Met een behoorlijke regelmaat komt dit onderwerp dan ook in de publiciteit. Zo ontstond er vorige week in Nijmegen ophef over een subsidie aan de islamitische stichting Ar Rayaan, die onder meer polygamie propageert. Een ander voorbeeld is Amsterdam, dat de subsidiekraan dichtdraaide voor Youth for Christ en Het Scharlaken Koord.

Toch krijgen levensbeschouwelijke organisaties nog vaak subsidie. Uit een vandaag verschenen onderzoek blijkt dat in bijna de helft van de gemeenten dergelijke organisaties steun van de overheid krijgen.

Dat is ook een goede zaak. Organisaties met een religieuze identiteit verrichten vaak belangrijk maatschappelijk werk. Ze zijn bijvoorbeeld betrokken bij zorg en welzijn, jongerenbeleid en vrijwilligerswerk.

Wel is het van belang dat er duidelijke kwaliteitscriteria gelden. Wat dat betreft valt er in menige gemeente nog wat te verbeteren. Het komt nogal eens voor dat de controles te beperkt zijn en dat het effect van de subsidies niet goed wordt nagegaan.

Uit het onderzoek blijkt dat de meeste steun naar protestants-christelijke en rooms-katholieke organisaties gaat en niet naar bijvoorbeeld moslimorganisaties. Gezien de christelijke traditie van Nederland en de tijd van de verzuiling is dat op zich logisch. Maar de steun aan moslimorganisaties neemt wel toe. En dat stuit regelmatig, terecht, op kritiek, omdat de activiteiten omstreden zijn en het beleid niet transparant is.

Aan het geven van subsidie aan een levensbeschouwelijke organisatie ligt volgens het onderzoek meestal geen duidelijk beleid ten grondslag. Hierdoor zou het mogelijk zijn dat een dergelijke organisatie subsidie krijgt voor het uitdragen van haar identiteit. Het is goed dat hier aandacht voor wordt gevraagd. Het geld mag immers alleen worden gebruikt voor het doel waarvoor de subsidie is bestemd.

Maar er moet niet te verkrampt mee om worden gegaan. Een medewerker van een organisatie die bijvoorbeeld zorg verleent kan als christen juist een toegevoegde waarde hebben in de omgang met hulpbehoevenden.

De discussie over de scheiding tussen kerk en staat zal blijven. Er zijn in ons land immers veel religieuze organisaties actief in het maatschappelijk middenveld. Van menige organisatie is de identiteit echter sterk verbleekt. Hun opstelling staat dan ook veelal niet ter discussie. Het zijn juist vaak de organisaties met een duidelijke levensbeschouwing die onderwerp van het debat zijn.

Dat zal sterker worden. In onze postmoderne samenleving is het uitgangspunt dat de overheid neutraal moet zijn en zich niet met religie moet bezighouden. Geloof is niet iets voor het zogenaamde publieke domein, maar is iets voor achter de voordeur, want het gaat om een privé–activiteit.

Toch blijkt de praktijk weerbarstiger te zijn dan de leer. Staat en religie zijn meer met elkaar verweven dan menigeen wil toegeven. Het onderwerp zal een open zenuw blijven.