestaan van Baan. In 2000 treedt Invensys naar voren als redder in nood.

Voorlopig, want niet alleen met het Britse moederbedrijf gaat het slecht. Ook Baan vecht tegen de rode cijfers. Van der Tang merkt echter op dat het softwarebedrijf onder Invensys wel aanzienlijk is aangesterkt. Intern zijn zaken op orde gesteld, het aanbod van producten is gestroomlijnd en het vertrouwen van klanten is herwonnen. „Onder deze omstandigheden is het goed uit te zien naar een nieuwe partner die langetermijnperspectief biedt voor Baan.”