Cultuur & boeken

Spurgeon: de prediker en zijn tijd

„Als we graag bekeringen zien, dan moet er meer prediking zijn, meer voortdurende prediking van Christus. Christus moet in iedere preek zijn, en Hij moet het begin en het einde zijn van iedere theologie die gepreekt wordt.” Deze woorden zijn van een man wiens hartstocht het was zielen voor Christus te winnen.

dr. P. H. van Harten
1 July 2010 14:50Gewijzigd op 14 November 2020 11:04
Gravure van Spurgeon op Spurgeon’s College te Londen. Foto RD, Anton Dommerholt
Gravure van Spurgeon op Spurgeon’s College te Londen. Foto RD, Anton Dommerholt

Charles Haddon Spurgeon (1834-1891) groeide op in een pastorie als zoon van godvrezende ouders. Zo was zijn vrome moeder van mening dat niemand die in geloof en gebed de Heiland zocht, teleurgesteld zou worden. Vader Spurgeon, een man van het gebed, was een evangelische calvinist. De jonge Spurgeon zelf was een wonderkind. Toen hij negen of tien jaar oud was, las en begreep hij puriteinse theologen zoals John Owen, Richard Sibbes, John Flavel en Matthew Henry.

Op zeventienjarige leeftijd hield hij zijn eerste preek in Waterbeach, een kleine landelijke plaats. Op de vraag van een kerkganger hoe oud hij was, wilde hij aanvankelijk geen antwoord geven. Uiteindelijk zei de ”boy preacher”: „Ik ben onder de zestig.” Een voorbeeld van de humor die hem eigen was.

Na te zijn ‘ontdekt’ in Londen werd de geniale en charismatische jongeman –zonder een academische opleiding gevolgd te hebben– op negentienjarige leeftijd predikant van een baptistengemeente in de stad aan de Theems. De grote toeloop maakte het noodzakelijk dat er steeds weer een nieuw en groter kerkgebouw in gebruik werd genomen. Tegen het einde van zijn leven preekte Spurgeon elke zondag voor zo’n 10.000 mensen. Onder zijn gehoor bevonden zich niet alleen mensen uit de arme arbeiderswijken van Londen, maar ook allerlei figuren uit de hogere kringen.

Dr. C. A. van der Sluijs, in 1987 gepromoveerd op Spurgeon, gaf een uitvoerige beschrijving van het leven van deze unieke man. In de eerste hoofdstukken van ”Spurgeon een spelbreker” beschrijft de auteur de jeugd van Spurgeon en de sfeer waarin hij is opgegroeid. Het geestelijke en het maatschappelijke leven in het Engeland van toen worden weliswaar met enkele lijnen aangegeven, maar een beschrijving van de kerkelijke kaart van Engeland ontbreekt.

In de volgende hoofdstukken komen de verschillende facetten van het leven van Spurgeon aan de orde. Ook zijn prediking krijgt royale aandacht. Hij was een prediker die tegelijk een warm pastor was. De nadruk op de prediking was voor hem geen vrijbrief om het pastoraat te verwaarlozen. Overigens komt bij Van der Sluijs de prediking aan de orde nadat eerst over Spurgeons missionaire en maatschappelijke activiteit is gesproken.

De schrijver plaatst Spurgeon zo veel mogelijk tegen de achtergrond van zijn tijd. Zelfs bekende tijdgenoten als Kierkegaard en Kohlbrugge komen in beeld. Het resultaat van de vergelijking van Spurgeon met deze theologen is echter pover.

Dr. Van der Sluijs schroomt niet zijn mening te geven over de opstelling van Spurgeon. Het is duidelijk dat hij moeite heeft met het feit dat de jonge Spurgeon zich na zijn bekering heeft laten herdopen. Hetzelfde geldt voor zijn breuk met de Baptist Union. De toon is echter mild. Waardering en begrip overheersen.

De titel van het boek verwijst naar de leergeschillen waarbij Spurgeon betrokken is geweest. Evenals in zijn dissertatie is de schrijver ook nu van mening dat deze meer aandacht verdienen. Toch blijft Spurgeon allereerst prediker.

Deze toegankelijke en vlot geschreven studie biedt de gelegenheid kennis te maken met deze ”prins der predikers”. Zij nodigt ertoe uit om Spurgeons preken zelf ter hand te nemen en zich te laven aan zijn evangelieverkondiging.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer