Juiste interpretatie vereist bij peiling
DEN HAAG – Het is zaak de uitkomsten van internetpeilingen rond de verkiezingen juist te interpreteren. Zo is filosoferen over een winst van 2 zetels in zo’n peiling zinloos, omdat zo’n kleine verschuiving binnen de onzekerheidsmarge ligt en niet hoeft te betekenen dat er in de voorkeur van kiezers iets is veranderd.
Dat stelde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dinsdagmorgen.
Het onderzoeksinstituut wil dat methodologen, marktonderzoekers en journalisten gezamenlijk een checklist opstellen waarmee snel inzicht wordt verkregen in de kwaliteit van een peiling.
Bij de betrouwbaarheid van de uitkomsten van internetpeilingen zijn grote vraagtekens te plaatsen, vanwege de ondervertegenwoordiging van oudere, laagopgeleide en allochtone stemmers. Een gedegen onderzoeksverantwoording is daarom van belang, stelt het CBS.
Het instituut bepleit verder dat onderzoeksbureaus bij hun uitkomsten ook de onzekerheidsmarges vermelden. Daarmee wordt voorkomen dat „oneigenlijke inhoudelijke discussies” ontstaan over kleine verschuivingen in de uitkomsten die binnen de marges liggen.
Bij een steekproef van duizend mensen kan een schatting er 3 procent naast liggen, wat omgerekend overeenkomt met een marge van 4 à 5 zetels, becijfert het CBS. „Zo’n verschil geeft geen definitief uitsluitsel over wie na de verkiezingen de grotere partij is.”
De oproep van het CBS komt geen moment te vroeg, stelt politicoloog dr. T. van der Meer. Hij sluit niet uit dat een slordige verslaggeving de uitslag van de verkiezingen beïnvloedt. „Dat de VVD een voorsprong heeft op de PvdA komt inmiddels uit meerdere peilingen naar voren en is niet de conclusie van een bureau. Maar zien kiezers de VVD als hun partij, of stemmen ze erop omdat de peilingen Rutte al wekenlang aanwijzen als winnaar? Zo’n vervolgvraag is relevant.” Zelfs peilingen op de dag voor de verkiezingen wijken af van de uitslag, aldus Van der Meer.
Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2006 waren vooral de schattingen voor SP, PvdA en PVV onjuist. Het verschil tussen peiling en uitkomst bedroeg toen 16 zetels.