Optimisme over kansen rechts kabinet
DEN HAAG (ANP) – De kansen op een rechtse samenwerking van VVD, PVV en CDA lijken met de dag toe te nemen. Een bron rond de informele gesprekken tussen VVD-leider Mark Rutte, PVV-leider Geert Wilders en CDA-fractievoorzitter Maxime Verhagen schatte de kans dat de drie partijen gaan samenwerken woensdag op 80 procent. De minderheidsvariant van VVD en CDA in de regering en gedoogsteun van de PVV zou de meeste kans maken.
Rutte, Wilders en Verhagen voeren sinds maandag op een geheime locatie informele gesprekken met elkaar, waarbij volgens een bron inmiddels al veel potentiële problemen uit de weg zijn geruimd. Zelf doen de drie geen enkele mededeling. Donderdag spreken ze verder met als doel om vrijdag aan informateur Ruud Lubbers te rapporteren.
Rond de gesprekken valt te beluisteren dat de drie een flink eind op streek zijn. Volgens een bron ligt een oplossing voor de problemen tussen Verhagen en Wilders over de rechtsstaat (kopvoddentaks, verbieden Koran, etnische registratie) binnen bereik. Wilders zou de ruimte krijgen om te blijven vinden wat hij vindt, maar het nieuwe kabinet zal geen stappen ondernemen om zijn wensen in beleid om te zetten. Ook over de miljardenbezuinigingen wordt inmiddels gesproken.
Discussie is er over de vraag of er gekozen wordt voor een normaal meerderheidskabinet met ministers van VVD, PVV en CDA of een minderheidskabinet van VVD en CDA met gedoogsteun van de PVV. Dat laatste zou de voorkeur hebben van Verhagen en Wilders, maar voor de VVD alleen acceptabel zijn als er een regeerakkoord komt met harde afspraken en de handtekening van Wilders eronder.
Informateur Ruud Lubbers zei woensdag dat hij voor zaterdag middernacht verwacht iets te horen van Rutte, Wilders en Verhagen. „Misschien is er veel voortgang, maar ik weet niets. Voor zaterdag twaalf uur moet ik iets hebben gehoord. Dat is het einde van de week”, aldus de informateur.
Lubbers werd woensdag overigens fel bekritiseerd door oud-VVD-leider Hans Wiegel, in diens column in dagblad De Pers. Lubbers was volgens Wiegel vorige week uit de school geklapt over opvattingen van koningin Beatrix, zoals dat het nu nog een waagstuk zou zijn om Rutte te benoemen tot informateur. Lubbers had dat volgens Wiegel niet moeten zeggen en zich moeten beperken tot een toelichting op zijn informatieopdracht. Wiegel noemt het verder „onzorgvuldig” dat Lubbers kritiek uitte op het verloop van de informatie.
Wiegel stelde ook vragen bij opmerkingen van Lubbers dat hij een echte democraat is („Was dat nodig?”) en dat alle fractievoorzitters hem in beginsel even lief zijn. „Waarom liet de informateur dan - terwijl hij nog een groot aantal fractievoorzitters moest ontvangen (hoezo: ‘ik heb ze allemaal even lief’) een verklaring uitgaan dat VVD, PVV en CDA gedrieën in gesprek moesten gaan?”