Volgens de EU-regels kunnen lidstaten asielzoekers terugsturen naar het land waar ze het eerst asiel hebben aangevraagd. Maar volgens het hof voor de mensenrechten behandelt Griekenland de asielzoekers daarvoor te slecht. Het zet de asielzoekers willekeurig over de grens naar Turkije, zonder mogelijkheid een proces te beginnen. Griekenland voldoet niet meer aan de criteria, aldus het hof.

„Dit is een probleem dat wij als Nederland niet kunnen oplossen”, zei de minister vrijdag bij EU-beraad. „Ik heb direct de aandacht gevraagd van de EU-commissaris hiervoor. De Europese Commissie moet zorgen dat Griekenland aan zijn verplichtingen voldoet.”

De minister verwacht dat na Nederland ook andere EU-landen problemen ondervinden bij het terugsturen van de vele asielzoekers die via Griekenland Europa binnenkomen. Vorig jaar kondigde toenmalig staatssecretaris Nebahat Albayrak nog aan 1100 asielzoekers aan Griekenland te willen overdragen, maar uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens maakten dat lastig. In 2009 gingen er maar 75 terug. Dit voorjaar zei Hirsch Ballin dat er nog ruim 1400 asielzoekers hiervoor in aanmerking komen.

De Vereniging Asieladvocaten en -Juristen Nederland (VAJN) dreigde de Nederlandse regering vrijdag met een kort geding als ze niet onmiddellijk het uitzetten van Somalische asielzoekers naar Griekenland opschort.

Het hof heeft al eerder de uitzetting van Somaliërs naar Griekenland verboden, maar motiveerde het arrest toen steeds niet. Nederland stelde steeds dat het wachtte op een arrest hierover dat wel was gemotiveerd. Dat is donderdag gebeurd.

De Somalische asielzoekers kwamen enige tijd geleden in het nieuws omdat zij hun vingers zo bewerkten dat er geen goede vingerafdrukken konden worden genomen. Zij hoopten zo te voorkomen dat bekend werd dat ze in Griekenland geweest waren en daarheen terug moesten omdat slechts in één EU-land asiel gevraagd kan worden.