„Het IMF wil het financiële vangnet van de wereld zijn”, aldus De Groot. „Daar hebben ze wel geloofwaardigheid voor nodig. Ik denk dat ze daarom nu het signaal wilden geven dat de kredietkraan daadwerkelijk dichtgaat als men zich niet aan de condities van de leningen houdt.”

Het IMF heeft de afgelopen twee jaar een grote rol gekregen in de strijd tegen de recessie. De leencapaciteit van het fonds werd vorig jaar zelfs verdrievoudigd tot 750 miljard dollar, om nog beter in staat te zijn landen uit de financiële nood te helpen. Daarvan werd onder meer een kredietfaciliteit opgericht die economisch stabiele landen de kans geeft geld te lenen van het IMF, zonder aan strenge voorwaarden voor de hervorming van de economie te hoeven voldoen.

Het fonds wil die faciliteit nu uitbreiden om alle landen van een liquiditeitsverzekering te kunnen voorzien. Daarvoor moet de kas van het IMF met nog eens 250 miljard dollar worden vergroot tot 1000 miljard dollar, zei IMF-topman Dominique Strauss-Kahn maandag in de Britse krant Financial Times. Landen die een relatief groot risico lopen om in de financiële problemen te komen, zouden daarbij echter wel aan strengere eisen moeten voldoen dan landen met een gezond economisch beleid.

De Groot ziet de opschorting van de onderhandelingen met de Hongaren mede in het licht van deze ambitie. „Het IMF heeft een signaal willen afgeven aan de rest van de wereld. Het gebruikt Hongarije waarschijnlijk als testcase om te laten zien dat ze serieus zijn over de voorwaarden voor kredieten. Dat is ook belangrijk voor de geloofwaardigheid van het fonds. Het moet niet zo zijn dat iedereen zomaar gebruik kan maken van de faciliteiten.”

De Rabo-econoom verwacht niet dat Hongarije direct in de financiële problemen komt, nu de onderhandelingen over de kredieten zijn stilgelegd. „De situatie is fragiel, beleggers gaan zich meer zorgen maken over Hongarije. Maar het IMF heeft waarschijnlijk een gecalculeerd risico genomen, in de verwachting dat de Hongaren snel weer aan tafel zullen komen met nieuwe voorstellen. De verschillen zijn ook niet onoverbrugbaar.”

Eind 2008 beloofden het IMF en de EU Hongarije in totaal voor 20 miljard euro aan noodkredieten. De onderhandelingen over het laatste deel van die lening werden zaterdag opgeschort door onenigheid over de maatregelen die nodig zijn om het overheidstekort verder terug te dringen. Hongarije wil het gat vooral vullen met de opbrengst van een speciale belasting op banken en verzekeraars. Het IMF en de EU zien liever dat de regering kiest voor extra bezuinigingen.