Op 10 juli ging het zoals altijd op warme dagen, vertelt Diepeveen.

„M’n collega, herderin Christien Mouw, was extra vroeg met de kudde de hei opgegaan, omdat het een warme dag zou worden. Ik heb de kudde in de tweede helft van de dag overgenomen, en ’s avonds, na de ergste warmte, nog laten lopen op de hei.”

Tevreden bekijkt Diepeveen die zaterdagavond de kudde. „Die was optimaal. Ik zag maar een paar oudere dieren die wat minder waren.”

Voor de nacht aanbreekt, drijft Diepeveen, bijgestaan door z’n bordercollies Tom en Joy, de kudde binnen een omheining, onder wat berken.

Donderweitje

„Dat perceel heet in de volksmond het Donderweitje, omdat het wat lager ligt en met onweer een veilige plek zou zijn. Maar het liep heel anders. De mens wikt, God beschikt.”

Die avond en nacht trekt het noodweer over Nederland. Hevig onweer, storm en regen teisteren ook Elspeet en omgeving.

Een bliksemstraal treft een oude berk in het weitje waar de schapen verblijven en doodt 
54 beesten. „Ze lagen bij elkaar om de boom, sommige ertegen”, vertelt Diepeveen.

„Kijk, hier is de boom getroffen.” Het weerlicht heeft een geeloranje spoor van ontschorste stam achtergelaten op de berk.

Oortje

„De volgende morgen werd ik gebeld door Christien. Ze had in alle vroegte de tientallen dode dieren aangetroffen.”

Terwijl de herderin met de rest van de ontredderde kudde de hei opgaat, haalt Diepeveen met hulp van anderen de dode dieren bij de berk weg. „Er lag nog één levend schaap tussen. In dezelfde houding als de dode schapen, maar het oortje bewoog. Ik heb het dier opgetild en vastgehouden. In een andere wei is het weer helemaal bijgekomen.”

Onrustig

De kudde is de dag na de ramp erg onrustig. „De structuur is helemaal weg uit de kudde, die een bepaalde rangorde kent. Dat merk je direct. Ze liepen altijd in een lange, rechte streep naar de waterbakken, de leidschapen voorop.

Nu liepen ze ineens in een dichte groep, onzeker en stapje voor stapje.”

Indrukwekkend vindt Diepeveen het als hij voor het eerst na de onweersnacht met zijn schapen de hei opgaat.

„Ze wilden eigenlijk niet gaan lopen. Pas toen ik de honden inzette, gingen ze. Een stukje verder zetten ze geen stap meer en bleven ze allemaal staan kijken naar de boom, waar de andere schapen waren omgekomen.”

Het verlies van zo veel schapen is een klap die nog jaren voelbaar is, denkt Diepeveen. „Deze kudde is in vele jaren opgebouwd. Mijn voorganger, Cos Mouw, heeft een eigen ras gefokt, een kruising van het Veluws heideschaap en de Suffolk. Wij noemen ons ras Veluwse zwartkop.”

Hulp

Gisteren werd bekend dat het voortbestaan van de kudde, die is ondergebracht in Stichting Schaapskudde Gemeente Nunspeet, niet in gevaar is. De verzekering dekt de schade van de stichting. Daarmee is een faillissement afgewend. Wel is er nog de zogeheten vervolgschade, omdat het nog een paar jaar duurt voordat de kudde weer de kwaliteit heeft van voorheen.

De Gelderse fractie van de ChristenUnie vroeg het college van Gedeputeerde Staten eerder deze week al of het de stichting te hulp wil schieten en eventueel met de gemeente Nunspeet naar oplossingen wil zoeken.

Diepeveen is blij met de politieke aandacht. „Het is belangrijk dat de kudde kan blijven bestaan. We zorgen voor begrazing, we geven voorlichting aan groepen die op excursie zijn en we trekken toeristen.”

De kudde vervult volgens Diepeveen in veel opzichten een belangrijke functie.

Almacht

Enerzijds is Diepeveen nuchter over de gebeurtenis, twee weken geleden plaatsvond.

„Natuurlijk is het erg. Maar laten we blij zijn dat niet de hele kudde is getroffen. Of m’n collega. Of ik. Of toeristen, die nogal eens bij de kudde staan te kijken.”

De herder benadrukt ook de andere kant. „Dit is een ontzagwekkend voorbeeld van Gods almacht. Daar kun je als nietig mens alleen maar stil van worden.”

Diepeveens fluitcommando’s klinken. Tom en Joy drijven de kudde bijeen. De schapen gaan weer de hei op, onder het wakend oog van de herder.

www.schaapskudde-elspeet.nl