Cuba telt zo’n 200 politieke gevangen, die vastzitten in erbarmelijke omstandigheden. Vorige week maakte de Cubaanse regering bekend dat er 52 van hen vervroegd worden vrijgelaten. De eerste zeven dissidenten kwamen gisteren in Spanje aan. De Spaanse minister van Buitenlandse Zaken, Miguel Angel Moratinos, maakte toen bekend dat op termijn alle politieke gevangen in Cuba vrijkomen.

De vrijlating van deze gewetensgevangenen roept gemengde gevoelens op. Enerzijds is er opluchting dat ze nu eindelijk vrijkomen, maar deze vrijlating heeft wel een bittere nasmaak. Eerder vrijgelaten gewetensgevangenen werden verbannen uit Cuba. Daarom doen we een zeer dringend beroep op de Cubaanse regering om de gevangenen de keuze te geven over hun verblijfplaats na vrijlating. Hun vrijlating zou in geen geval afhankelijk mogen zijn van het accepteren van een uitreisvisum naar Spanje.

De gevangenen die in 2008 werden vrijgelaten, voelen zich door de uitwijzing naar Spanje geïsoleerd van de maatschappelijke bewegingen in Cuba. Een herhaling hiervan bij een dergelijke grote groep politieke activisten zou een fatale slag zijn voor het democratische maatschappelijke middenveld in Cuba.

De vrijlating zal voor de gevangenen en hun familieleden het einde betekenen van veel persoonlijk leed. Het politieke probleem van de repressie en het gebrek aan democratie, dat aan de arrestaties ten grondslag lag, duurt echter onverminderd voort. De Cubaanse autoriteiten blijken nog steeds detenties, met name kortdurende detenties, strategisch in te zetten als middel van repressie.

Een ander gevaar is dat de internationale aandacht voor de politieke repressie in Cuba zal verslappen. De groep van 75 gewetensgevangenen die in 2003 slachtoffer werden van de arrestatiegolf die Cuba toen overspoelde, heeft een sterk internationaal profiel, mede dankzij hun vrouwelijke familieleden. Zij houden elke zondag in het wit gekleed een publieke protestmars tegen de gevangenschap van hun geliefden. In 2005 wonnen deze ”Damas de Blanco” hiervoor de Sacharovmensenrechtenprijs van het Europees Parlement.

De toekomstige Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken moet dan ook een krachtig mensenrechtenbeleid richting Cuba gaan voeren en de repressie in Cuba aan de orde blijven stellen. In EU-verband moet de minister erop hameren de EU-richtlijnen ter bescherming van mensenrechtenverdedigers serieus ter hand te nemen.

De auteur is woordvoerder van het Cuba Platform, dat aandacht vraagt voor het lot van gewetensgevangenen in Cuba.