Vorige maand nog was dr. P. Broomans, universitair hoofddocent Scandinavische taal en cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen, in de Zweedse hoofdstad Stockholm. „Ik werd in de winkels overspoeld met borden, kopjes, muismatten, postzegels en chocolaatjes die verwezen naar het huwelijk tussen Victoria en Daniel. Het spul vindt gretig aftrek. Zweden vaart er commercieel wel bij. Bovendien is het goed voor het imago van het Zweede koningshuis.”

In het Scandinavische land zijn volgens Broomans veel fervente aanhangers van het koningshuis die reikhalzend uitkijken naar de koninklijke bruiloft. „Ik hoorde dat er speciale bussen en treinen van het platteland naar de hoofdstad rijden. Het is ook niet zomaar wat. Voor het eerst trouwt een vrouwelijke troonopvolger. Bovendien krijgt ze een man uit het volk als wederhelft.”

De Zweedse media duiken massaal op het huwelijk tussen Victoria en Daniel, zegt Broomans. „De kranten staan er bol van. Soms over de kleinste dingetjes om maar een originele invalshoek te gebruiken. Zo zag ik een artikel waarin werd gewaarschuwd voor zakkenrollers die vandaag in Stockholm actief zullen zijn.”

Hoewel de berichtgeving over het huwelijk in de diverse media overwegend positief is, schuwen de kranten het niet om ruimte te geven aan kritische noten, zegt Broomans. „Het Zweedse volk is er niet blij mee dat koning Carl Gustav zijn dochter Victoria naar het altaar wil brengen. Dat is strijdig met de gelijkheid van man en vrouw en niet van deze tijd, vinden veel Zweden. Victoria wil het echter en houdt voet bij stuk. Daarnaast is er gedoe over de achternaam van Daniel Westling. Leden van het koninklijk huis dragen geen achternaam. Er is discussie of Daniel zijn achternaam moet opgeven of niet.”

Onder Zweedse jongeren is prinses Victoria populair, aldus Broomans. „Ze is een sportieve vrouw, sympathiek en toch ook heel gewoon. Dat spreekt veel jongeren aan. Eigenlijk heb ik in de pers nooit iets negatiefs over Victoria gelezen.”

Zweden en Nederland hebben van oudsher politieke en economische banden met elkaar. De Zweedse koning Carl Gustav en zijn vrouw Silvia zijn goede vrienden van koningin Beatrix. Willem-Alexander is bevriend prinses Victoria. Zijn oudste dochter Amalia is vandaag bruismeisje.

Toch verschilt het Zweedse koningshuis van het Nederlandse, zegt Broomans. „Het vorstenhuis in Zweden heeft een nog veel symbolischer en meer representatieve betekenis dan het Nederlandse. Af en toe gaan er stemmen op om van Zweden een republiek te maken. Dat zal sterk afhangen van de wijze waarop Victoria in de toekomst haar functie gaat invullen.”

„Zweden hangt niet zo aan het koningshuis”

De Nederlandse arts Herbert Keus (27) en zijn vrouw Marijke Keus-van de Poll (26) wonen in de Zweedse stad Gävle. Het stel trok ongeveer een jaar geleden naar Zweden, omdat Herbert graag arts in het Scandinavische land wilde worden.

Van de festiviteiten gaat veel aan het echtpaar voorbij. Herbert: „Gävle ligt zo’n 170 kilometer van de hoofdstad Stockholm, waar het vandaag allemaal staat te gebeuren. We zijn er niet zo mee bezig. Bovendien gaan we vandaag op vakantie.”

In Gävle mag het dan vrij rustig zijn, in Ockelbo, een dorpje zo’n 15 kilometer noordelijker, is de situatie heel anders. „Daniel Westling is er geboren”, zegt Herbert. „Het huwelijksfeest leeft er enorm, zo hoorden we van een kennis. Er wordt een groot feest gehouden.”

Ook in Stokholm is het goed zichtbaar dat er iets bijzonders gaat gebeuren. „De hoofdstad krijgt een grote schoonmaakbeurt”, aldus Marijke. „Perrons en straten worden grondig schoongemaakt. Opmerkelijk is dat de hotels in en rond Stockholm niet eens zijn volgeboekt. Ik denk dat de autoriteiten en toeristische bureaus op meer belangsteling hadden gerekend.”

Volgens Marijke leeft het huwelijk van Victoria en Daniel vooral onder de oudere generatie in Zweden. „Het zijn vooral de gepensioneerden die ernaar uitzien.”

„Media-aandacht voor het feest overdreven”

Sanne en Tomas Balázs-Koopman wonen met hun dochter Emily (1) in Borås, een stad in het zuidwesten. De van oorsprong Hongaarse Tomas heeft sinds zijn zesde grotendeels in Zweden gewoond. Het stel trok een paar jaar geleden van Groningen naar Zweden toen Tomas werd aangenomen bij de Zweedse politieacademie.

Van het huwelijk tussen Victoria en Daniel is op straat nauwelijks iets te merken, zegt Sanne. „De kranten en de roddelbladen staan er wel vol mee. Ook televisieprogramma’s proberen de kijker te vermaken met interviews en achtergronden over het Zweedse vorstenhuis. Daarnaast zijn er in de winkels ontzettend veel artikelen en prullaria te vinden die met het huwelijk te maken hebben.”

Sanne en Thomas lopen niet zo warm voor het Zweedse huwelijk. Ze vinden de media-aandacht voor het feest en alles eromheen overdreven. „We zetten de televisie aan om te kijken hoe Victoria eruitziet en dan schakelen we snel over naar de wedstrijd van het Nederlands elftal. Zweden zijn zelf ook niet zo lyrisch over het koningshuis als de Nederlanders, volgens mij. Het zal hier zaterdag echt geen grote vlaggenparade zijn zoals het in Nederland was bij het huwelijk van prins Willem-Alexander en Máxima.”