Commentaar: Een bord linzen
„Het zijn de woorden van Jakob, maar de handen van Ezau, en dat alles om een bord linzen, om de macht.” De seculiere Joodse partijleider van de PvdA in de Tweede Kamer, Cohen, kent het Oude Testament. Gisteren, tijdens het ingelaste Kamerdebat over de formatie, gebruikte hij een Bijbels beeld om zijn ongenoegen te uiten over het feit dat het CDA nu wel bereid is om met de PVV in een coalitie te stappen en nu net na de verkiezingen niet.
Verhagen, zelf rooms-katholiek, heeft het beeld en de boodschap ongetwijfeld goed begrepen: het CDA bedriegt de boel en is uit op het pluche.
De boodschap van D66-leider Pechtold aan het CDA kwam op hetzelfde neer. Hij citeerde een uitspraak van Verhagen uit maart. Destijds zei de huidige CDA-leider dat Wilders „angst en haat verspreidt, vernietigt en niet opbouwt, en in dat proces de belangen van het Nederlandse volk en de reputatie van Nederland in de rest van de wereld schaadt. Als wij toestaan dat discriminatie en haat worden verspreid, zal dat alleen maar leiden tot segregatie, polarisatie, escalatie en uiteindelijk confrontatie.” Hoe kan het CDA in zee gaan met zo’n partij?, aldus de voorman van D66.
De vraag is of Cohen en Pechtold gelijk hebben. Is het CDA onbetrouwbaar omdat het nu wel wil onderhandelen met de PVV en net na de verkiezingen niet?
De christendemocraten hebben in ieder geval de schijn tegen. Verhagen wilde net na verkiezingen van 9 juni even liever niet meeregeren, vanwege het grote verlies van zijn partij (20 van de 41 zetels). De nieuwe leider stelde voor om VVD en PVV samen te laten onderhandelen en daarna zou het CDA mogelijk aanschuiven.
Verhagen verklaarde toen dat hij rechtsstatelijke bezwaren had tegen de PVV. Voorstellen om de Koran te verbieden, mensen etnisch te registreren, islamitische scholen te sluiten en dergelijke, stuitten bij het CDA op principiële bezwaren. Nu zijn die er kennelijk niet meer, want de partij gaat onderhandelen met Wilders, zo redeneerden de linkse partijen gisteren.
Voor een evenwichtig beeld, is meer nodig. Allereerst dat de linkse partijen er enkele weken geleden zelf bij informateur Lubbers op aandrongen de mogelijkheden voor een rechtse coalitie serieus te onderzoeken. Zij wilden niet praten over andere varianten voor rechts was onderzocht. Dat zijn de feiten. Als dat onderzoek dan succes heeft, moeten partijen geen krokodillentranen huilen en ineens zeggen dat ze wél over andere varianten willen praten. En dat voor een bord linzen, de macht.
Verder komt er door de inbreng van het CDA geen onderzoek naar een gewoon meerderheidskabinet, zoals VVD en PVV wilden, maar naar een minderheidskabinet dat niet-vrijblijvende gedoogsteun krijgt van de PVV. Er komt een apart gedoogakkoord, waarin de rechten en plichten van Wilders zijn vastgelegd. Gezien de complexe uitslag van de verkiezingen is dat een keuze die te rechtvaardigen valt. Om de onstuimige groei van Wilders te remmen, is het juist goed dat hij verantwoordelijkheid draagt. Dat is de enige manier om hem te leren dat niet alles wat hij roept mogelijk is.
