„Een goed ouderenbeleid begint met de groep vóór de senioren”, zegt Tecla Aerts van FloraHolland, hrm-adviseur en arbeidsdeskundige.

Haar stelling sluit aan bij een tip uit ”Een schatkist vol ervaring”, een publicatie die demissionair minister Donner (Sociale Zaken) vanmiddag overhandigde aan sociale partners: vakorganisatie CNV, werkgeversorganisatie VNO-NCW en brancheorganisatie MKB-Nederland. In het boek staat wat een subsidieregeling om leeftijdsbewust beleid te stimuleren –die sinds 2004 liep, per 1 juli afloopt en 400 projecten op dit terrein ondersteunde– voor effect heeft gehad, en hoe ouderen langer, gezond en gemotiveerd aan het werk kunnen blijven. ”Zet leeftijd niet centraal”, luidt een van de tips.

Aerts van FloraHolland ziet in de praktijk dat dit een goed uitgangspunt is. De veiling boog zich een aantal jaren geleden over ouderenbeleid. Dat was wel nodig, want „net als in de rest van Nederland” ging de gemiddelde leeftijd van werknemers bij de bloemenveiling gestaag omhoog. „Bij ons ligt die op 45 jaar. We deden onderzoek. Daaruit bleek dat bij mensen die tien jaar precies dezelfde werkzaamheden verrichten het verzuim omhooggaat en de productiviteit daalt.”

Bevestigd werd ook het beeld van jonge werknemers die vaker verzuimen, maar minder lang. Als een oudere zich ziek meldt, „is er vaak iets grondig mis”, weet Aerts.

Bij de veiling in Naaldwijk werken 1700 mensen; een man of 1000 zit in het logistieke proces. „Slijtage is een belangrijke reden van langer verzuim. Telkens dezelfde handeling verrichten doet daar geen goed aan”, aldus Aerts. „Tegelijk neemt de belastbaarheid op oudere leeftijd nu eenmaal af. Met fysiek werk kun je heel oud worden – mits het op de goede manier gebeurt.”

De werknemers bij FloraHolland zijn in de weer met stapelwagens, laden en lossen planten en bloemen; ze verrichten handelingen die fysieke kracht en fitheid vergen. Concreet heeft de bloemenveiling nu taakroulatie geregeld: mensen doen afwisselend werk binnen datzelfde logistieke proces. Ze tillen bij voorkeur niet aan één stuk door kratten van karren.

Het nieuwe beleid lijkt effect te hebben, zegt Aerts. „De afgelopen twee jaar zijn de verzuimcijfers van 9 procent onder de 5 procent gezakt. Dat hoeft niet alleen te maken te hebben met de afwisselender werkzaamheden die we aanbieden –we hebben ook een nieuw verzuimbeleid–, maar het speelt wel een rol. Via de arbodienst horen we dat mensen tevreden zijn met de nieuwe aanpak.”

Bij de veiling is het vooral druk als het gros van de Nederlanders nog slaapt. De meeste bloemen en planten komen ’s nachts naar Naaldwijk om ’s morgens vroeg te worden geveild. Verzachting van belastbaarheid rond nachtdiensten vormt nog een praktisch probleem, erkent Aerts. „Het probleem is dat mensen toeslagen krijgen als ze ’s nachts werken. Dat houdt werknemers daar een beestje vast. Vaak is iemand pas bij ernstige gezondheidsklachten bereid uit de nachtdienst te gaan – bij diabetes bijvoorbeeld.”

Aerts gelooft dat werknemers graag willen doorwerken als hun gezondheid dat toelaat. „En het werk moet leuk blijven. Daar ligt een belangrijke rol voor leidinggevenden: blijf in gesprek met werknemers over inzetbaarheid.” Lukt dat bij een bedrijf met 1700 mensen? „Niet altijd. Het vraagt kwaliteit van leidinggevenden. Daar werken we ook aan. We geven trainingen: hoe word je een betere leidinggevende?”

Of een logistiek medewerker ook de kans heeft op een baan tussen de 700 andere werknemers van FloraHolland – op een commerciële afdeling, bij de automatisering, administratie, beveiliging, of bij de eigen brandweer van de veiling?

„Het gebeurt wel, maar heel zelden. In de logistiek lopen mensen die het prettig vinden met hun handen te werken. Die willen vaak niet achter de computer zitten. Administratie vraagt bijvoorbeeld ook weer een heel andere opleiding. Maar het gebeurt wel. Bij vacatures gaan interne sollicitaties voor.”

www.leeftijdophetwerk.nl