Surinamers positief over Bouterse
De nieuwe president van Suriname, Desi Bouterse, kan in Nederland niet op veel sympathie rekenen. Er is Nederland te weinig oog voor de sentimenten onder het Surinaamse volk en men denkt te optimistisch over de eigen plaats in de wereldpolitiek, vindt John Brewster.
Desi Bouterse is niet bepaald populair in Nederland. Het feit dat de nieuwe president van Suriname via democratische verkiezingen aan de macht is gekomen, hoor ik vrijwel alleen op een negatieve manier ter sprake komen. „Hij is op een democratische manier gekozen, maar…”
Wat buiten de discussie blijft of genegeerd wordt, zijn de sentimenten van een groot deel van de Surinaamse bevolking, ook van Surinamers in Nederland. Die sentimenten kunnen samengevat worden als: „Weg met de oude politiek, die afhankelijk is van en onderdanig is aan onze ex-kolonisator!”
In het verleden zijn er allerlei coalities gevormd met als doel Bouterse een hak te zetten. Deze politieke spelletjes hebben geleid hebben tot polarisatie, etnische verzuiling en corruptie. Dit alles heeft de roep om verandering versterkt. Dat Bouterse met verandering word geassocieerd, ligt waarschijnlijk in het feit dat de revolutie in de jaren tachtig onder zijn leiding echt verandering gebracht heeft.
Zo hebben de maatregelen die Bouterse genomen heeft om de sport te stimuleren ertoe geleid dat een ‘zoon’, Antony Nesty, bij het zwemmen wereldkampioen 100 meter vlinderslag is geworden. De eigenwaarde, trots en vaderlandsliefde die dit teweeggebracht heeft, zijn voor een niet-Surinamer nauwelijks te bevatten.
Een andere verandering die met Bouterse geassocieerd wordt, is de bewustwording dat Suriname een land is dat in staat is te produceren. Het is Bouterse die gezien wordt als de man die een staatsbedrijf voor olie, glas en tegels mogelijk heeft gemaakt.
Dit alles heeft als onbedoeld gevolg dat de negatieve sentimenten richting ex-kolonisator Nederland steeds groter worden. Geluiden als: „Kijk hoe lang Suriname een kolonie van Nederland was en nog hadden wij geen bruggen of een eigen fabriek”, zijn steeds vaker te horen.
Een ander sentiment dat niet onderschat moet worden, is het gevoel onder Surinamers dat de ex-kolonisator altijd zal proberen hun leider een kopje kleiner te maken. Je hoeft niet ver in de geschiedenis terug te gaan om dit bevestigd te krijgen. De vrijheidsstrijders van de slavernij zijn als terroristen behandeld. De strijders voor sociale gelijkheid zijn als geestelijk instabiel bestempeld.
Grondstoffen
Wat in Nederland ook buiten beeld blijft in de discussie over Suriname, is de werkelijke plaats van Nederland binnen de veranderende wereldpolitiek. Het is bijvoorbeeld opvallend dat veel andere landen, waaronder Amerika, een heel ander standpunt innemen over de verkiezing van Bouterse.
In Nederland denken ze daar wellicht niet over na, maar wat gaat er gebeuren als de banden tussen Nederland en Suriname helemaal worden doorgesneden? Velen denken dat dit ruimte zal bieden voor andere opkomende economieën. China, Indonesië en India bijvoorbeeld, die ook vanuit de geschiedenis een bijzondere relatie met Suriname hebben, kunnen niet wachten tot Nederland zich volledig uit het land terugtrekt. De grondstoffen goud, diamant, olie, aluminium en misschien uranium zijn voor hun groeiende economieën van onschatbare waarde.
Engels
Zal de intellectuele voertaal nog Nederlands blijven of wordt het toch Engels? Is het toeval dat de munteenheid veranderd is van gulden naar Surinaamse dollar? Nog zo’n misschien op het eerste gezicht nietszeggende verandering is dat de meeste stichtingen in Suriname als ”foundation” staan ingeschreven in plaats van als ”stichting”. Zijn dit allemaal voortekenen die dit scenario steeds waarschijnlijker lijken te maken?
En met welke gevolgen wordt er in Nederland rekening gehouden mocht het zo ver komen dat Nederland de president op- of afpakt van een volk met de sentimenten die hierboven beschreven zijn? Andersdenkenden zijn meestal anders dan wij denken!
Ik wil dan ook graag het geluid van de andersdenkenden in de discussie verdedigen. Laat er eerst een open en eerlijk debat gevoerd worden, alvorens er een standpunt wordt ingenomen dat ingaat tegen de wil van het Surinaamse volk.
De auteur is geboren in Suriname en woont sinds 1993 in Nederland.