Fysiotherapeut Jan Harms uit Doornspijk laat met gepaste trots zijn jongste aanwinst zien: de Shockmaster 500, een apparaat ter grootte van een nachtkastje naast een ziekenhuisbed. Daaraan verbonden is een shockwavepistool, dat trillingen produceert op basis van de elektrohydraulische drukgolf die de Shockmaster genereert.

„Het werkingsmechanisme is hetzelfde als dat van niersteenvergruizers in ziekenhuizen”, zegt Harms. „Alleen is de shockwavebehandeling veel minder krachtig omdat wij spieren, pezen en gewrichten behandelen die dicht onder de huid zitten. Maar ook wij vergruizen kleine verkalkingen –calcificaties– die kunnen ontstaan na ontstekingen. Door de trillingen verbetert daarnaast de doorbloeding en de weefselstofwisseling van de behandelde plek, waardoor afvalstoffen sneller worden afgevoerd en herstelmechanismen van het lichaam worden gestimuleerd.”

Het gaat volgens Harms om zogeheten steriele ontstekingen. „Er komen dus geen bacteriën of virussen aan te pas.” Ze kunnen ontstaan door overbelasting en irritatie van pezen en spieren. „Dergelijke klachten ontstaan meestal bij ouderen omdat de kwaliteit van het pees- en spierweefsel minder is dan bij jongeren, of bij sporters door overbelasting.”

Bij zo’n ontsteking ontstaat er tijdens het herstelproces bindweefsel. Daarin kunnen zich verkalkingen ophopen die pijn en bewegingsbeperkingen geven. „Vooral bij langdurige ontsteking kunnen dergelijke calcificaties ontstaan. Bekende voorbeelden zijn chronische schouderpijn met en zonder bewegingsbeperking, een tenniselleboog, kniepeesproblemen, slijmbeursontstekingen en hielspoor.”

Bij de laatste kwaal gaat het om een irritatie in de peesplaat die onder de voet van de tenen naar het hielbot loopt en vooral na opstaan ’s morgens pijn in de hiel geeft met lopen. De gebruikelijke aanpak bestaat uit rust, ijs, ontstekingsremmende middelen (corticosteroïden), orthopedische zolen, spalken en fysiotherapie in de vorm van tapen en rekken. „Door gebrek aan onderzoek is de effectiviteit van deze remedies onvoldoende aangetoond.”

Behandeling van hielspoor (fasciïtis plantaris) met de shockwavetherapie is volgens Harms doorgaans succesvol. „Er worden goede resultaten behaald, soms al na één behandeling, en uit onderzoek blijkt het effect na verloop van tijd toe te nemen.”

In een recente wetenschappelijke studie werd gekeken naar de pijnbeleving voorafgaand aan de behandeling, na twaalf weken en na een jaar. De meting had plaats met een algemeen gangbare scorelijst. Gekeken werd onder meer naar het pijnniveau bij het nemen van de eerste stappen na een periode van rust, tijdens het uitvoeren van dagelijkse activiteiten en bij het uitoefenen van druk op de hiel.

Na twaalf weken was de pijn bij de behandelde patiënten gedaald met gemiddeld 72 procent tegenover 45 procent in de controlegroep. Harms: „De resultaten verbeterden ook daarna nog, want na een jaar lagen die percentages op respectievelijk 85 en 43.”

Tijdens de shockwavetherapie lokaliseert de therapeut de pijnzone, brengt een gel aan en dient dan de shockwaves toe door het behandelpistool met ronddraaiende bewegingen over de plek te bewegen. „De behandeling kan pijnlijk zijn, omdat we behandelen op de specifieke probleemzone”, aldus Harms „Maar daarna pluk je er als patiënt de vruchten van doordat de pijn verdwijnt of veel minder wordt. Bij chronische schouderklachten bijvoorbeeld verbetert de slaap doordat mensen weer beter op de schouder kunnen liggen. Ook vinden ze het vaak fijn als ze geen of minder pijnstillers hoeven te slikken of dat er geen injectie met een ontstekingsremmend middel (corticosteroïd) meer nodig is.”

Meestal zijn vier tot zes behandelsessies van vijf tot tien minuten voldoende, zegt Harms. De kosten bedragen 75 euro per keer. „Zorgverzekeraars vergoeden op dit moment de behandeling niet, dus mensen moeten deze zelf bekostigen. Soms betaalt ook de werkgever als hij perspectief ziet in deze aanpak en graag wil dat een werknemer snel in het arbeidsproces terugkeert.”

www.shockwavenet.nl voor meer informatie en behandellocaties.