Niet eerder heeft de christelijke politiek er in Nederland zo slecht voorgestaan. Het CDA is gehalveerd. Een halve eeuw geleden was het (opgeteld) nog meer dan driemaal zo groot. Sommigen hadden een stil hoopje op een winst voor de ChristenUnie, die zich als orthodoxe variant en verbeterde uitvoering van het CDA beschouwde. Niets daarvan. Die verloor ook. Als het bij de een regent, drupt het bij de ander.

Ook de SGP moet zich maar niet rijk rekenen. De aanwas, vooral uit geboorteoverschot, is kruimelwerk. Op termijn verdwijnt die evenzeer. De confessionele politiek is aan gort geslagen. Samen halen de christelijke partijen met 28 zetels nog geen vijfde deel van de Tweede Kamer.

De sleutelpositie in het regeren is voorbij. En het is nog maar de vraag of ze moeten aanschuiven voor een veelkleurig compromis. Sneu voor Balkenende. De man heeft gewerkt als een paard, voor het belang van het land, vanuit een christelijke spiritualiteit. Maar hij kreeg alle onvrede op zijn hoofd.

Het volk loopt met 1,5 miljoen opnieuw achter de draaitol van de populisten aan. In het roomse zuiden en overal, ook in protestantse plaatsen als Katwijk, wildert de meute gewoon mee. De preken die ze hoorden hebben ze in de wind geslagen. Of ze kwamen gewoon niet in de kerk.

De kerken zijn de grip op het publieke domein kwijt. Die komt niet meer terug. Het is de vraag of we ooit echt grip hebben gehad. Misschien dachten we vanuit een pluchen meerderheidspositie van wel. Dat we met respect en verantwoordelijkheidsbesef en richtingwijzers nog de samenleving onder het beslag van de Boodschap konden brengen. Maar het is als koning Jan Zonder Land.

Loutering

Zit er nog zegen in dit droevige verhaal? Het is de tijd geworden voor loutering, purificatie. De christelijke politiek wordt op haar wortels teruggeworpen. Het speelkwartier is voorbij. Het CDA zal op een ernstige serieuze tour de weg moeten vervolgen. En dan is daar meer behoefte aan een grondig predikantenberaad dan aan een theologenclub, om de denk- en doetank weer te vullen.

Het is ook tijd om te hergroeperen en de handen ineen te slaan. CDA en ChristenUnie hebben niet langer het recht om apart van elkaar te bestaan, dat is bloedverlies. Ze zullen elkaar als het overige moeten versterken. Wanneer ze er tien jaar mee wachten, is het te laat. En ze zullen een deal moeten sluiten met de SGP, over lijstverbinding en restzetelwinst. Niet de gelegenheid verbeuzelen met principiële pietepeuterigheden. Die tijd is voorbij.

Wekker

Naar uw tenten, Israël! Toen dat klonk in 1 Koningen 12: 6 was het een verwarde tijd. Het collectief was voorbij. Er werd niet meer geweid in lieflijkheid en samenbinding. De tent is er om je te bergen en de wonden te likken, je te heroriënteren, moed te verzamelen en dan toch weer naar buiten te treden, met wat de mensen wezenlijk bindt. Het zijn de dagen van teleurstelling en zorg. Van klacht over een volk dat los is van God.

Nadert de eindtijd? Bijbels beschouwd moet de wezenlijke vernieuwing door een catastrofe heen, om van te rillen. Wel teleurgesteld, maar niet ontmoedigd. De uitslag van de verkiezing is een wake-up call, net zo hard als de wekker ’s morgens vroeg. Begin maar met gebed voor de overheid, van welke kleur dan ook.

De verkiezingsuitslag betekent ook een oproep op tot bezinning en getuigenis, samen met christenen in seculiere partijen. VVD-leider Rutte is een jongen uit de Protestantse Kerk. En Cohen is een Joodse man. De Christus voor de wereld en de wortel Isaï zullen we zoeken. En het zoutend zout en het lichtend licht dat in het Evangelie wordt aangereikt. En bescheiden maar beslist kan worden gezegd: we vieren niet het feestje van de vrije mens, maar we horen het Woord achter ons, dat zegt: „Dit is de weg, wandelt daarop.” Niet rechts, niet links, maar de koninklijke weg.

De auteur is hervormd predikant te Katwijk aan Zee en algemeen secretaris voor de Stichting Schrift en Belijden van de Confessionele Vereniging in de Protestantse Kerk in Nederland.